Βενεζουέλα: Μόνο με την πολεμική κλιμάκωση θα φύγει ο Μαδούρο, λέει η βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης Μαρία Κορίνα Ματσάδο

Σε μια στιγμή που η πολιτική κρίση της Βενεζουέλας φτάνει στο αποκορύφωμά της, οι δηλώσεις της Μαρίας Κορίνα Ματσάδο, ηγέτιδας της αντιπολίτευσης και πρόσφατης βραβευθείσας με το Νόμπελ Ειρήνης, έρχονται να πυροδοτήσουν νέο κύμα έντασης. Η Ματσάδο υποστήριξε ότι η στρατιωτική κλιμάκωση είναι ο μόνος τρόπος για να απομακρυνθεί ο πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο από την εξουσία, σηματοδοτώντας μια ριζική μεταστροφή στη ρητορική της βενεζουελάνικης αντιπολίτευσης. Σε συνέντευξή της στο Bloomberg, η Ματσάδο τόνισε πως «η αύξηση της πίεσης και η κλιμάκωση που έχει ήδη σημειωθεί είναι ο μόνος δρόμος για να καταλάβει ο Μαδούρο ότι ήρθε η ώρα να φύγει». Ξεκαθάρισε, ωστόσο, ότι η στρατηγική αυτή δεν αποσκοπεί σε αιματοχυσία, αλλά στη διευκόλυνση μιας ειρηνικής και ομαλής μετάβασης προς τη δημοκρατία. Η ίδια αποκάλυψε ότι έχει έτοιμο σχέδιο για τις πρώτες 100 ώρες μετά την πτώση του καθεστώτος, το οποίο περιλαμβάνει την εγκαθίδρυση προσωρινής κυβέρνησης ευρείας βάσης, μέτρα σταθεροποίησης και εγγυήσεις για τη διεξαγωγή εκλογών. Παρά τις συλλήψεις και τις εξορίες στελεχών της, η Ματσάδο διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τη χώρα ούτε τον αγώνα της, βασιζόμενη στα δίκτυα υποστηρικτών της εντός και εκτός συνόρων.

Σύμφωνα με αποκαλύψεις των Los Angeles Times, η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει στρατιωτικά πλήγματα εντός της Βενεζουέλας, με στόχο στρατιωτικές εγκαταστάσεις που συνδέονται με το λεγόμενο «Καρτέλ ντε λος Σόλες» – ένα δίκτυο υψηλόβαθμων στρατιωτικών και αξιωματούχων που, σύμφωνα με αμερικανικές εκτιμήσεις, διακινεί έως και 500 τόνους κοκαΐνης τον χρόνο. Πηγές από την Ουάσιγκτον υποστηρίζουν ότι τα σχέδια περιλαμβάνουν «αποκεφαλισμό της ηγεσίας» του καρτέλ και πλήγματα κατά βασικών υποδομών. Αν και ο Τραμπ έχει δημοσίως διαψεύσει την ύπαρξη τέτοιου σχεδίου, αναλυτές εκτιμούν πως η διάψευση αποσκοπεί στη διατήρηση του αιφνιδιασμού, καθώς οι αμερικανικές δυνάμεις ενισχύουν ήδη την παρουσία τους στην Καραϊβική. Η Ουάσιγκτον έχει αναπτύξει πολεμικά πλοία, μαχητικά αεροσκάφη και χιλιάδες στρατιώτες, ενώ αναμένεται η άφιξη της ομάδας κρούσης του αεροπλανοφόρου Gerald Ford. Παράλληλα, ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ αποκάλυψε ότι ο Τραμπ σκοπεύει να ενημερώσει το Κογκρέσο για πιθανές επιχειρήσεις κατά της Βενεζουέλας και της Κολομβίας. Ένας Αμερικανός αξιωματούχος φέρεται να δήλωσε πως «σύντομα, κάθε αναφορά στον Νικολάς Μαδούρο θα γίνεται σε παρελθόντα χρόνο», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Ουάσιγκτον προετοιμάζεται για αλλαγή καθεστώτος.

Αντιμέτωπος με τις πληροφορίες περί επικείμενης επίθεσης, ο Νικολάς Μαδούρο προχώρησε σε ανοικτή έκκληση προς τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν να τον στηρίξουν στρατιωτικά. Σύμφωνα με έγγραφα που επικαλούνται αμερικανικά μέσα, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας έχει ήδη αποστείλει επιστολές προς τους Βλαντίμιρ Πούτιν, Σι Τζινπίνγκ και Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ζητώντας ενίσχυση σε εξοπλισμό και τεχνολογία. Από τη Μόσχα φέρεται να έχει ζητήσει αναβάθμιση αμυντικών ραντάρ και πυραυλικά συστήματα, από το Πεκίνο διευρυμένη στρατιωτική συνεργασία με παροχή ραντάρ και υποστήριξη στον κυβερνοχώρο, ενώ από την Τεχεράνη φέρεται να έχει ζητήσει παρεμβολείς GPS και drones μεγάλης εμβέλειας. Η Ρωσία, μάλιστα, επικύρωσε πρόσφατα συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας με τη Βενεζουέλα, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι η σύγκρουση ενδέχεται να αποκτήσει διεθνή διάσταση.

Η προοπτική μιας αμερικανικής επέμβασης διχάζει βαθιά την αντιπολίτευση. Η πτέρυγα της Ματσάδο θεωρεί ότι η πίεση των ΗΠΑ είναι απαραίτητη για να τερματιστεί η «τυραννία του Μαδούρο», ενώ άλλοι ηγέτες, όπως ο Ενρίκε Καπρίλες, επιμένουν στη διπλωματική οδό και στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Η διάσταση αυτή αντικατοπτρίζει τη στρατηγική αμηχανία μιας αντιπολίτευσης που, αν και έχει υποστεί διώξεις, συλλήψεις και εξορίες, αδυνατεί να καταλήξει σε κοινό σχέδιο δράσης. Για πολλούς πολίτες, η Ματσάδο ενσαρκώνει το αίτημα της ριζικής ρήξης, για άλλους όμως, η προοπτική εξωτερικής επέμβασης γεννά φόβους για νέα αιματοχυσία. Η Βενεζουέλα βρίσκεται σήμερα στην πιο επικίνδυνη καμπή της σύγχρονης ιστορίας της. Με μια οικονομία κατεστραμμένη, με υπερπληθωρισμό και ελλείψεις βασικών αγαθών, και με εκατομμύρια πολίτες να έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, το ενδεχόμενο ενός στρατιωτικού πλήγματος από τις ΗΠΑ θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τις ισορροπίες στη Λατινική Αμερική. Η δήλωση της Ματσάδο πως «ο Μαδούρο πρέπει να πιεστεί μέχρι τέλους» αποτυπώνει τη βούληση για αλλαγή, αλλά και τον κίνδυνο μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης που θα μπορούσε να μετατρέψει τη Βενεζουέλα σε νέο πεδίο ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η χώρα βαδίζει σε ένα επικίνδυνο σταυροδρόμι…