Εκμετάλλευση κοιτασμάτων: Παπασταύρου κατά Φάμελλου

Σε συνέντευξή του στο Action24, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου απέρριψε με ιδιαίτερα αιχμηρή γλώσσα τους ισχυρισμούς του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτη Φάμελλου, σχετικά με το ποσοστό των δημόσιων εσόδων από ενδεχόμενη εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στα ελληνικά θαλάσσια οικόπεδα. Ο κ. Παπασταύρου επεσήμανε ότι η εκτίμηση περί μόλις 3% δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και ότι η ισχύουσα συμβατική δομή, την οποία ο ίδιος ο κ. Φάμελλος έχει συνυπογράψει στο παρελθόν, αποφέρει στο Δημόσιο ένα σημαντικά υψηλότερο ποσοστό. Ο υπουργός ανέλυσε αναλυτικά τη διάρθρωση των δημόσιων εσόδων: εταιρικός φόρος 20%, περιφερειακός φόρος 5%, μισθώματα/royalties που ξεκινούν από 4% και μπορούν να φθάσουν έως 15%, καθώς και επιπλέον πληρωμές που προβλέπονται ρητά στις συμβάσεις. «Συνολικά», σημείωσε, «εάν το κοίτασμα είναι πράγματι εκμεταλλεύσιμο, το κράτος καταλήγει να λαμβάνει μεταξύ 38% και 40% των καθαρών κερδών». Υπό αυτό το πρίσμα, ο κ. Παπασταύρου κατηγόρησε τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ για παραπλανητική παρουσίαση των στοιχείων και υπενθύμισε ότι η σύμβαση της ExxonMobil είναι ουσιαστικά η συνέχεια της αντίστοιχης συμφωνίας της Total το 2018, που είχε εγκριθεί επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και φέρει την υπογραφή του.

Πέρα από την κριτική στον κ. Φάμελλο, ο υπουργός αναφέρθηκε και στις επισημάνσεις της Άννας Διαμαντοπούλου για «μυστική διπλωματία» γύρω από τις συμφωνίες με διεθνείς ενεργειακούς κολοσσούς. Τόνισε ότι οι σχετικές συμβάσεις δεν αποτελούν αντικείμενο υπόγειων διαδικασιών, καθώς η σύμβαση του 2018 έχει ήδη κυρωθεί από τη Βουλή, ενώ αυτή με τη Chevron θα υποβληθεί άμεσα στο Ελεγκτικό Συνέδριο και θα κατατεθεί προς κύρωση στο Κοινοβούλιο. Όσον αφορά τη συνεργασία ΔΕΠΑ–Naftogaz, υπενθύμισε ότι δεν πρόκειται για διακρατική συμφωνία αλλά για εταιρική σύμπραξη, άρα οι ισχυρισμοί περί αδιαφάνειας δεν έχουν βάση. Ο κ. Παπασταύρου ανέδειξε το ευρύτερο εθνικό πλαίσιο των ενεργειακών εξελίξεων: «Η Ελλάδα έχει συμβάλει ενεργά στη στήριξη της Ουκρανίας στον τομέα της ενέργειας, σε μια περίοδο όπου η χώρα δοκιμάζεται από τις επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής». Όπως είπε, τα πρώτα φορτία προς την Ουκρανία αναμένεται να αποσταλούν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026, ενώ η μακροπρόθεσμη συνεργασία θα αναπτυχθεί μετά το 2030.

Αναφερόμενος στις εξορύξεις, ο υπουργός εξήγησε ότι το κρίσιμο ζήτημα είναι η εμπορική βιωσιμότητα του κοιτάσματος που θα διερευνηθεί μέσα στους επόμενους 18 μήνες. Αν οι υπολογισμοί επιβεβαιωθούν, η Ελλάδα θα μπορούσε να δει ουσιαστική αύξηση του εθνικού της πλούτου, με άμεσο αντίκτυπο στους δημόσιους πόρους, στην κοινωνική πολιτική και στο κόστος ενέργειας. Ο υπουργός υπογράμμισε ότι η απόφαση της μεγαλύτερης πετρελαϊκής εταιρείας παγκοσμίως να προχωρήσει άμεσα στο Μπλοκ ΙΙ καταδεικνύει την εμπιστοσύνη στην ελληνική αγορά και «δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με καχυποψία». Σε ερώτηση για τις πιθανές εντάσεις νοτίως της Κρήτης, ο κ. Παπασταύρου επισήμανε ότι Ελλάδα και Λιβύη, παρά τις ρητορικές αντιπαραθέσεις, σέβονται στην πράξη τη μέση γραμμή στον καθορισμό των θαλάσσιων οικοπέδων. Εξήγησε ότι η Τρίπολη, της οποίας τα δημόσια έσοδα εξαρτώνται σε ποσοστό περίπου 90% από τους υδρογονάνθρακες, δεν έχει κανένα περιθώριο να αμφισβητήσει τις διεθνείς πρακτικές, όπως επιχειρεί να κάνει η Τουρκία μέσω του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Ο υπουργός σχολίασε και τις πρόσφατες δηλώσεις της εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρίας Ζαχάροβα, τις οποίες χαρακτήρισε «ανεπίτρεπτες» και «εμπαθείς», σημειώνοντας ότι η Ελλάδα έχει απόλυτο δικαίωμα να ενισχύσει την αμυντική της βιομηχανία όπως κρίνει. Παράλληλα, κατέκρινε την απουσία οποιασδήποτε αναφοράς της Ρωσίας στον σταθεροποιητικό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια ή στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Κληθείς να σχολιάσει το νέο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, ο κ. Παπασταύρου έκανε λόγο για μια περίοδο τοξικότητας και προσωπικών επιθέσεων που σημάδεψαν την πολιτική ζωή τα προηγούμενα χρόνια. «Για να μπορέσει κανείς να αλλάξει εικόνα, πρέπει πρώτα να κάνει αυτοκριτική», είπε χαρακτηριστικά, υπονοώντας ότι το «rebranding» απαιτεί ουσιαστική μεταβολή περιεχομένου και όχι απλή αλλαγή ύφους.