Τεχνητή Νοημοσύνη και κίνδυνοι: Γιατί ο Hinton μιλά για ένα αβέβαιο μέλλον

Ο Geoffrey Hinton, ένας από τους επιστήμονες που θεμελίωσαν τη σύγχρονη τεχνητή νοημοσύνη, εμφανίζεται ολοένα πιο ανήσυχος για τις συνέπειες της τεχνολογίας που ο ίδιος βοήθησε να αναπτυχθεί. Σε δημόσια συζήτηση στο Πανεπιστήμιο Georgetown, δίπλα στον γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς, ο Hinton παρουσίασε μια σκοτεινή εικόνα για το μέλλον, υποστηρίζοντας ότι η επόμενη φάση της AI δεν θα μοιάζει με καμία προηγούμενη τεχνολογική μετάβαση. Ο Hinton, γνωστός για την πρωτοποριακή έρευνα στα νευρωνικά δίκτυα που του χάρισε το βραβείο Turing, υπογράμμισε πως η αυτοματοποίηση που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη είναι ποιοτικά διαφορετική από κάθε προηγούμενη. «Αν η AI γίνει τόσο έξυπνη όσο ο άνθρωπος —ή και εξυπνότερη— τότε σχεδόν κάθε εργασία θα μπορεί να εκτελείται από μια μηχανή», είπε, προειδοποιώντας ότι αυτήν τη φορά οι άνθρωποι που θα χάσουν τη δουλειά τους «δεν θα έχουν πού αλλού να στραφούν». Κατά τον Hinton, οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες επενδύουν ακριβώς σε αυτή τη δυνατότητα αντικατάστασης της ανθρώπινης εργασίας, θεωρώντας πως αποτελεί έναν από τους βασικούς μοχλούς κερδοφορίας. Ωστόσο, ο ίδιος προειδοποιεί ότι μια κοινωνία χωρίς εργαζόμενους με εισόδημα θα οδηγήσει σε οικονομικό αδιέξοδο: «Αν οι άνθρωποι δεν πληρώνονται, δεν θα υπάρχει κανείς να αγοράζει τα προϊόντα».

Αν και τα σύγχρονα μοντέλα AI επιδεικνύουν εντυπωσιακές ικανότητες, πολλοί ειδικοί τονίζουν ότι παραμένουν μακριά από μια αληθινή «γενική νοημοσύνη». Μάλιστα, αρκετές προσπάθειες αντικατάστασης εργαζομένων από αυτόνομα συστήματα –ακόμη και σε καθήκοντα χαμηλής δυσκολίας, όπως η εξυπηρέτηση πελατών– έχουν οδηγήσει σε αποτελέσματα χαμηλότερης ποιότητας. Παρόλα αυτά, ο Hinton επιμένει πως η πρόοδος της τεχνολογίας είναι ταχύτερη από όσο αναμενόταν. Ενώ πριν λίγα χρόνια εκτιμούσε ότι μια τεχνητή γενική νοημοσύνη μπορεί να εμφανιστεί σε 20 έως 50 χρόνια, τώρα προειδοποιεί ότι το χρονοδιάγραμμα αυτό «μπορεί να είναι πολύ συντομότερο». Κατά τη γνώμη του, τα σύγχρονα μοντέλα ήδη χειρίζονται πληροφορίες σε κλίμακα ασύλληπτη για τον άνθρωπο. Οι ανησυχίες του Hinton ξεπερνούν το πεδίο της εργασίας. Όπως επισημαίνει, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης κινδυνεύουν να μετατραπούν σε εργαλεία πολεμικών επιχειρήσεων, επιτρέποντας στις μεγάλες δυνάμεις να αναλαμβάνουν στρατιωτικές δράσεις χωρίς ανθρώπινες απώλειες και χωρίς πολιτικό κόστος. «Αν μπορείς να πολεμήσεις χωρίς να θρηνήσεις στρατιώτες, τότε χαμηλώνει ο πήχης για να ξεκινήσει μια εισβολή», σημείωσε, κάνοντας αναφορά σε μικρά κράτη που στο μέλλον θα μπορούσαν να βρεθούν εκτεθειμένα.

Παρότι ο Hinton δεν είναι ο μόνος κορυφαίος επιστήμονας που προειδοποιεί για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, η δραματικότητα με την οποία εκφράζεται τον έχει μετατρέψει σε κεντρικό πρόσωπο της δημόσιας συζήτησης. Οι θέσεις του διχάζουν την επιστημονική κοινότητα, αλλά ο διάλογος που προκαλεί είναι έντονος: ποιος θα ελέγξει την AI, ποιος θα ωφεληθεί από την ανάπτυξή της και ποιος θα κληθεί να πληρώσει το τίμημα; Όσο η τεχνολογία εξελίσσεται, οι προειδοποιήσεις του Hinton λειτουργούν σαν υπενθύμιση ότι η νέα εποχή της τεχνητής νοημοσύνης δεν αφορά μόνο καινοτομία — αφορά και βαθιές κοινωνικές επιλογές, με συνέπειες που θα καθορίσουν το μέλλον.