Fitch αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας: Η πολιτική σημασία της νέας αξιολόγησης

Η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον Fitch αποτελεί περισσότερο από μια τεχνική κίνηση των αγορών. Αποτυπώνει μια βαθύτερη μετατόπιση στο πώς αντιμετωπίζεται η χώρα από τα κέντρα λήψης οικονομικών αποφάσεων. Η Ελλάδα περνά σε μια περίοδο στην οποία κρίνεται για τη διοικητική της σταθερότητα, τη θεσμική της συνέπεια και την ικανότητα του πολιτικού συστήματος να διατηρεί τον προσανατολισμό του μέσα σε διεθνές περιβάλλον υψηλής αβεβαιότητας. Η νέα βαθμίδα αξιολόγησης σημαίνει πως η χώρα απομακρύνεται από τα όρια που επί χρόνια υπαγόρευαν περιορισμούς στους διεθνείς επενδυτές. Η σύνδεση με την κατηγορία των υψηλότερων αξιολογήσεων δεν είναι συμβολική. Ενισχύει την αξιοπιστία του ελληνικού δημοσίου και επιτρέπει σε μεγάλα θεσμικά χαρτοφυλάκια να εντάξουν σταδιακά ελληνικούς τίτλους στο επενδυτικό τους μείγμα. Η είσοδος αυτών των κεφαλαίων έχει διαφορετικό χαρακτήρα από τις κινήσεις των ταχέων κερδοσκοπικών ροών της προηγούμενης δεκαετίας. Αποτελεί επένδυση μακράς πνοής και λειτουργεί ως σταθεροποιητικός παράγοντας για τις μελλοντικές εκδόσεις.

Η χρονική σύμπτωση της αναβάθμισης με τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών στο Λονδίνο λειτουργεί ως ένδειξη πως η κυβέρνηση επιδιώκει συντεταγμένη στρατηγική γύρω από τη διαχείριση του δημόσιου χρέους. Η προαναγγελία νέων κινήσεων αποπληρωμής παλαιότερων υποχρεώσεων και η στόχευση για λόγο χρέους προς ΑΕΠ κάτω από το 120% πριν από το τέλος της δεκαετίας διαμορφώνουν αφήγηση μακροπρόθεσμης σταθερότητας. Η χώρα προβάλλει εικόνα που βασίζεται στην εξυγίανση και στην πρόθεση διατήρησης ευνοϊκών δημοσιονομικών επιδόσεων ακόμη και στην περίοδο περιορισμών χρηματοδοτικών πηγών στην Ευρώπη. Η στάση του Fitch προς την Ελλάδα αλλά και οι αποφάσεις των υπόλοιπων οίκων βαθμολόγησης δείχνουν πως η πορεία των τελευταίων ετών εκτιμάται ως ουσιαστική μεταβολή στον τρόπο λειτουργίας του κράτους. Η πολιτική ικανότητα να τηρούνται οι δημοσιονομικές κατευθύνσεις, χωρίς να υπονομεύονται η κοινωνική συνοχή και οι επενδυτικές ανάγκες της οικονομίας, καταγράφεται πλέον ως σταθερό χαρακτηριστικό. Το πλαίσιο αυτό κατοχυρώνει τη χώρα σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό περιβάλλον όπου οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις αναθεωρούνται και επαναδιατυπώνονται.

Οι θετικές επιπτώσεις της αναβάθμισης αντανακλώνται ήδη σε όλο το οικονομικό σύστημα. Οι τράπεζες αποκτούν δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων με χαμηλότερο κόστος, γεγονός που σταδιακά διευκολύνει την πιστωτική επέκταση προς την αγορά. Οι επιχειρήσεις με καλές προοπτικές χρηματοδότησης ωφελούνται από τη μείωση του κόστους δανεισμού, γεγονός που επιτρέπει την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων τα οποία προηγουμένως κινούνταν σε οριακή γραμμή βιωσιμότητας. Ο μηχανισμός αυτός τροφοδοτεί επενδύσεις στις υποδομές, στην πράσινη μετάβαση και στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό.

Η διεθνής αξιοπιστία της χώρας χτίζεται σταδιακά μέσα από τη διαχείριση της ίδιας της οικονομικής πολιτικής. Ο Fitch αναδεικνύει την προσαρμοστικότητα του δημοσιονομικού πλαισίου, την πολιτική συμφωνία που διαμορφώθηκε γύρω από τη διατήρηση πλεονασμάτων και την ευχέρεια του ελληνικού κράτους να διαχειρίζεται τη μεταμνημονιακή εποχή χωρίς παλινωδίες. Η καταγραφή αυτών των στοιχείων δημιουργεί ένα σταθερό υπόβαθρο για την πορεία της χώρας στην επόμενη φάση οικονομικής ανάπτυξης. Η αναβάθμιση υπό αυτές τις συνθήκες λειτουργεί ως πολιτικό μήνυμα. Ενισχύει τη θέση του οικονομικού επιτελείου στην ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση, αναβαθμίζει το κύρος της χώρας στα διεθνή φόρα και δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον στο οποίο οι επενδύσεις, εγχώριες και διεθνείς, μπορούν να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστής ανάπτυξης. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά μια πιο ώριμη σχέση της Ελλάδας με τις αγορές, όπου η σταθερότητα και η συνέπεια αξιολογούνται ως στρατηγικά πλεονεκτήματα στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.