Πρόωρη αποπληρωμή χρέους 5,29 δισ. ευρώ: Πώς η Ελλάδα κερδίζει χρόνο, χρήμα και αξιοπιστία στις αγορές

Με μια κίνηση υψηλής οικονομικής και στρατηγικής σημασίας, η Ελλάδα προχωρά στις 15 Δεκεμβρίου στην πρόωρη αποπληρωμή χρέους ύψους 5,29 δισ. ευρώ, μέρος των παλαιών δανείων του πρώτου πακέτου στήριξης (GLF). Η έγκριση από τον ESM και το EFSF άνοιξε τον δρόμο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας, σηματοδοτώντας ακόμη ένα βήμα στη συνολική προσπάθεια εξυγίανσης του χρέους και σταθεροποίησης της οικονομίας. Η απόφαση δεν είναι τυπική – μεταφέρεται ουσιαστικά για φέτος μια οφειλή που είχε προβλεφθεί για μετά το 2031. Με αυτόν τον τρόπο περιορίζεται η έκθεση του Δημοσίου στον κίνδυνο επιτοκιακών ανατιμήσεων τα επόμενα χρόνια, ενώ το κράτος απαλλάσσεται από τόκους που θα ξεπερνούσαν τα 1,6 δισ. ευρώ έως το 2041. Μεσοσταθμικά, ο προϋπολογισμός εξοικονομεί περίπου 140 εκατ. τον χρόνο, ποσό που μπορεί να αξιοποιηθεί στο μέλλον για αναπτυξιακές πολιτικές και κοινωνικές στοχεύσεις. Η σημασία της κίνησης όμως δεν αποτυπώνεται μόνο στα νούμερα. Η ανακοίνωση του επικεφαλής του ESM Pierre Gramegna ότι «η πρόσθετη πρόωρη αποπληρωμή στέλνει θετικό μήνυμα στις αγορές» επιβεβαιώνει πως η χώρα ενισχύει την αξιοπιστία της διεθνώς, χτίζοντας έδαφος για νέες αναβαθμίσεις από οίκους αξιολόγησης. Μετά τη μακρά περίοδο στην κατηγορία «junk», η Ελλάδα επιδιώκει τώρα σταθερή παραμονή στην επενδυτική βαθμίδα και περαιτέρω αναρρίχηση.

Το πρόγραμμα απομείωσης του χρέους δεν ξεκινά τώρα. Την τελευταία τετραετία έχουν ήδη προεξοφληθεί ευρωπαϊκά δάνεια 15,9 δισ. ευρώ, ενώ 7,9 δισ. δόθηκαν για την πλήρη εξόφληση των υποχρεώσεων προς το ΔΝΤ. Με την τρέχουσα αποπληρωμή, το σύνολο των πρόωρα καλυφθέντων οφειλών φτάνει τα 20,1 δισ., με σωρευτικό όφελος τόκων που ξεπερνά τα 3,5 δισ. ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι ότι η κίνηση δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς τα ποσά προέρχονται από τον ειδικό λογαριασμό διαχείρισης χρέους, έναν «κουμπαρά» ρευστότητας που δημιουργήθηκε στα τέλη των Μνημονίων για τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Παρά τις συνεχείς αποπληρωμές, το ταμειακό απόθεμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί πάνω από 35 δισ. ευρώ στο τέλος του 2025, επιτρέποντας συνέχιση ανάλογων κινήσεων στο μέλλον.

Συχνά προκύπτει το ερώτημα γιατί τα διαθέσιμα κεφάλαια δεν κατευθύνονται σε αυξήσεις μισθών ή σε κοινωνικές δαπάνες. Ωστόσο, σύμφωνα με τους κανόνες Eurostat, η αποπληρωμή χρέους θεωρείται χρηματοοικονομική συναλλαγή και δεν υποκαθιστά δημοσιονομικές παροχές. Το αντίθετο συμβαίνει με τις τακτικές κρατικές δαπάνες, που αυξάνουν το έλλειμμα και δημιουργούν ανάγκη για νέο δανεισμό. Επομένως, η χρήση των αποθεματικών για χρέος λειτουργεί ως επένδυση μεσομακροπρόθεσμου οφέλους. Σε τελική ανάλυση, η πρόωρη αποπληρωμή των 5,29 δισ. ευρώ δεν αποτελεί απλώς λογιστικό βήμα, αλλά μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής σταθεροποίησης και ενίσχυσης της οικονομίας. Μειώνει το χρέος, εξοικονομεί πολύτιμους πόρους και ενισχύει την εικόνα της χώρας στις διεθνείς αγορές – στοιχεία που διαμορφώνουν ένα σταθερότερο αύριο και ανοίγουν χώρο για πιο γενναίες επιλογές ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια.