Μαμντάνι – Ισραήλ: “Εβραίοι της Νέας Υόρκης, ελάτε σε εμάς”

Η εκλογή του Ζοχράν Μαμντάνι στη δημαρχία της Νέας Υόρκης σηματοδοτεί μια σημαντική πολιτική και κοινωνική μετατόπιση στην καρδιά των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο 34χρονος πολιτικός, εκπρόσωπος της προοδευτικής πτέρυγας των Δημοκρατικών και γέννημα των πολυπολιτισμικών κοινοτήτων της πόλης, ανέλαβε την ηγεσία μιας μητρόπολης που ιστορικά λειτουργεί ως θερμοκρασία της πολιτικής και κοινωνικής θερμότητας της χώρας. Ωστόσο, η νίκη του δεν έγινε δεκτή με την ίδια θέρμη παντού. Στο Ισραήλ, η ανάδειξή του προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με τον υπουργό Διασποράς και Καταπολέμησης του Αντισημιτισμού, Αμιχάι Σίκλι, να τον κατηγορεί δημοσίως ως «υποστηρικτή της Χαμάς» και να καλεί τους Εβραίους της Νέας Υόρκης να εξετάσουν σοβαρά τη μετανάστευση στο Ισραήλ. Είναι μια δήλωση που ξεπερνά τα όρια της συνήθους διπλωματικής κριτικής και περνά ευθέως στο πεδίο των ιδεολογικών αντιπαραθέσεων που πλέον δεν περιορίζονται στη Μέση Ανατολή, αλλά αγγίζουν τον δημόσιο λόγο των δυτικών μητροπόλεων.

Ο Μαμντάνι, γεννημένος στην Καμπάλα της Ουγκάντας από οικογένεια ινδικής καταγωγής και μεγαλωμένος στη Νέα Υόρκη από την ηλικία των επτά ετών, ανήκει σε μια νέα γενιά πολιτικών που προσφέρουν ένα αφήγημα ριζικά διαφορετικό από εκείνο που κυριαρχούσε επί δεκαετίες στην αμερικανική αστική πολιτική. Σπούδασε Αφρικανικές Σπουδές, εργάστηκε ως σύμβουλος σε θέματα στέγασης και εντάχθηκε ενεργά σε κινήσεις διεύρυνσης δικαιωμάτων και κοινωνικής μέριμνας. Η πορεία του μέχρι τη δημαρχία δεν υπήρξε προϊόν κομματικών μηχανισμών, αλλά μιας οργανωμένης και επίμονης παρουσίας μέσα στις καθημερινές ανάγκες των κοινοτήτων της πόλης. Η εκλογή του ήταν αποτέλεσμα της βαθιάς δυσαρέσκειας απέναντι στο αυξανόμενο κόστος ζωής, την κρίση στέγασης και την αίσθηση ότι η Νέα Υόρκη απομακρύνεται από τον χαρακτήρα της ως πόλης για πολλούς και μετατρέπεται σε χώρο αποκλεισμού.

Το σημείο που προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις είναι οι τοποθετήσεις του Μαμντάνι για τη Γάζα και το Παλαιστινιακό. Ο νέος δήμαρχος έχει επανειλημμένα καταδικάσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση ανθρωπιστική τραγωδία με πολιτική ευθύνη. Σε δημόσιες παρεμβάσεις του έχει χρησιμοποιήσει τον όρο «καθεστώς απαρτχάιντ» για να περιγράψει τις συνθήκες διαβίωσης των Παλαιστινίων, ενώ στήριξε δυναμικά τις διαδηλώσεις υπέρ της κατάπαυσης του πυρός μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023. Αυτές οι θέσεις θεωρήθηκαν από μέρος της εβραϊκής κοινότητας της Νέας Υόρκης ως αμφισβήτηση της ασφάλειας του Ισραήλ, ενώ στο Ισραήλ αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία και σφοδρότητα, ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου η δημόσια συζήτηση για τη Γάζα έχει μετατραπεί σε ένα από τα πιο φορτισμένα και πολωτικά πεδία παγκοσμίως.

Full victory speech: Democratic New York City Mayor-elect Zohran Mamdani delivered an impassioned speech Tuesday night, in which he thanked supporters, addressed President Trump directly and promised that he would usher in a new chapter of change. https://t.co/0tH0quddQO pic.twitter.com/iCc7R0UBvq

— CBS News (@CBSNews) November 5, 2025

Η δήλωση του Σίκλι, ο οποίος αναφέρθηκε ακόμη και στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, συνδέοντας ρητορικά τον νέο δήμαρχο με «φανατικούς ισλαμιστές», αποκαλύπτει ότι η εκλογή Μαμντάνι δεν γίνεται αντιληπτή μόνο ως δημοτική υπόθεση, αλλά ως μέρος μιας μεγαλύτερης γεωπολιτικής αναμέτρησης. Από την άλλη πλευρά, ο ίδιος ο Μαμντάνι έχει τοποθετηθεί σταθερά κατά του αντισημιτισμού και υπέρ της συνύπαρξης των κοινοτήτων, καταγγέλλοντας παράλληλα και την ισλαμοφοβία από την οποία έχει ο ίδιος κατά καιρούς στοχοποιηθεί. Η πολιτική του ταυτότητα δεν προέκυψε από θρησκευτική πίστη αλλά από κοινωνικές εμπειρίες και πολιτικές επιλογές. Η άνοδος του Μαμντάνι φέρνει στο προσκήνιο ένα ερώτημα που υπερβαίνει τα γεωγραφικά όρια της Νέας Υόρκης: σε ποιον ανήκει το μέλλον της αστικής πολιτικής; Θα συνεχίσει να καθορίζεται από κέντρα ισχύος, οικονομικά συμφέροντα και παραδοσιακές διεθνείς συμμαχίες ή θα διαμορφωθεί από νέες ομάδες πολιτών που διεκδικούν χώρο για δικαιοσύνη, κοινωνική ασφάλεια και πολιτική συμμετοχή;

Σε αυτό το πλαίσιο, η αντιπαράθεση γύρω από τη Γάζα αποκτά νέα χαρακτηριστικά. Δεν αποτελεί πλέον μόνο μια μακρινή σύγκρουση, αλλά καθορίζει την ταυτότητα, το ήθος και την κατεύθυνση των πολιτικών δυνάμεων στις δυτικές κοινωνίες. Η εκλογή Μαμντάνι αποκαλύπτει ότι οι νέες γενιές ψηφοφόρων δεν φοβούνται να ταχθούν ανοιχτά υπέρ της ανθρωπιστικής ευθύνης, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται ισχυρές διεθνείς αντιδράσεις. Αν η Νέα Υόρκη υπήρξε ιστορικά μια πόλη που δείχνει πριν απ’ όλους πού κινείται η Αμερική, τότε η νίκη του Ζοχράν Μαμντάνι είναι ίσως προάγγελος μιας βαθύτερης αλλαγής στον τρόπο που οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται την ισχύ, την αλληλεγγύη, τη γεωπολιτική και τη δημοκρατία. Και αυτή η συζήτηση δεν έχει μόλις ξεκινήσει – τώρα αποκτά πραγματικό βάθος.