Νόσος Chagas: Κρούσματα στη Δυτική Ευρώπη παρά τη παγκόσμια μείωση

Η αμερικανική τρυπανοσωμίαση, επίσης γνωστή ως νόσος Chagas και που προκαλείται από το παράσιτο Trypanosoma cruzi, αποτελεί μια ενδημική ασθένεια κυρίως στη Λατινική Αμερική. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Lancet Infectious Diseases» δείχνει ότι, ενώ το συνολικό παγκόσμιο βάρος της νόσου έχει μειωθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, ο αριθμός των κρουσμάτων έχει αυξηθεί σε περιοχές όπου η νόσος δεν είναι ενδημική, όπως και στη δυτική Ευρώπη. Η νόσος Chagas εξελίσσεται μέσα από δύο βασικές φάσεις: την οξεία και τη χρόνια. Η οξεία φάση εμφανίζεται λίγο μετά τη μόλυνση και χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως πυρετός, οίδημα, κόπωση και πρησμένοι λεμφαδένες. Αν δεν υπάρξει θεραπεία, η λοίμωξη προχωρά στη χρόνια φάση, κατά την οποία το παράσιτο μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε διάφορα όργανα, κυρίως στην καρδιά και το πεπτικό σύστημα.

Η συγκεκριμένη μελέτη του Institute for Health Metrics and Evaluation του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον αποτελεί την πιο λεπτομερή παγκόσμια αξιολόγηση της νόσου από το 1990 έως το 2023. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 2023 περίπου 10,5 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν με τη νόσο, αριθμός μειωμένος κατά 16% σε σχέση με το 1990. Η πτώση στο παγκόσμιο ποσοστό επιπολασμού της νόσου φτάνει το 55%, μετά από τις απαραίτητες προσαρμογές ανά ηλικία. Σχεδόν όλες οι χώρες της Λατινικής Αμερικής παρουσίασαν μείωση στα ποσοστά επιπολασμού την ίδια περίοδο, εκτός από το Μεξικό, όπου καταγράφηκε αύξηση 31% στη συχνότητα εμφάνισης της νόσου.

Παρά αυτά τα αποτελέσματα, το 2023 το 38% των παγκόσμιων κρουσμάτων εντοπίστηκε στη Βραζιλία, το 17% στην Αργεντινή και το 8% στη Βολιβία. Επιπλέον, η Βραζιλία σημείωσε τον υψηλότερο αριθμό θανάτων το ίδιο έτος, αντιπροσωπεύοντας το 68% όλων των θανάτων από τη νόσο παγκοσμίως, ενώ η Βολιβία κατέγραψε το μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας προσαρμοσμένο ανά ηλικία, με 4,6 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους.Στις περιοχές όπου η νόσος δεν είναι ενδημική, τα κρούσματα αυξήθηκαν περίπου κατά 50% από το 1990 έως το 2023. Οι περισσότερες περιπτώσεις καταγράφηκαν στη δυτική Ευρώπη, όπου τα περιστατικά εκτοξεύτηκαν κατά πάνω από 200%, και στη Βόρεια Αμερική, με αύξηση άνω του 50% την ίδια περίοδο.

Πλέον, η νόσος προσβάλλει κυρίως άτομα ηλικίας 45-65 ετών, γεγονός που δημιουργεί μελλοντικές προκλήσεις για τα συστήματα υγείας, καθώς αυξάνονται οι χρόνιες επιπλοκές στο καρδιαγγειακό και το πεπτικό σύστημα. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι σήμερα υπάρχουν μόνο δύο διαθέσιμα φάρμακα για τη θεραπεία της νόσου Chagas, τα οποία όμως αναπτύχθηκαν πριν από περισσότερα από 50 χρόνια και συχνά προκαλούν σοβαρές παρενέργειες ή δεν καταπολεμούν πλήρως τη λοίμωξη. Μια νέα πιθανή θεραπεία βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης από φαρμακευτική εταιρεία.