Μητσοτάκης – Χριστοδουλίδης: Ελλάδα και Κύπρος χαράσσουν νέο ενεργειακό άξονα

Μήνυμα στρατηγικής ενότητας και κοινής πορείας έστειλαν Αθήνα και Λευκωσία μέσα από την τρίτη Διακυβερνητική Σύνοδο Ελλάδας – Κύπρου, η οποία ολοκληρώθηκε στην Αθήνα με ουσιαστικές αποφάσεις για την ενεργειακή διασύνδεση, την περιφερειακή σταθερότητα και τη γεωπολιτική θέση των δύο χωρών στη Μεσόγειο. Στο επίκεντρο βρέθηκε το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, που όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, θα επικαιροποιηθεί τεχνικά και θα ενισχυθεί με την είσοδο νέων, ισχυρών επενδυτών, ώστε να αποκτήσει τον χαρακτήρα ενός ευρωπαϊκού στρατηγικού έργου με πολλαπλές ενεργειακές και γεωπολιτικές προεκτάσεις. Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν «πυλώνες σταθερότητας και αξιοπιστίας στην ευρύτερη περιοχή», επισημαίνοντας πως η ενεργειακή συνεργασία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλέγμα περιφερειακών πρωτοβουλιών, όπως το σχήμα 3+1 με Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες, που ενισχύει την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα, έκανε λόγο για «ιστορικό άνοιγμα» στο πεδίο των γεωτρήσεων, σημειώνοντας πως η Ελλάδα ακολουθεί το παράδειγμα της Κύπρου στην ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών της πόρων.

Τόνισε ότι η πράσινη μετάβαση παραμένει αδιαπραγμάτευτος στόχος, ωστόσο «θα ήταν λάθος να αγνοήσουμε τον εθνικό μας πλούτο». Με τη θέση αυτή, ο πρωθυπουργός έστειλε σαφές μήνυμα πως η ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας θα βασίζεται σε ισορροπία ανάμεσα στην καινοτομία και τη ρεαλιστική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, κάτι που έχει ήδη επιτύχει η Κύπρος. Αναφερόμενος στο Κυπριακό, επανέλαβε ότι η Ελλάδα εργάζεται αταλάντευτα για την επανένωση του νησιού στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου, ενώ εξέφρασε τη στήριξή του στην κυπριακή προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. το πρώτο εξάμηνο του 2026, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Όλοι οι Έλληνες θα σταθούμε στο πλευρό των Κυπρίων αδελφών μας».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης ανέδειξε τη διακυβερνητική συνεργασία ως εργαλείο ουσιαστικής ενοποίησης πολιτικών και στρατηγικών επιλογών, τονίζοντας ότι η σχέση των δύο χωρών είναι «αδιάλειπτη και απολύτως εναρμονισμένη». Ανήγγειλε μάλιστα την επικαιροποίηση των οικονομοτεχνικών παραμέτρων για μεγάλα έργα υποδομής, με αιχμή την ηλεκτρική διασύνδεση, ενώ στάθηκε στη σημασία των νέων τομέων σύγκλισης — από το περιβάλλον και την πολιτική προστασία, έως την προστασία των ανηλίκων στον ψηφιακό χώρο και τη διαχείριση της λειψυδρίας. Ο κ. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε επίσης ότι η παρουσία του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στην Ελλάδα, μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου για τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια, συνιστά πρακτικό παράδειγμα της εμβάθυνσης των δεσμών των δύο κρατών και της κοινής εκπαιδευτικής τους προοπτικής.

Σε διεθνές επίπεδο, η Κύπρος δηλώνει έτοιμη να λειτουργήσει ως γέφυρα ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Μέση Ανατολή, με τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη να τονίζει, σε συνέντευξή του στους Financial Times, πως η Ευρώπη «πρέπει να αξιοποιήσει το ανανεωμένο ενδιαφέρον του προέδρου Τραμπ για την περιοχή» και να αναπτύξει στρατηγική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως σημείωσε, «στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ είναι ο ηγέτης και βλέπουμε θετικές εξελίξεις χάρη στην παρέμβασή του», αναφερόμενος στην αποκλιμάκωση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ και στην αναβίωση των Συμφωνιών του Αβραάμ.

Ο Κύπριος πρόεδρος ξεκαθάρισε ότι η ενίσχυση της ευρωπαϊκής παρουσίας στη Μέση Ανατολή δεν σημαίνει απομάκρυνση από την Ουκρανία. Αντιθέτως, υπογράμμισε πως «η Ε.Ε. πρέπει να μπορεί να ασχολείται ταυτόχρονα με την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, αν θέλει να λογίζεται ως παγκόσμια δύναμη», προαναγγέλλοντας επίσκεψή του στο Κίεβο και συνάντηση με τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις αρχές Δεκεμβρίου. Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στα πραγματικά έργα περιφερειακής συνεργασίας, όπως το σχέδιο «Αμαλθεία» για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, και τις νέες ενεργειακές διασυνδέσεις που συνδέουν την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μέση Ανατολή με την Ινδία. «Η περιοχή μας δεν χρειάζεται άλλες κοινές δηλώσεις, αλλά απτά έργα», ανέφερε χαρακτηριστικά, αποτυπώνοντας τη φιλοσοφία της νέας κυπριακής διπλωματίας. Με την Κύπρο να ετοιμάζεται να αναλάβει την ευρωπαϊκή προεδρία και την Ελλάδα να ακολουθεί ένα χρόνο αργότερα, οι δύο χώρες εμφανίζονται αποφασισμένες να κινηθούν με κοινή φωνή, κοινή στρατηγική και κοινό όραμα για μια σταθερή και ενεργειακά ανεξάρτητη Ανατολική Μεσόγειο.