Οι πιο καθαρές χώρες του κόσμου: Eκεί που κερδίζουν το στοίχημα του περιβάλλοντος

Δεκ 22, 2025 - 11:30

Η ιστορία, τα μνημεία και τα εντυπωσιακά τοπία αποτελούν διαχρονικά βασικά κίνητρα για τον τουρισμό. Ωστόσο, όταν το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από τον επισκέπτη στον μόνιμο κάτοικο, η καθαριότητα και η συνολική περιβαλλοντική ποιότητα αναδεικνύονται σε καθοριστικούς παράγοντες ελκυστικότητας. Η καθημερινή εμπειρία ζωής σε μια χώρα επηρεάζεται άμεσα από τον καθαρό αέρα, το πόσιμο νερό, τη διαχείριση των αποβλήτων και τον σεβασμό προς το φυσικό περιβάλλον. Σε κάθε κοινωνία συνυπάρχουν πολίτες που σέβονται τον δημόσιο χώρο και άλλοι που τον αντιμετωπίζουν με αδιαφορία. Εκείνο όμως που κάνει τη διαφορά σε εθνικό επίπεδο είναι ο συνδυασμός θεσμικής μέριμνας, τοπικής αυτοδιοίκησης και συλλογικής περιβαλλοντικής κουλτούρας. Χώρες που επενδύουν διαχρονικά στην καθαριότητα και στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών τους πόρων καταφέρνουν να προσφέρουν υψηλότερη ποιότητα ζωής, ακόμη και αν δεν διαθέτουν πλούσια πολιτιστική κληρονομιά διεθνούς εμβέλειας. Στην εποχή της κλιματικής κρίσης, η καθαριότητα παύει να είναι ζήτημα αισθητικής και μετατρέπεται σε βασικό δείκτη βιωσιμότητας. Η προστασία των οικοσυστημάτων, η μείωση της ρύπανσης και η υπεύθυνη χρήση των πόρων συνδέονται άμεσα με τη δημόσια υγεία, την ανθεκτικότητα των κοινωνιών και τη δυνατότητα των πόλεων να ανταποκριθούν στις περιβαλλοντικές προκλήσεις του μέλλοντος.

a large body of water with a bunch of buildings in the background

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Δείκτης Περιβαλλοντικής Απόδοσης, γνωστός ως EPI, επιχειρεί να αποτυπώσει με μετρήσιμα δεδομένα το πόσο αποτελεσματικά κάθε χώρα προστατεύει το περιβάλλον και διασφαλίζει την οικολογική της ισορροπία. Η αξιολόγηση βασίζεται σε δεκάδες επιμέρους δείκτες που καλύπτουν τόσο την περιβαλλοντική υγεία όσο και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων. Για το 2025, η εικόνα που προκύπτει είναι σαφής: η Ευρώπη, και ιδιαίτερα οι χώρες του βορρά και του κέντρου, κυριαρχούν στις πρώτες θέσεις της κατάταξης. Κράτη με ισχυρές δημόσιες πολιτικές, αυστηρή περιβαλλοντική νομοθεσία και ανεπτυγμένη περιβαλλοντική συνείδηση καταγράφουν τις υψηλότερες επιδόσεις. Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται χώρες όπως η Εσθονία και το Λουξεμβούργο, που ξεχωρίζουν για τη διαχείριση των φυσικών τους πόρων και των αποβλήτων, ακολουθούμενες από μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες όπως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες επενδύουν συστηματικά σε καθαρές μορφές ενέργειας και στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Σκανδιναβικές χώρες, όπως η Φινλανδία, η Σουηδία και η Νορβηγία, επιβεβαιώνουν για ακόμη μία φορά τη σταθερή τους προσήλωση στην προστασία των δασών, των υδάτων και της βιοποικιλότητας.

Σημαντική παρουσία έχουν επίσης χώρες όπως η Αυστρία, η Ελβετία και η Δανία, όπου η ποιότητα του αέρα, οι αυστηροί κανόνες διαχείρισης αποβλήτων και η εκτεταμένη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνθέτουν ένα περιβάλλον υψηλών προδιαγραφών. Η Ελλάδα, αν και δεν καταφέρνει να εισέλθει στην πρώτη δεκάδα, καταλαμβάνει την 11η θέση, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχουν θετικές επιδόσεις αλλά και περιθώρια βελτίωσης, ιδίως σε ζητήματα αστικής καθαριότητας, ανακύκλωσης και συνολικής περιβαλλοντικής διαχείρισης. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι πρώτες μη ευρωπαϊκές χώρες εμφανίζονται αρκετά χαμηλότερα στην κατάταξη, γεγονός που υπογραμμίζει τη διαφορά φιλοσοφίας και πολιτικής προσέγγισης μεταξύ ηπείρων. Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνει ότι η καθαριότητα και η περιβαλλοντική φροντίδα δεν είναι αποτέλεσμα συγκυρίας, αλλά συνειδητής, μακροχρόνιας επιλογής. white concrete building near body of water during daytime