ΝΑΤΟ για τη Μέση Ανατολή: Η πρόταση της Κύπρου

Μια φιλόδοξη διπλωματική πρωτοβουλία για τη δημιουργία περιφερειακού οργανισμού ασφάλειας και συνεργασίας στη Μέση Ανατολή παρουσίασε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, επιδιώκοντας να καταστήσει τη Λευκωσία πυρήνα σταθερότητας σε μια γεωπολιτικά εύθραυστη περιοχή. Μιλώντας σε συνέδριο στη Λευκωσία, ο Κύπριος πρόεδρος αποκάλυψε για πρώτη φορά δημόσια ότι η κυβέρνηση εργάζεται «για την ωρίμανση των απαραίτητων πολιτικών συνθηκών» που θα επιτρέψουν τη δημιουργία ενός μόνιμου περιφερειακού μηχανισμού ασφάλειας. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «θα μπορούσε να πρόκειται για ένα είδος ΝΑΤΟ ή ΟΑΣΕ της Μέσης Ανατολής», υπογραμμίζοντας ότι ο στόχος δεν είναι η στρατιωτική συμμαχία, αλλά η θεσμική συνεργασία, ο διάλογος και η αποτροπή συγκρούσεων.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι η Κύπρος, ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γεωγραφικά κοντινή στη Μέση Ανατολή, βρίσκεται σε μοναδική θέση να λειτουργήσει ως «γέφυρα» μεταξύ Ευρώπης, Αραβικού κόσμου και Ανατολικής Μεσογείου. Η πρόταση, σύμφωνα με τον ίδιο, θα μπορούσε να αποτελέσει πλατφόρμα συντονισμού και οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ χωρών που, αν και αντιμετωπίζουν διαφορετικές πολιτικές πραγματικότητες, συμμερίζονται την ανάγκη για ειρήνη και σταθερότητα. «Η περιοχή μας», σημείωσε, «αντιμετωπίζει διαρκείς κρίσεις, από πολεμικές συγκρούσεις έως προσφυγικές ροές και ενεργειακή αστάθεια. Ο μόνος τρόπος να διαμορφώσουμε ένα καλύτερο αύριο είναι μέσα από τη συνεργασία». Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας υπογράμμισε ότι η Λευκωσία βρίσκεται ήδη σε συνομιλίες με εταίρους και περιφερειακούς οργανισμούς για τη διαμόρφωση του πλαισίου, αποσκοπώντας στην εμπλοκή κρατών της Ανατολικής Μεσογείου, του Κόλπου και της Βόρειας Αφρικής.

Η Κύπρος τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί σε κρίσιμο κόμβο ανθρωπιστικών επιχειρήσεων και διαμεσολάβησης στην περιοχή. Από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, φιλοξένησε την επιχείρηση εκκένωσης χιλιάδων πολιτών από τη Μέση Ανατολή, ενώ αποτέλεσε σημείο διέλευσης για την ανθρωπιστική βοήθεια προς τον άμαχο πληθυσμό της Παλαιστίνης μέσω του «ανθρωπιστικού διαδρόμου» προς τη Λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η πρωτοβουλία του Νίκου Χριστοδουλίδη εναρμονίζεται με τη μακρόπνοη στρατηγική της Κύπρου να εξελιχθεί σε περιφερειακό κόμβο ειρήνης, ενεργειακής συνεργασίας και διαλόγου, συνδυάζοντας την ευρωπαϊκή της ταυτότητα με τη γεωγραφική της εγγύτητα προς τις κρίσιμες εστίες της Μέσης Ανατολής. Αν το σχέδιο προχωρήσει, θα είναι η πρώτη οργανωμένη προσπάθεια δημιουργίας πολυμερούς πλαισίου ασφάλειας στην περιοχή – μια θεσμική πρωτοβουλία που, σύμφωνα με τον Κύπριο πρόεδρο, «θα μπορούσε να προσφέρει μια νέα αρχιτεκτονική σταθερότητας, εκεί όπου σήμερα κυριαρχούν η αβεβαιότητα και η ένταση».