Ρήξη στην Αριστερά: Ο Τσίπρας χαράζει δρόμο εκτός ΣΥΡΙΖΑ, η «Αυγή» σηκώνει το γάντι

Η δημόσια επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα στο Θέατρο Παλλάς, με αιχμή την «επανίδρυση της προοδευτικής παράταξης», άνοιξε καπάκι που έβραζε καιρό. Η εικόνα των πρώην συντρόφων του παραταγμένων στα θεωρεία, μακριά από την κεντρική σκηνή, λειτούργησε σαν πολιτική μεταφορά για το νέο χάσμα που διαμορφώνεται. Το μήνυμα του πρώην πρωθυπουργού ήταν καθαρό: νέο ξεκίνημα, έξω από τις παλιές δομές – ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως πολλοί από τους παλιούς συνοδοιπόρους μένουν εκτός κάδρου. Οι δονήσεις δεν άργησαν να φανούν. Το πρωτοσέλιδο της Αυγής, με τον δηλητηριώδη τίτλο «ΣΥΡΙΖΑ – Τσίπρας βίοι παράλληλοι», λειτούργησε σαν σπίθα σε ξηρή πολιτική ύλη.

Η εφημερίδα μίλησε για αποστάσεις και για προσέγγιση με το ΠΑΣΟΚ, αφήνοντας να εννοηθεί πως το εγχείρημα Τσίπρα δεν αφορά πλέον αυτομάτως την παλιά κομματική οικογένεια. Λίγες ώρες μετά, ο διευθυντής της Αυγής υπέβαλε παραίτηση, με την Κουμουνδούρου να σπεύδει να κρατήσει θεσμική γραμμή: «Το πρωτοσέλιδο δεν εκφράζει την επίσημη θέση». Η ζημιά όμως είχε ήδη γίνει – και το ρήγμα καταγράφηκε δυνατά.

Τη σκυτάλη της κριτικής πήραν στελέχη της ευρύτερης Αριστεράς. Ο Δημήτρης Παπαδημούλης μίλησε ευθέως για «αλαζονεία» και «ισοπεδωτική επίθεση» του Τσίπρα προς όλο το προοδευτικό φάσμα. Η παρέμβασή του δεν ήταν τυχαία: εκφράζει ένα κομμάτι που αισθάνεται πως ο πρώην αρχηγός του κόμματος επιχειρεί ένα νέο πολιτικό άλμα, χωρίς διαβούλευση, χωρίς δεσμεύσεις προς το παλιό οικοσύστημα, ίσως και χωρίς σκοπό επιστροφής. Η αντίδραση από το περιβάλλον Τσίπρα υπήρξε εξίσου ευθεία. Συνεργάτες του μίλησαν για «πέτρα που ταράζει τον βάλτο», για τομή που ανοίγει δρόμο σε «νέα μεταπολίτευση», έξω από το παζάρι κορυφών και τις ισορροπίες των κομματικών μηχανισμών. Το μήνυμα είναι πως η σύγκρουση δεν είναι προσωπική, αλλά πολιτική – μια κίνηση που απευθύνεται περισσότερο στην κοινωνία και λιγότερο στις κομματικές ηγεσίες. Και πως όποιος θελήσει να ακολουθήσει, θα πρέπει να το κάνει χωρίς αξιώσεις τίτλων και ιστορικών προνομίων.

Με φόντο την αναταραχή, ο Σωκράτης Φάμελλος επιχειρεί να κρατήσει το κόμμα σε τροχιά συνεννόησης, μιλώντας για αναγκαία συμμετοχή του Τσίπρα στον διάλογο για κοινή προοδευτική πορεία. Η ισορροπία όμως είναι λεπτή. Από τη μία, η Κουμουνδούρου επενδύει στην «ευρύτερη συνεργασία». Από την άλλη, ο Τσίπρας δείχνει πως κινείται με πυξίδα εκτός κομματικών ορίων, έτοιμος να χτίσει υποδομή από τα κάτω – και ίσως χωρίς να χρειαστεί την παλιά σκηνή. Κανείς δεν γνωρίζει ακόμη αν το σχέδιο του πρώην πρωθυπουργού οδηγεί στη δημιουργία νέου φορέα ή απλώς σε πολιτική πίεση αναδιάταξης του χώρου. Το μόνο βέβαιο είναι πως το προηγούμενο μοντέλο έχει σπάσει. Το editorial της Αυγής μιλά για «παράλληλες πορείες». Η πιθανότητα σύγκλισης μοιάζει μακρινή. Η πιθανότητα σύγκρουσης, πιο κοντινή από ποτέ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε κόμβο ιστορικής κατεύθυνσης. Ο Τσίπρας επιχειρεί επαναφορά με όρους ρήξης. Η κομματική βάση διχάζεται. Η κεντροαριστερά ψάχνει σημείο ισορροπίας. Είτε πρόκειται για προάγγελο νέου κόμματος, είτε για προσπάθεια επανακατάκτησης του χώρου από την κοινωνία και όχι από τις κομματικές δομές, ένα πράγμα είναι σαφές: Η παλιά σχέση Τσίπρα–ΣΥΡΙΖΑ δεν υφίσταται πλέον ως δεδομένη. Και από το πώς θα λυθεί αυτός ο γρίφος, θα κριθεί η επόμενη μέρα της ελληνικής προοδευτικής σκηνής.