Ιταλία: Θύελλα αντιδράσεων για τη δήλωση υπουργού σχετικά με το Άουσβιτς

Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στην Ιταλία η τοποθέτηση της υφυπουργού Οικογένειας, Εουτζένια Ροτσέλα, η οποία, σχολιάζοντας τις σχολικές επισκέψεις μνήμης στο Άουσβιτς, τις χαρακτήρισε «εκδρομές» που, όπως είπε, «χρησιμοποιήθηκαν για να παρουσιαστεί ο αντισημιτισμός ως αποκλειστικά φασιστικό φαινόμενο». Η φράση αυτή προκάλεσε κύμα αγανάκτησης από την αντιπολίτευση, την εβραϊκή κοινότητα και οργανώσεις επιζώντων του Ολοκαυτώματος, που κατηγόρησαν τη Ροτσέλα για προσβολή της ιστορικής μνήμης και υποβάθμιση του συμβολισμού των επισκέψεων. Η επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος, Έλι Σλάιν, κάλεσε δημόσια την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι να πάρει αποστάσεις από τη δήλωση της υφυπουργού, σημειώνοντας ότι «ο σεβασμός προς τα θύματα του Ολοκαυτώματος δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης ούτε ιδεολογικής ερμηνείας». Ακόμη πιο αιχμηρή ήταν η αντίδραση της Λιλιάνα Σέγκρε, ισόβιας γερουσιάστριας και επιζώσας του Άουσβιτς, η οποία τόνισε: «Είναι αδιανόητο μια εκπρόσωπος της κυβέρνησης να χαρακτηρίζει τις επισκέψεις μνήμης απλές εκδρομές. Για χιλιάδες νέους, είναι η πιο ουσιαστική εμπειρία κατανόησης του τι σημαίνει Ολοκαύτωμα και απώλεια της ανθρωπιάς». Η Σέγκρε, που έχει αφιερώσει τη ζωή της στη διδασκαλία της ιστορικής μνήμης στα σχολεία, υπογράμμισε ότι αυτές οι εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες αποτελούν «αντίδοτο στη λήθη και στον αναθεωρητισμό».

Απέναντι στην οξύτατη κριτική, η Ροτσέλα επιχείρησε να ανασκευάσει, κάνοντας λόγο για «παρερμηνεία των δηλώσεών της» και υποστηρίζοντας ότι «ποτέ δεν υποτίμησε τη σημασία των επισκέψεων μνήμης, αλλά εξέφρασε προβληματισμό για το πώς αυτές εντάσσονται στο σχολικό πρόγραμμα». Κατηγόρησε μάλιστα την αντιπολίτευση ότι «εκμεταλλεύεται το θέμα για μικροπολιτικούς λόγους». Ωστόσο, το ζήτημα έχει πλέον πάρει διαστάσεις δημόσιας αντιπαράθεσης στην Ιταλία, επαναφέροντας στο προσκήνιο τη συζήτηση για το πώς διδάσκεται η μνήμη του Ολοκαυτώματος στις νέες γενιές και πόσο ευάλωτη γίνεται όταν χρησιμοποιείται στο πεδίο της πολιτικής πόλωσης. Αρκετοί σχολιαστές στα ιταλικά μέσα κάνουν λόγο για «επικίνδυνη διολίσθηση» της δημόσιας ρητορικής, τονίζοντας ότι οι δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών που σχε relativize τον ναζιστικό και φασιστικό αντισημιτισμό απειλούν να διαβρώσουν το συλλογικό αίσθημα ευθύνης απέναντι στην Ιστορία. Η κυβέρνηση Μελόνι, προς το παρόν, δεν έχει τοποθετηθεί επισήμως, ωστόσο η πίεση αυξάνεται, καθώς η υπόθεση έχει μετατραπεί σε πολιτικό τεστ αξιοπιστίας για μια χώρα που διακηρύσσει τον σεβασμό της στα θεμέλια της ευρωπαϊκής μνήμης και του αντιφασισμού.