Νέα Αριστερά διάσπαση: Το δίλημμα Χαρίτση και η σύγκρουση στρατοπέδων

Η Νέα Αριστερά βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με την πιο κρίσιμη εσωτερική της δοκιμασία από την ίδρυσή της. Το κόμμα βαδίζει σε οριακό σημείο, όπου δύο διαφορετικές στρατηγικές συγκρούονται δημόσια και μετωπικά: από τη μία ο Αλέξης Χαρίτσης, που επιδιώκει ένα ευρύ «Λαϊκό Μέτωπο» συνεργασίας με όμορες δυνάμεις, και από την άλλη ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ο οποίος θεωρεί ότι η αυτόνομη πορεία είναι η μόνη ρεαλιστική πολιτική κατεύθυνση. Ανάμεσά τους, στελέχη όπως η Έφη Αχτσιόγλου, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Νίκος Φίλης διαμορφώνουν τα δύο αντιμαχόμενα μπλοκ, βαθαίνοντας το ρήγμα. Το κλίμα έντασης κλιμακώθηκε στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής: 80 μέλη υπερψήφισαν τη σύγκληση Διαρκούς Συνεδρίου, ενώ μόλις 58 τάχθηκαν υπέρ της πρότασης Χαρίτση για εσωκομματικό δημοψήφισμα που θα αποφασίσει τη στρατηγική των συμμαχιών. Η ήττα αυτή δεν τον απέτρεψε. Αντιθέτως, αποτέλεσε το έναυσμα για μια μακροσκελή και πολιτικά φορτισμένη παρέμβαση στα κοινωνικά δίκτυα, όπου χαρακτήρισε το κόμμα «σε σταυροδρόμι» και ζήτησε ευθέως να αποφασίσει η βάση.

Ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς υπογράμμισε ότι η θέση του δεν αποτελεί προσωπική επιλογή, αλλά απόφαση του ιδρυτικού συνεδρίου: ένα Λαϊκό Μέτωπο με κοινό πρόγραμμα απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και την άνοδο της ακροδεξιάς. «Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτή είναι η θέση που εκφράζει την πλειοψηφία των αριστερών πολιτών και των οργανωμένων μελών», σημείωσε, ενώ παράλληλα παραδέχθηκε ότι μόνο ένα δημοψήφισμα μπορεί να αποδείξει εάν αυτό ισχύει ή όχι. Ο Χαρίτσης, σε μια αιχμηρή αναφορά στο εσωκομματικό παρελθόν, τόνισε πως το κόμμα δεν πρέπει να ξανακυλήσει σε πρακτικές «συγκεντρωτισμού, αμφισβήτησης της ανοιχτότητας και δομών που δεν ανασαίνουν». Κατά τον ίδιο, η εσωτερική συζήτηση δεν μπορεί να περιορίζεται σε κλειστά όργανα αλλά πρέπει να ανοιχτεί σε όλους τους πολίτες που ταυτίζονται με την Αριστερά.

Η τοποθέτηση Χαρίτση βρήκε άμεση υποστήριξη σε μέρος της ηγεσίας. Η Έφη Αχτσιόγλου αναδημοσίευσε το κείμενο χωρίς δεύτερη σκέψη, ενώ ο Δημήτρης Παπαδημούλης έσπευσε να δηλώσει ότι «κανείς δεν πρέπει να φοβάται τη γνώμη της βάσης». Οι παρεμβάσεις αυτές ενίσχυσαν την εικόνα ενός μετώπου υπέρ της ενωτικής στρατηγικής, με σαφή αναφορά και στο ενδεχόμενο συνεργασίας με το υπό δημιουργία κόμμα του Αλέξη Τσίπρα. Ωστόσο, η αντίδραση Σακελλαρίδη δεν άφησε περιθώριο παρερμηνειών. Σε δική του δημόσια τοποθέτηση, ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής επιτέθηκε στη λογική της ευρείας σύμπραξης, καλώντας το κόμμα να αναλογιστεί εάν τέτοιες συνεργασίες μπορούν πραγματικά να αλλάξουν τον συσχετισμό απέναντι στη Δεξιά. «Η λογική της πρόσθεσης, ακόμη και με αρνητικούς αριθμούς, αυτή που καταλήγει στον πολιτικό μέσο όρο, είναι η ίδια που οδήγησε την Αριστερά στη σημερινή της αδυναμία», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Το κρίσιμο όμως σημείο της παρέμβασής του ήταν το «ερώτημα που όλοι αποφεύγουν», όπως είπε: κατά πόσο μια συνεργασία με τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ και το πιθανό νέο κόμμα Τσίπρα έχει πραγματική κοινωνική απήχηση. «Αυτός είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο», τόνισε, θέλοντας να υπογραμμίσει ότι η συζήτηση περί μετώπων δεν μπορεί να αγνοεί την έλλειψη εμπιστοσύνης που δείχνει μεγάλο τμήμα του προοδευτικού χώρου απέναντι στα κόμματα της προηγούμενης περιόδου. Έτσι, η Νέα Αριστερά οδηγείται σε μια περίοδο ανοιχτής ιδεολογικής και πολιτικής αντιπαράθεσης. Ο Χαρίτσης επενδύει σε ένα σχήμα διεύρυνσης, πιστεύοντας ότι μόνο ένα μεγάλο ενωτικό μέτωπο μπορεί να συγκροτήσει αξιόπιστη αντιπολίτευση. Ο Σακελλαρίδης επιμένει στη στρατηγική της αυτονομίας, φοβούμενος ότι η σύμπραξη με τα γνωστά πολιτικά πρόσωπα της προηγούμενης δεκαετίας θα υπονομεύσει την αξιοπιστία του κόμματος.

Το διακύβευμα ξεπερνά τα όρια ενός εσωκομματικού καβγά. Αγγίζει το ίδιο το μέλλον της Αριστεράς στην Ελλάδα, το εάν μπορεί να αποτελέσει πειστική εναλλακτική απέναντι στην κυβερνητική ηγεμονία και κυρίως το πώς μπορεί να επανασυνδεθεί με τις κοινωνικές ομάδες που απομακρύνθηκαν από αυτήν τα τελευταία χρόνια. Η τελική απόφαση —εάν τελικά θα υπάρξει δημοψήφισμα ή αν η Κεντρική Επιτροπή θα επιμείνει στη δική της γραμμή— αναμένεται να καθορίσει όχι μόνο την πορεία της Νέας Αριστεράς, αλλά και τον χάρτη των προοδευτικών δυνάμεων ενόψει των επόμενων πολιτικών αναμετρήσεων.