Κομανταντούρ: Τα γερμανικά κρατητήρια στο κέντρο της Αθήνας

Μέσα στα στενά της Αθήνας, κάτω από τους ήχους μιας πόλης που προχωρά, υπάρχουν ακόμη τοίχοι που θυμούνται. Τοίχοι που είδαν φόβο, σιωπή και αντίσταση. Ο Κωστής Κοσμέας, υποψήφιος διδάκτωρ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, επιχειρεί να φέρει ξανά στο φως την ιστορία των γερμανικών κρατητηρίων που λειτούργησαν στην καρδιά της πρωτεύουσας κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Μέσα από την έρευνά του, αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο αυτοί οι χώροι, άλλοτε τόποι φρίκης και βασανισμού, αποτελούν σήμερα σημεία μνήμης — αλλά και καθρέφτες της συλλογικής συνείδησης. Οι μαρτυρίες των κρατουμένων, οι αφηγήσεις των οικογενειών τους και οι σιωπηλές μαρτυρίες των κτηρίων συνθέτουν ένα ιστορικό μωσαϊκό που φωτίζει το σκοτάδι μιας εποχής.

Η έρευνα του Κοσμέα δεν περιορίζεται στην ιστορική καταγραφή. Μελετά τις ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες της βίας στην Κατοχή και τη μεταπολεμική Ελλάδα: πώς οι τραυματικές εμπειρίες εγγράφηκαν στο συλλογικό ασυνείδητο, πώς επηρέασαν τη σχέση των Ελλήνων με την εξουσία, τη μνήμη και τη δικαιοσύνη. Ο ίδιος τονίζει ότι «η μνήμη δεν είναι μουσειακό αντικείμενο· είναι ένας ζωντανός οργανισμός που απαιτεί φροντίδα». Και πράγματι, τα γερμανικά κρατητήρια της Αθήνας —από τη Μεσογείων έως την Κοραή— λειτουργούν ακόμη ως ανοιχτές πληγές αλλά και ζωντανές υπενθυμίσεις της ανάγκης να μη χαθεί η ιστορική συνέχεια.