Μια απόλυση που ξεκίνησε από τα γενέθλια

Μια υπόθεση που ξεκίνησε με γλυκά γενεθλίων και κατέληξε σε δικαστική καταδίκη μεγάλης αλυσίδας λιανικής ήρθε να αναδείξει τα όρια της αυστηρής εταιρικής πειθαρχίας στην Ισπανία. Πρωταγωνιστής, ένας εργαζόμενος με 30 χρόνια συνεχούς υπηρεσίας σε σούπερ μάρκετ, ο οποίος βρέθηκε εκτός εργασίας μέσα σε λίγες ημέρες, για ένα περιστατικό που οι δικαστές χαρακτήρισαν τελικά «συνδυασμό λαθών» και όχι απάτη. Όλα ξεκίνησαν την ημέρα των γενεθλίων του. Πριν από το άνοιγμα του καταστήματος, ο υπάλληλος αγόρασε κρουασάν και σοκολατένια γλυκά από το αρτοποιείο του ίδιου του σούπερ μάρκετ, προκειμένου να τα προσφέρει στους συναδέλφους του. Η πρακτική αυτή, σύμφωνα με τη δικογραφία, ήταν συνηθισμένη μεταξύ εργαζομένων που συνεργάζονταν επί δεκαετίες. Η συνολική αξία των προϊόντων ανερχόταν στα 68 ευρώ. Ωστόσο, κατά τη διαδικασία της ζύγισης στο αρτοποιείο, καταχωρίστηκε λανθασμένα μόνο ένας δίσκος. Ο εργαζόμενος παρέλαβε την απόδειξη, πήγε στο ταμείο και κατέβαλε ακριβώς το ποσό που αναγραφόταν, χωρίς να αντιληφθεί ότι μέρος των προϊόντων δεν είχε χρεωθεί.

Το περιστατικό δεν προκάλεσε άμεση αντίδραση. Περίπου έναν μήνα αργότερα, η εταιρεία προχώρησε αιφνιδιαστικά στην απόλυσή του για σπουδαίο λόγο, επικαλούμενη εσωτερικό κανονισμό που απαγορεύει την κατανάλωση ή ιδιοποίηση προϊόντων χωρίς πλήρη πληρωμή. Κατά την ερμηνεία της διοίκησης, το γεγονός ότι δεν είχαν χρεωθεί όλα τα είδη συνιστούσε αδικαιολόγητο όφελος. Ακόμη και όταν ο εργαζόμενος ενημερώθηκε για το λάθος και κατέβαλε άμεσα τη διαφορά, η απόφαση δεν ανακλήθηκε. Αντιθέτως, διατηρήθηκε η κατηγορία περί απάτης και η απόλυση παρέμεινε σε ισχύ, χωρίς να εξεταστούν εναλλακτικές, ηπιότερες πειθαρχικές κυρώσεις. Η υπόθεση οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη και εξετάστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο της Γαλικίας, το οποίο δεν περιορίστηκε στο τυπικό σκέλος της απόδειξης. Οι δικαστές έλαβαν υπόψη το σύνολο της εργασιακής σχέσης, το άψογο επαγγελματικό παρελθόν τριών δεκαετιών, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η εταιρεία επέλεξε να διαχειριστεί το περιστατικό.

Στην απόφαση επισημαίνεται ότι επρόκειτο για αλληλουχία σφαλμάτων: αφενός το λάθος στη ζύγιση από το αρτοποιείο, αφετέρου η αμέλεια του εργαζομένου να ελέγξει αναλυτικά την απόδειξη. Δεν διαπιστώθηκε πρόθεση δόλου ή κακής πίστης, στοιχείο καθοριστικό για την κρίση του δικαστηρίου. Οι δικαστές σημείωσαν επίσης ότι τέτοιου είδους περιστατικά, όταν δεν αντιμετωπίζονται με αναλογικότητα και κοινή λογική εντός της επιχείρησης, οδηγούν συχνά σε μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες με σημαντικό κόστος για τους εργοδότες. Με βάση αυτά τα δεδομένα, η απόλυση κρίθηκε άδικη και δυσανάλογη. Το δικαστήριο υποχρέωσε την εταιρεία να καταβάλει αποζημίωση ύψους περίπου 105.000 ευρώ, ποσό που αντανακλά τόσο τα χρόνια υπηρεσίας όσο και τη βαρύτητα της εργοδοτικής απόφασης.