Νέα πρόωρη αποπληρωμή χρέους: Η Ελλάδα κλείνει νωρίτερα τα ακριβά δάνεια του πρώτου μνημονίου

Με μια ακόμη στοχευμένη κίνηση στη διαχείριση του δημόσιου χρέους, η Ελλάδα επιταχύνει την απεμπλοκή της από τα πιο ακριβά μνημονιακά δάνεια, αξιοποιώντας τη δημοσιονομική σταθερότητα και τα ισχυρά ταμειακά της διαθέσιμα. Στις 15 Δεκεμβρίου, η χώρα προχώρησε σε νέα πρόωρη αποπληρωμή ευρωπαϊκών δανείων του πρώτου μνημονίου, ύψους 5,287 δισ. ευρώ. Πρόκειται για δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο και μακρινές λήξεις – από το 2033 έως το 2041 – τα οποία θεωρούνται από τα πιο επιβαρυντικά για τον κρατικό προϋπολογισμό. Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε έναν ξεκάθαρο στόχο: την πλήρη εξόφληση των συγκεκριμένων διμερών υποχρεώσεων έως το 2031, δηλαδή δέκα χρόνια νωρίτερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Τα τελευταία χρόνια έχουν ήδη πραγματοποιηθεί αλλεπάλληλες πρόωρες αποπληρωμές, που συνολικά υπερβαίνουν τα 15 δισ. ευρώ, μειώνοντας σταδιακά το βάρος του χρέους και την έκθεση της χώρας στα κυμαινόμενα επιτόκια.

Το δημοσιονομικό όφελος είναι σημαντικό. Μόνο από την πρόσφατη αποπληρωμή εκτιμάται ότι εξοικονομούνται περίπου 1,6 δισ. ευρώ σε τόκους, ενώ συνολικά, από όλες τις πρόωρες εξοφλήσεις μνημονιακών δανείων, η εξοικονόμηση ξεπερνά τα 3,5 δισ. ευρώ. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η πλήρης αποπληρωμή των δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που έχει ήδη ολοκληρωθεί, κλείνοντας ένα ακόμη κεφάλαιο της περιόδου της κρίσης. Το επόμενο μεγάλο στοίχημα αφορά τα δάνεια με πολύ μακρές λήξεις, που εκτείνονται έως και το 2070. Στο οικονομικό επιτελείο εξετάζονται σενάρια για τη σταδιακή ελάφρυνση και αυτών των υποχρεώσεων, με στόχο να περιοριστεί περαιτέρω το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους στα επόμενα χρόνια.

Καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη στρατηγική παίζουν δύο παράγοντες: το ισχυρό ταμειακό απόθεμα της χώρας, που υπολογίζεται σε περίπου 44,8 δισ. ευρώ, και τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία φέτος εκτιμάται ότι φτάνουν το 3,8% του ΑΕΠ. Οι συνθήκες αυτές επιτρέπουν στο Δημόσιο να καλύπτει άνετα τις ετήσιες υποχρεώσεις του, αλλά και να προχωρά σε προεξοφλήσεις χωρίς να δημιουργεί δημοσιονομική πίεση. Για το 2026, οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου υπολογίζονται σε 24,7 δισ. ευρώ. Από αυτά, περίπου 8,9 δισ. ευρώ αφορούν χρεολύσια και 5,2 δισ. ευρώ τόκους. Παράλληλα, αναμένονται σημαντικά έσοδα από ευρωπαϊκά προγράμματα και άλλες πηγές, γεγονός που περιορίζει την ανάγκη για συχνές ή βεβιασμένες εξόδους στις διεθνείς αγορές. Το αποτέλεσμα είναι ένα περιβάλλον μεγαλύτερης ασφάλειας και ευελιξίας στη διαχείριση του χρέους. Οι εκδόσεις ομολόγων σχεδιάζονται με ψυχραιμία, η παρουσία της χώρας στις αγορές παραμένει σταθερή και το κόστος δανεισμού συνεχίζει να βελτιώνεται. Η πρόωρη αποπληρωμή χρέους δεν λειτουργεί πλέον ως έκτακτη κίνηση ανάγκης, αλλά ως συνειδητή επιλογή στρατηγικής, που δείχνει ότι η Ελλάδα έχει περάσει σε μια νέα φάση οικονομικής κανονικότητας και ελέγχου του μέλλοντός της.