ΟΟΣΑ Ελλάδα: Η χώρα στην «πρώτη γραμμή» της ψηφιακής μετάβασης και της Τεχνητής Νοημοσύνης

Σημαντική πρόοδο στην κατεύθυνση της ψηφιακής αναβάθμισης και της υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης καταγράφει η Ελλάδα, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του ΟΟΣΑ με τίτλο «Πρόοδος στην εφαρμογή του συντονισμένου σχεδίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την τεχνητή νοημοσύνη». Η χώρα εμφανίζεται όχι μόνο ευθυγραμμισμένη με τους ευρωπαϊκούς στόχους, αλλά και άνω του μέσου όρου σε κρίσιμους δείκτες, όπως οι ψηφιακές δεξιότητες και η χρήση εφαρμογών ΤΝ σε δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες. Η Ελλάδα έχει ήδη διαμορφώσει το δικό της στρατηγικό πλαίσιο, το «Blueprint for Greece’s AI Transformation», το οποίο θέτει προτεραιότητες σε τομείς όπου η χώρα διαθέτει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, όπως η υγεία, ο τουρισμός, ο πολιτισμός και η βιωσιμότητα. Την ίδια στιγμή, επενδύει συστηματικά στην τεχνολογική υποδομή, με χαρακτηριστικά παραδείγματα το AI Factory, τις ερευνητικές μονάδες «Αρχιμήδης» και «AI Politeia Lab» ή τον υπερυπολογιστή ARIS, που στηρίζει την ανάπτυξη σύνθετων υπολογιστικών εφαρμογών. Μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων και του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν διατεθεί σημαντικοί πόροι, ενώ η συμμετοχή της Ελλάδας σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, όπως η Gaia-X και τα προγράμματα IPCEI, διευρύνει την πρόσβαση σε δεδομένα και κοινές τεχνολογικές υποδομές. Όλα αυτά συμβάλλουν στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος που ενισχύει την καινοτομία και την εξωστρέφεια.

Σύμφωνα με την έκθεση, ένα από τα βασικά ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά είναι η «διαρροή εγκεφάλων» στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς εξειδικευμένοι επιστήμονες επιλέγουν να εργαστούν στο εξωτερικό. Η αντιμετώπιση του φαινομένου συνδέεται με την παροχή κινήτρων, τη δημιουργία ανταγωνιστικών θέσεων εργασίας και την ενίσχυση της έρευνας στην Ελλάδα. Η υλοποίηση έργων όπως ο νέος Εθνικός Υπερυπολογιστής «Δαίδαλος» και το Κέντρο Δεδομένων Λαυρίου εκτιμάται ότι θα συμβάλουν στη συγκράτηση και επιστροφή επιστημονικού προσωπικού. Σημαντική βαρύτητα δίδεται και στην εκπαίδευση, με προγράμματα STEM και ρομποτικής σε σχολεία, καθώς και με την ενσωμάτωση της ΤΝ στις δημόσιες υπηρεσίες. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες στο Κτηματολόγιο ή η αξιοποίηση τεχνητής νοημοσύνης για περιβαλλοντική διαχείριση και αναλύσεις υγείας, όπως η περίπτωση της ελληνικής εταιρείας Advantis Medical Imaging που αναπτύσσει εφαρμογές ΤΝ για νευρολογικές διαγνώσεις.

Συνολικά, η έκθεση του ΟΟΣΑ διαπιστώνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά ουσιαστικής ψηφιακής μετάβασης. Αναγνωρίζει τα σημαντικά βήματα που έγιναν τα τελευταία χρόνια και υπογραμμίζει τις ευκαιρίες που ανοίγονται, υπό την προϋπόθεση ότι οι υφιστάμενες προκλήσεις θα αντιμετωπιστούν με συνέπεια, στρατηγικό σχεδιασμό και στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού. Το ζητούμενο πλέον είναι η συνέχεια, η σταθερότητα και η ενίσχυση της διασύνδεσης ανάμεσα στην πολιτική στρατηγική, την ακαδημαϊκή έρευνα και την παραγωγική οικονομία, ώστε η χώρα να διαμορφώσει ένα βιώσιμο και διεθνώς ανταγωνιστικό περιβάλλον τεχνολογικής ανάπτυξης.