Καμπανάκι για τα ληξιπρόθεσμα: 162 δισ. ευρώ τα χρέη σε Εφορία και ΕΦΚΑ

Στο ανησυχητικό ύψος των 112 δισεκατομμυρίων ευρώ έχουν φτάσει οι οφειλές προς την Εφορία, ενώ τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ. Το συνολικό ποσό των 162 δισ. ευρώ αποτυπώνει τη συνεχιζόμενη πίεση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, σε μια περίοδο που πάνω από 4 εκατομμύρια φυσικά και νομικά πρόσωπα έχουν εκκρεμότητες με το Δημόσιο. Η αγορά, μέσω των θεσμικών της εκπροσώπων, απευθύνει πλέον ξεκάθαρο μήνυμα: χρειάζονται νέοι, πιο ευέλικτοι όροι αποπληρωμής και μια έκτακτη ρύθμιση 120 δόσεων για να μπορέσουν επιχειρήσεις και επαγγελματίες να “ανασάνουν” και να αποφύγουν το αδιέξοδο.

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης επανέφερε επισήμως το αίτημα στα συναρμόδια υπουργεία, ζητώντας:

– Αύξηση του αριθμού των δόσεων της πάγιας ρύθμισης σε 36, από 12 ή 24 που ισχύουν σήμερα, με αναθεώρηση των επιτοκίων.

– Θεσμοθέτηση έκτακτης ρύθμισης 120 δόσεων, για όσους έχουν σημαντικά χρέη και μπορούν να αποπληρώσουν μόνο με μακροπρόθεσμο διακανονισμό.

– Άρση των αναγκαστικών μέτρων και κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών αμέσως μετά τη ρύθμιση, χωρίς να απαιτείται η πλήρης εξόφληση.

Όπως επισημαίνει το Επιμελητήριο, μια τέτοια πρωτοβουλία θα προσφέρει πραγματική οικονομική ανάσα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις — τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας — ενώ παράλληλα θα ενισχύσει τα δημόσια έσοδα και θα αποτρέψει πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας. Η ανάλυση των στοιχείων δείχνει πως μεγάλο μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανάγεται στο παρελθόν και θεωρείται πλέον ανεπίδεκτο είσπραξης. Η ΑΑΔΕ εκτιμά ότι ουσιαστικά ενεργές και εισπράξιμες είναι οφειλές ύψους περίπου 27 δισ. ευρώ. Παράλληλα, από τα 50 δισ. ευρώ χρέη προς τον ΕΦΚΑ, περισσότερα από 36 δισ. αφορούν την περίοδο πριν από το 2009 — δηλαδή πριν από την οικονομική κρίση. Ωστόσο, τα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων ρυθμίσεων είναι αποθαρρυντικά. Μόλις το 3,87% των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την Εφορία βρίσκεται σήμερα σε ρύθμιση, δηλαδή περίπου 3,3 δισ. ευρώ. Οι περισσότερες από αυτές αφορούν μικροοφειλές έως 10.000 ευρώ.

Στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης, τα δεδομένα δεν είναι καλύτερα. Στο τέλος Ιουνίου, οι ενεργές ρυθμίσεις ήταν 310.626 για οφειλές ύψους 4,9 δισ. ευρώ, ενώ οι ολοκληρωμένες ρυθμίσεις ανήλθαν σε 782.892 για συνολικά 3,9 δισ. ευρώ. Η χαμηλή συμμετοχή αποδίδεται σε δύο βασικούς παράγοντες: πρώτον, στην προσδοκία πολλών οφειλετών ότι θα υπάρξει μελλοντικά πιο ευνοϊκή ρύθμιση — φαινόμενο που, στο παρελθόν, είχε προκαλέσει αντιδράσεις από τους θεσμούς λόγω “χαλάρωσης” της κουλτούρας πληρωμών· και δεύτερον, στη δυσκαμψία των σημερινών ρυθμίσεων, που απαιτούν την ταυτόχρονη εξόφληση τρεχουσών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για να παραμείνουν ενεργές. Η ρύθμιση των 120 δόσεων, που είχε δοκιμαστεί ξανά με περιορισμένη επιτυχία, επιβεβαιώνει τα προβλήματα του συστήματος. Στον ΕΦΚΑ, οι ενεργές ρυθμίσεις ανέρχονται σε 97.895 για οφειλές 1,3 δισ. ευρώ, ενώ πάνω από 308.000 ρυθμίσεις έχουν χαθεί, αντιστοιχώντας σε χρέη ύψους 3,4 δισ. ευρώ. Παρόμοια εικόνα και στην πανδημική ρύθμιση των 72 δόσεων, από την οποία χάθηκαν πάνω από 27.000 ρυθμίσεις για χρέη 274 εκατ. ευρώ.

Η κατάσταση καταδεικνύει ότι χωρίς ρεαλιστικούς όρους, χωρίς επανεκκίνηση των ρυθμίσεων και χωρίς κίνητρα για συνέπεια, τα ληξιπρόθεσμα χρέη θα συνεχίσουν να συσσωρεύονται, εγκλωβίζοντας επιχειρήσεις και επαγγελματίες σε έναν φαύλο κύκλο. Η αγορά, μέσω των επιμελητηρίων και των θεσμικών φορέων της, ζητά από την κυβέρνηση να διαμορφώσει ένα νέο πλαίσιο που να συνδυάζει τη δημοσιονομική ευθύνη με την κοινωνική ρεαλιστικότητα — ένα σύστημα ρύθμισης που θα επιτρέπει πραγματική αποπληρωμή και όχι μια απλή μετάθεση του προβλήματος στο μέλλον.