Εκλογές στη Νέα Υόρκη: Ο Τραμπ στηρίζει Κουόμο απέναντι στον Μαμντάνι

Με τον δικό του.. ωμό τρόπο παρενέβη ο Ντόναλντ Τραμπ στη δημαρχιακή αναμέτρηση της Νέας Υόρκης: προειδοποίησε ότι, αν εκλεγεί ο Ζοχράν Μαμντάνι, θα παρακρατήσει ομοσπονδιακούς πόρους προς την πόλη, πέραν «των απολύτως ελαχίστων». Η απειλή –διατυπωμένη σε αλλεπάλληλες αναρτήσεις στο Truth Social με την προσφιλή του υπερτονισμένη ρητορική– δεν είναι απλώς μια ακόμη προεκλογική αιχμή. Είναι πολιτική γραμμή: χρήση του ταμείου της Ουάσιγκτον ως μοχλού πειθαναγκασμού απέναντι σε μια πόλη που σπανίως ψηφίζει Ρεπουμπλικανούς. Η επιλογή στόχευσης δεν είναι τυχαία. Ο 34χρονος Μαμντάνι, εκλεγμένος στο τοπικό κοινοβούλιο και προβεβλημένο μέλος των Democratic Socialists of America, έχει κάνει σημαία του ένα προοδευτικό πακέτο: δωρεάν λεωφορειακές μετακινήσεις και βρεφονηπιακοί σταθμοί, αυστηρότεροι έλεγχοι στα ενοίκια, αύξηση φορολογίας σε υψηλά εισοδήματα και εταιρείες. Αν επικρατήσει, θα είναι ο πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος στην ιστορία της πόλης. Οι δημοσκοπήσεις τον εμφανίζουν μπροστά από τον Άντριου Κουόμο, ο οποίος κατεβαίνει ως ανεξάρτητος αφού ηττήθηκε στις προκριματικές των Δημοκρατικών, ενώ ο Ρεπουμπλικανός Κέρτις Σίλουα θεωρείται εκτός τροχιάς νίκης.

Απέναντι σε αυτή τη δυναμική, ο Τραμπ κάνει μια κυνική αλλά ευκρινή κίνηση πραγματισμού: εγκαταλείπει τον υποψήφιο του κόμματός του και καλεί ευθέως τους Νεοϋορκέζους να στηρίξουν τον Κουόμο, τον οποίο έχει κατά καιρούς συγκρουστεί σφοδρά, ιδίως την περίοδο της πανδημίας. Το μήνυμα είναι καθαρό: «ψηφίστε τον μόνο για να μη βγει ο άλλος». Η επιλογή αυτή υπηρετεί διπλό στόχο. Πρώτον, επιχειρεί να ανακόψει την πιθανότητα εκλογής ενός αριστερού δημάρχου σε μια πόλη-σύμβολο. Δεύτερον, διαρρηγνύει τη συνοχή του Δημοκρατικού στρατοπέδου, επαναφέροντας παλιές ρωγμές ανάμεσα στην κομματική κεντροαριστερά και την προοδευτική της πτέρυγα. Η παρέμβαση του προέδρου έρχεται να ενισχύσει ένα ήδη πυκνό τοπίο αντιφάσεων στους Δημοκρατικούς. Παρά τον ενθουσιασμό της βάσης γύρω από τον Μαμντάνι, εμφανείς είναι οι αποστάσεις κορυφαίων στελεχών — άλλοι κρατούν ίσες αποστάσεις, άλλοι τον στηρίζουν με μισόλογα, ενώ υπάρχουν και δηλώσεις που αμφισβητούν αν ο υποψήφιος «εκπροσωπεί το μέλλον της παράταξης». Στον αντίποδα, προσωπικότητες όπως ο Μπαράκ Ομπάμα χαιρετίζουν την καμπάνια του και στηλιτεύουν τις ισλαμοφοβικές επιθέσεις εις βάρος του, ενώ από το τεχνολογικό στρατόπεδο ο Ίλον Μασκ στρέφει τα πυρά του προς τον προοδευτικό υποψήφιο και συστρατεύεται με την «αντι-Μαμντάνι» γραμμή.

Όλο αυτό συντελείται υπό συνθήκες υψηλής συμμετοχής: η πρόωρη ψήφος καταγράφει έντονη κινητοποίηση, στοιχείο που παραδοσιακά ευνοεί τον υποψήφιο με το πιο οργανωμένο δίκτυο βάσης και ατζέντα αλλαγής. Τα εκλογικά τμήματα της μητρόπολης κλείνουν αργά το βράδυ, με τα πρώτα αποτελέσματα να αναμένονται σύντομα μετά — ένα ακόμη τεστ για το κατά πόσο οι εξωτερικές παρεμβάσεις διαμορφώνουν ή τελικά συσπειρώνουν. Πίσω από τη θεαματική σύγκρουση κρύβεται ένα σοβαρό θεσμικό ζήτημα. Η προεδρική υπόσχεση «τιμωρητικής» παρακράτησης ομοσπονδιακών κονδυλίων ανάλογα με το ποιος εκλέγεται δεν είναι απλώς κακή πολιτική πρακτική. Θίγει τον ίδιο τον καταμερισμό αρμοδιοτήτων μεταξύ Ουάσιγκτον και πόλεων, ανοίγοντας τον δρόμο για μια επικίνδυνη νοοτροπία «πολιτικής εκδίκησης» απέναντι σε αντιφρονούντες δήμους. Ακόμη και όσοι διαφωνούν ριζικά με την ατζέντα Μαμντάνι αντιλαμβάνονται ότι η καταχρηστική εργαλειοποίηση ομοσπονδιακών ροών σπάει ένα κρίσιμο θεσμικό ταμπού.

Η Νέα Υόρκη είχε μάθει να ζει με τον Τραμπ-επιχειρηματία, αγνόησε εν πολλοίς τον Τραμπ-υποψήφιο, αλλά σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη με τον Τραμπ-πρόεδρο που δείχνει πρόθυμος να χτίσει εκλογικές στρατηγικές πάνω σε δημοσιονομικές απειλές. Η στήριξη στον Κουόμο από τον Λευκό Οίκο και από ετερόκλητους συμμάχους της επιχειρηματικής ελίτ μοιάζει με «αντι-Μαμντάνι μέτωπο», όμως ενδέχεται να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα: να πείσει την προοδευτική βάση ότι το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο από μια δημαρχία — είναι η ίδια η δυνατότητα μιας μεγαλούπολης να επιλέγει το κοινωνικό της συμβόλαιο χωρίς ομοσπονδιακούς εκβιασμούς.

Στο φόντο, γειτονικές πολιτείες ψηφίζουν για κυβερνήτες και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, υπενθυμίζοντας ότι η κάλπη του Νοεμβρίου είναι πάντοτε πολύ ευρύτερη από τα όρια ενός δήμου. Όμως, απόψε, όλα τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στο δημαρχείο της Νέας Υόρκης. Εκεί θα φανεί αν η απειλή της Ουάσιγκτον μπορεί να κάμψει το ένστικτο μιας πόλης που καυχιέται ότι δεν υποτάσσεται σε κανέναν. Και αν ο πολιτικός πραγματισμός του προέδρου —να προκρίνει τον αντίπαλο του αντιπάλου του— αρκεί για να αλλάξει μια μάχη που μοιάζει να κρίνεται στο πεδίο των ιδεών, της κοινωνικής πολιτικής και της δημοκρατικής αυτονομίας των πόλεων.