Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου: Πώς αλλάζει τη φορολογία και τη διαχείριση της ιδιοκτησίας από το 2026

Από το 2026 τίθεται σε εφαρμογή ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου (Μ.Α.Τ.Α.), ένα νέο σύστημα που αναμορφώνει πλήρως τον τρόπο με τον οποίο καταγράφονται και διαχειρίζονται τα ακίνητα στη χώρα. Ο Μ.Α.Τ.Α. λειτουργεί ως ένας «προσωπικός αριθμός» για κάθε ακίνητο, συνοδεύοντάς το σε κάθε είδους συναλλαγή — από φορολογικές και νομικές διαδικασίες μέχρι τεχνικές και διοικητικές πράξεις.

Ο αριθμός αυτός θα συγκεντρώνει πληροφορίες από το Κτηματολόγιο, την ΑΑΔΕ, τις πολεοδομίες, τον ΔΕΔΔΗΕ και άλλους φορείς, δημιουργώντας έναν ενιαίο, διαρκώς επικαιροποιημένο ψηφιακό φάκελο για κάθε ακίνητο. Στον φάκελο αυτό θα ενσωματώνονται επίσης δεδομένα από το Τεχνικό Επιμελητήριο, τη Δικαιοσύνη, τα Υποθηκοφυλάκια, τα ασφαλιστήρια συμβόλαια και τις παροχές κοινής ωφέλειας, όπως οι αριθμοί ρεύματος και νερού. Με αυτόν τον τρόπο, η διαχείριση και διασταύρωση στοιχείων γίνεται πιο άμεση, περιορίζοντας τη γραφειοκρατία και τα λάθη κατά τις συναλλαγές.

Ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα από το 2026

Με το νέο αυτό σύστημα, πολίτες και επαγγελματίες θα απαλλαγούν από τις καθυστερήσεις που δημιουργούν οι διαφορετικές βάσεις δεδομένων και οι πολυάριθμοι φορείς. Η διαδικασία θα γίνεται πλέον γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά, μέσα από τη νέα πλατφόρμα «E-Registries», η οποία αναμένεται να λειτουργήσει στο τέλος του 2026. Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, με προϋπολογισμό που φθάνει τα 8,28 εκατ. ευρώ.

Νέος δημοτικός «ΕΝΦΙΑ» – Αλλαγές στη φορολογία

Η πρόταση για τον νέο «Κώδικα Αυτοδιοίκησης» φέρνει σημαντικές μεταβολές στη φορολόγηση των ακινήτων, καθώς προβλέπει την ενοποίηση του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) με τον δημοτικό φόρο Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων. Οι δύο αυτές χρεώσεις θα ενσωματωθούν στο νέο Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης (ΤΤΑ), το οποίο χαρακτηρίζεται από την ΠΟΜΙΔΑ ως ένας «νέος δημοτικός ΕΝΦΙΑ». Το ΤΤΑ θα αφορά κάθε ηλεκτροδοτούμενο ακίνητο, ενώ το ύψος του θα διαφοροποιείται ανάλογα με την αξία και τη χρήση της ιδιοκτησίας.

Τι επισημαίνει η ΠΟΜΙΔΑ

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η ΠΟΜΙΔΑ, το σχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων:

• Μείωση των δημοτικών τελών Καθαριότητας και Φωτισμού στο 10% για κενά, μη ηλεκτροδοτούμενα και μη χρησιμοποιούμενα ακίνητα. Αυτό συνεπάγεται την κατάργηση της πλήρους απαλλαγής για τα κενά ακίνητα και της υποχρέωσης δήλωσής τους στους δήμους, κάτι που η ΠΟΜΙΔΑ διεκδικεί διαχρονικά.

• Καθιέρωση “απαράγραπτου” δημοτικών οφειλών, επιτρέποντας στους δήμους να διεκδικούν χρέη ακόμη και δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία τους.

• Υποχρεωτική διάρκεια 24 ετών (12+12) για τις μισθώσεις ιδιωτικών ακινήτων προς τους δήμους, με δυνατότητα παράτασης έως και διπλάσιο χρόνο — δηλαδή έως 36 ή και 48 έτη.

• Τριετής υποχρεωτική παράταση υπάρχουσων μισθώσεων προς δήμους, χωρίς αύξηση του μισθώματος.

• Ευκολότερες απαλλοτριώσεις και επεμβάσεις στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία, με διαδικασίες που, όπως υποστηρίζει η ΠΟΜΙΔΑ, περιορίζουν ουσιαστικά τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα λόγω πολύ στενών προθεσμιών για προσφυγές.

Στην αναλυτική της ανακοίνωση, η ΠΟΜΙΔΑ σημειώνει ότι βασικός στόχος του νέου ΤΤΑ είναι η σημαντική αύξηση των εσόδων των ΟΤΑ, καθώς ο συντελεστής του θα είναι μεσοσταθμικά τριπλάσιος σε σχέση με το σημερινό ΤΑΠ, στο οποίο συγχωνεύεται και ο δημοτικός Φόρος Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων.

Διαβάστε επίσης:

Νέος δημοτικός «ΕΝΦΙΑ»: Ποιους ιδιοκτήτες επιβαρύνει