Θάνατος από λύσσα μετά από μεταμόσχευση νεφρού: Η απίστευτη αλυσίδα μόλυνσης που συγκλόνισε το Μίσιγκαν

Μια υπόθεση που υγειονομικοί χαρακτηρίζουν «εξαιρετικά σπάνια» ήρθε στο φως στις ΗΠΑ, όταν άνδρας από το Μίσιγκαν πέθανε έπειτα από μεταμόσχευση νεφρού, χωρίς κανείς να γνωρίζει ότι ο δότης είχε προηγουμένως μολυνθεί από λύσσα. Το περιστατικό καταγράφηκε σε έκθεση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), προκαλώντας έντονη ανησυχία για έναν κίνδυνο που θεωρούνταν σχεδόν θεωρητικός. Ο λήπτης του μοσχεύματος χειρουργήθηκε σε νοσοκομείο του Οχάιο τον Δεκέμβριο του 2024 και αρχικά η πορεία του θεωρήθηκε ομαλή. Πέντε εβδομάδες αργότερα, όμως, άρχισε να παρουσιάζει αδυναμία στα πόδια, σύγχυση και επεισόδια ακράτειας. Η κατάσταση επιδεινώθηκε ραγδαία και ο ασθενής χρειάστηκε αναπνευστική υποστήριξη, πριν τελικά καταλήξει. Η λύσσα διαγνώστηκε μετά θάνατον, σε μια στιγμή που η ιατρική ομάδα βρέθηκε μπροστά σε ένα αίνιγμα: ούτε ο ίδιος ούτε οι συγγενείς του ανέφεραν οποιαδήποτε πρόσφατη επαφή με ζώα.

Η έρευνα οδήγησε στα στοιχεία του δότη, έναν άνδρα από το Άινταχο, ο οποίος είχε πεθάνει λίγες εβδομάδες νωρίτερα. Στο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης κινδύνου είχε δηλώσει επιφανειακή γρατζουνιά από μεφίτη – το ασπρόμαυρο ζώο γνωστό και ως skunk. Όπως περιέγραψε η οικογένεια, ο άνδρας προσπάθησε να προστατεύσει ένα γατάκι από το επιθετικό ζώο, το απώθησε αλλά τραυματίστηκε στο πόδι.

Λίγο καιρό μετά εμφάνισε δυσκολία στην κατάποση, νευρολογικά συμπτώματα, παραισθήσεις και τελικά κατέληξε σε εγκεφαλικό θάνατο. Αρχικά τα δείγματα του δότη είχαν βγει αρνητικά για λύσσα. Ωστόσο, όταν συνδέθηκε ο θάνατος του λήπτη με πιθανή μόλυνση από μεταμόσχευση, οι εξετάσεις επαναλήφθηκαν σε ιστούς των νεφρών. Εκεί βρέθηκε στέλεχος συμβατό με λύσσα που συναντάται κυρίως σε νυχτερίδες, αποκαλύπτοντας μια απίθανη αλυσίδα μετάδοσης: νυχτερίδα → μεφίτης → δότης → λήπτης.

Η υπόθεση καταγράφηκε ως μόλις η τέταρτη περίπτωση λύσσας στις ΗΠΑ που μεταδίδεται μέσω μεταμόσχευσης από το 1978. Οι υγειονομικές υπηρεσίες έσπευσαν να εντοπίσουν και τους υπόλοιπους λήπτες οργάνων ή ιστών από τον ίδιο δότη. Τρία άτομα είχαν λάβει μοσχεύματα κερατοειδούς – αφαιρέθηκαν άμεσα και χορηγήθηκε προληπτική θεραπεία. Κανένα δεν παρουσίασε συμπτώματα. Το CDC επισημαίνει ότι οι δότες δεν εξετάζονται συστηματικά για λύσσα, καθώς η νόσος είναι εξαιρετικά σπάνια στους ανθρώπους και η διάγνωση απαιτεί εξειδικευμένες διαδικασίες. Στην προκειμένη περίπτωση, τα συμπτώματα του δότη είχαν αποδοθεί σε προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας, ενώ η γρατζουνιά από το ζώο είχε περάσει σχεδόν απαρατήρητη.