Καρδιαγγειακές παθήσεις: Μεγαλύτερος ο κίνδυνος για τους άνδρες

Μια νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Cardiovascular Research», αποκαλύπτει σημαντικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ως προς το πώς η άσκηση επηρεάζει την καρδιακή υγεία και υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο προσαρμοσμένες οδηγίες δημόσιας υγείας ανά φύλο. Σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) και της Αμερικανικής Καρδιολογικής Ένωσης (AHA), οι ενήλικες πρέπει να ασκούνται τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα με μέτρια έως έντονη φυσική δραστηριότητα. Με δεδομένα από πάνω από 85.000 συμμετέχοντες της UK Biobank, η μελέτη αποκάλυψε ότι οι άνδρες πρέπει να ασκούνται σχεδόν διπλάσιο χρόνο από τις γυναίκες για να απολαμβάνουν τα ίδια οφέλη για την καρδιά.

Οι γυναίκες που ασκούνταν σύμφωνα με τις οδηγίες είχαν 22% μικρότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου (CHD), έναντι 17% στους άνδρες. Για κάθε επιπλέον ώρα άσκησης, τα οφέλη για την καρδιά αυξάνονταν περισσότερο στις γυναίκες. Για να επιτύχουν το ίδιο αποτέλεσμα, οι άνδρες έπρεπε να ασκούνται περισσότερο από διπλάσιο χρόνο — περίπου 530 λεπτά την εβδομάδα, σε σύγκριση με 250 λεπτά για τις γυναίκες. Στην ομάδα ασθενών που είχαν ήδη CHD, η φυσική δραστηριότητα μείωσε τον κίνδυνο θανάτου κατά 70% στις γυναίκες, ενώ στους άνδρες μόλις 19%. Για να πετύχουν αντίστοιχη μείωση στη θνησιμότητα, οι άνδρες χρειάζονταν 1,7 φορές περισσότερη άσκηση από τις γυναίκες. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι η ορμόνη οιστρογόνο μπορεί να παίζει προστατευτικό ρόλο στην καρδιά των γυναικών. Καθώς τα επίπεδα οιστρογόνων μειώνονται κατά την εμμηνόπαυση, αυξάνεται και ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων.

Παρά τα οφέλη, λιγότερο από τους μισούς ενήλικες στις ΗΠΑ (47%) ασκούνται όσο συνιστούν οι οδηγίες. Η διαφορά ανάμεσα στα φύλα είναι επίσης εμφανής: περίπου 43% των ανδρών και 33% των γυναικών φτάνουν τα προτεινόμενα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. Η καθηγήτρια Bethany Barone Gibbs, από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Βιρτζίνια και ειδικός της AHA, δήλωσε: «Η μεγαλύτερη σημασία δεν είναι οι μικρές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών, αλλά το ότι και τα δύο φύλα αποκομίζουν τεράστια οφέλη απλώς και μόνο από το να είναι δραστήρια.» Οι ερευνητές μελέτησαν την επίδραση της σωματικής δραστηριότητας στον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου (CHD), μιας μορφής αθηροσκλήρωσης που προκαλεί σκλήρυνση των αρτηριών λόγω συσσώρευσης πλάκας. Από τους συμμετέχοντες, περίπου 80.000 δεν είχαν CHD, ενώ 5.000 έπασχαν ήδη από τη νόσο. Όλοι φόρεσαν ειδικούς αισθητήρες στον καρπό για την καταγραφή της δραστηριότητάς τους.

Οι γυναίκες που πληρούσαν τις ελάχιστες συστάσεις φυσικής δραστηριότητας είχαν 22% μικρότερο κίνδυνο CHD, ενώ οι άνδρες 17%. Σε υψηλότερα επίπεδα άσκησης, η διαφορά μεγάλωνε: Οι γυναίκες που ασκούνταν 250 λεπτά την εβδομάδα μείωσαν τον κίνδυνο κατά 30%. Οι άνδρες χρειάζονταν πάνω από 530 λεπτά εβδομαδιαίας άσκησης για παρόμοια μείωση. Στην ομάδα όσων είχαν ήδη καρδιοπάθεια: Οι δραστήριες γυναίκες είχαν 70% μικρότερο κίνδυνο θανάτου, ενώ οι άνδρες μόλις 19%. Για να φτάσουν στο ίδιο ποσοστό μείωσης, οι άνδρες έπρεπε να ασκούνται 1,7 φορές περισσότερο — περίπου 85 λεπτά την εβδομάδα σε σύγκριση με 51 λεπτά για τις γυναίκες. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι τα οιστρογόνα παίζουν σημαντικό προστατευτικό ρόλο. Αυτή η ορμόνη επιδρά θετικά στο καρδιαγγειακό σύστημα και η μείωσή της μετά την εμμηνόπαυση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας.

Παρά τις διαφορές μεταξύ των φύλων, η μελέτη τονίζει ότι πολλοί άνθρωποι δεν ασκούνται καν στο ελάχιστο. Συνολικά, μόλις το 48% των ατόμων χωρίς CHD φτάνουν τις ελάχιστες συστάσεις, ενώ λιγότερο από το ένα τρίτο όσων έχουν CHD το καταφέρνουν. Παγκοσμίως, οι γυναίκες είναι 5% λιγότερο δραστήριες από τους άνδρες. Στις ΗΠΑ, 43% των ανδρών και 33% των γυναικών πληρούν τα προτεινόμενα επίπεδα άσκησης. Η καθηγήτρια Bethany Barone Gibbs από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Βιρτζίνια δήλωσε: «Μέχρι να έχουμε περισσότερα δεδομένα, η καλύτερη πρακτική είναι να τηρούμε τις υπάρχουσες οδηγίες: τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης την εβδομάδα για βασικά οφέλη και 300 λεπτά ή περισσότερα για μεγαλύτερα αποτελέσματα — για άνδρες και γυναίκες».