Δημογραφικό Κίνα: Δίνουν κουπόνια σε νεόνυμφους για να αυξηθούν οι γάμοι

Σε μια ακόμη ένδειξη του πόσο δραστικά μέτρα εξετάζει η Κίνα για να αντιμετωπίσει τη δημογραφική της κρίση, η πόλη Νίνγκμπο στην ανατολική ακτή ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει ειδικά καταναλωτικά κουπόνια σε ζευγάρια που παντρεύτηκαν μεταξύ 28 Οκτωβρίου και 31 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που συνδυάζει οικονομικό κίνητρο και συμβολικό μήνυμα, καθώς το Πεκίνο αναζητά τρόπους να αναστρέψει την πτωτική πορεία των γάμων και των γεννήσεων. Οι νεόνυμφοι της Νίνγκμπο θα λάβουν οκτώ κουπόνια συνολικής αξίας 141 δολαρίων, τα οποία μπορούν να εξαργυρωθούν σε πλήθος υπηρεσιών που σχετίζονται με τον γάμο: φωτογράφηση, διοργάνωση τελετών, ξενοδοχεία, εστίαση και λιανικό εμπόριο. Η τοπική διοίκηση προειδοποίησε ότι ο αριθμός των κουπονιών είναι περιορισμένος και θα διανεμηθεί με σειρά προτεραιότητας, αναγνωρίζοντας έμμεσα το υψηλό ενδιαφέρον και τον ανταγωνισμό που αναμένεται να δημιουργηθεί. Η Νίνγκμπο δεν είναι η μόνη πόλη που υιοθετεί τέτοιου είδους πολιτικές. Παρόμοια μέτρα εφαρμόζονται στη Χανγκτζού και την Πινγκχού, όλες περιοχές που έχουν δεχτεί ισχυρές πιέσεις από τη μείωση των γάμων σε εθνικό επίπεδο. Η πτώση ήταν δραματική το προηγούμενο έτος: ο αριθμός των γάμων μειώθηκε κατά περίπου 20%, τη μεγαλύτερη συρρίκνωση που έχει καταγραφεί ποτέ στην Κίνα.

Οι ειδικοί αποδίδουν τη συνεχή απομάκρυνση των νέων από τον θεσμό του γάμου στο αυξανόμενο κόστος ζωής, ιδιαίτερα στο βάρος της ανατροφής ενός παιδιού, που περιλαμβάνει ακριβό σύστημα εκπαίδευσης, απαιτητικές κοινωνικές προσδοκίες και εξαντλητικούς ρυθμούς εργασίας. Το οικονομικό κόστος, σε συνδυασμό με την εντεινόμενη αστικοποίηση και την άνοδο της αυτόνομης ζωής, έχει αλλάξει βαθιά τον τρόπο με τον οποίο οι νέες γενιές αντιλαμβάνονται τη δημιουργία οικογένειας. Για την κινεζική κυβέρνηση, όμως, η αντιστροφή αυτής της τάσης αποτελεί θεμελιώδη προτεραιότητα. Με πληθυσμό 1,4 δισ. κατοίκων που γηράσκει γρηγορότερα από σχεδόν κάθε άλλη μεγάλη οικονομία, η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια δημογραφική καμπή που απειλεί την παραγωγικότητα, την αγορά εργασίας και τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. Το Πεκίνο ζητά πλέον ανοιχτά από τα πανεπιστήμια να διδάσκουν «μαθήματα αγάπης», τα οποία προωθούν τις αξίες του γάμου, της οικογένειας και της γονιμότητας, προσπαθώντας να ανατρέψει μια δεκαετία κοινωνικής απομάκρυνσης από αυτούς τους θεσμούς.

Παράλληλα, οι τοπικές κυβερνήσεις καλούνται να διαθέσουν πόρους για την «εξομάλυνση της πληθυσμιακής κρίσης», προωθώντας μια κουλτούρα που ενθαρρύνει τους νέους να παντρευτούν και να αποκτήσουν παιδιά στην «κατάλληλη ηλικία». Όμως τα νούμερα παραμένουν αμείλικτα: το 2024 τελέστηκαν 6,1 εκατομμύρια γάμοι, από 7,68 εκατομμύρια την προηγούμενη χρονιά. Τα κουπόνια της Νίνγκμπο, όσο συμβολικά ή πρακτικά κι αν είναι, μοιάζουν περισσότερο με ένα πρώτο βήμα σε μια σειρά μέτρων που θα χρειαστούν πολύ μεγαλύτερο βάθος και διάρκεια. Η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη όχι μόνο με οικονομικά εμπόδια, αλλά και με μια βαθιά κοινωνική και πολιτισμική μετατόπιση. Ο γάμος και η τεκνοποίηση δεν θεωρούνται πλέον μονόδρομος, και η επαναδιαπραγμάτευση των προτεραιοτήτων των νέων γενιών θέτει τα παραδοσιακά μοντέλα οικογένειας υπό συνεχή αμφισβήτηση. Σε αυτό το περιβάλλον, οι προσπάθειες των τοπικών αρχών να ενισχύσουν προσωρινά τη γαμήλια κινητικότητα μοιάζουν περισσότερο με μια προσπάθεια αναχαίτισης ενός κύματος που σαρώνει όλη την κινεζική κοινωνία. Αν αυτά τα μικρά οικονομικά κίνητρα μπορούν πραγματικά να ανακόψουν μια κρίση που έχει βαθιές κοινωνικές ρίζες, είναι ένα ερώτημα που μόνο τα επόμενα χρόνια θα απαντήσουν.