Άνοδος στις ευρωπαϊκές αμυντικές επενδύσεις: Πώς επηρεάζουν την ελληνική οικονομία

Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια φάση μεγάλης στρατηγικής και οικονομικής μετάβασης, όπου η άμυνα παύει να αντιμετωπίζεται ως απλή δαπάνη και μετατρέπεται σε ενεργό μοχλό ανάπτυξης. Ο νέος οδικός χάρτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσιάστηκε στα μέσα Οκτωβρίου, σηματοδοτεί μια άνευ προηγουμένου κινητοποίηση κεφαλαίων, καθώς έως το 2035 προβλέπεται να επενδυθούν έως και 6,8 τρισ. ευρώ στον τομέα της άμυνας. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επενδυτική πρωτοβουλία της Ένωσης σε περίοδο ειρήνης, η οποία αναμένεται να επηρεάσει τις βιομηχανικές, τεχνολογικές και οικονομικές ισορροπίες της επόμενης δεκαετίας.

Ο Επίτροπος Άμυνας Άντριους Κουμπίλιους τόνισε ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στις αλυσίδες προμηθειών τρίτων χωρών για την ασφάλειά της». Υπογράμμισε πως «η επόμενη δεκαετία απαιτεί επενδύσεις τρισεκατομμυρίων ευρώ, όχι ως πολυτέλεια αλλά ως αναγκαιότητα», επισημαίνοντας ότι οι αμυντικές δαπάνες μπορούν να λειτουργήσουν ως «μοχλός οικονομικής ανάκαμψης, εφόσον κατευθυνθούν σε ευρωπαϊκές αλυσίδες παραγωγής», ενώ πρόσθεσε ότι η Ευρώπη οφείλει να γίνει «παραγωγός, όχι εισαγωγέας ασφάλειας».

Η άμυνα ως βιομηχανική και οικονομική στρατηγική

Η ευρωπαϊκή στρατηγική δεν περιορίζεται στην αύξηση των δαπανών, αλλά επιδιώκει τη συγκρότηση μιας ενιαίας αγοράς αμυντικού εξοπλισμού και την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης της Ευρώπης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δυνατότητα αξιοποίησης περίπου 400 δισ. ευρώ αδιάθετων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, που μπορούν να κατευθυνθούν σε αμυντικά προγράμματα, επιταχύνοντας νέα έργα.

Ο στόχος της Επιτροπής να αυξηθούν οι κοινές προμήθειες από 20% σε 40% έως το 2027 υποδηλώνει μια βαθιά αλλαγή νοοτροπίας, ενώ η μετάβαση στο 55% των προμηθειών από ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αναμένεται να ενισχύσει την παραγωγή και την απασχόληση. Ευρωπαίος αξιωματούχος σημείωσε ότι «η ΕΕ δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της με το σημερινό επίπεδο παραγωγής» και ότι η νέα στρατηγική επιδιώκει την αναβίωση ενός ολοκληρωμένου αμυντικού οικοσυστήματος, για την ενίσχυση της τεχνολογικής αυτονομίας και της οικονομικής ανθεκτικότητας.

Ευκαιρία για την Ελλάδα σε μια μεταβαλλόμενη ευρωπαϊκή αγορά

Η αλλαγή αυτή δημιουργεί σημαντικές προοπτικές για την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Ανάλυση της Alpha Bank επισημαίνει ότι η ενισχυμένη χρηματοδότηση μπορεί να ανοίξει δρόμο για νέες ροές επενδύσεων σε τεχνολογικό και μηχανολογικό εξοπλισμό, καθώς και για συμμετοχή σε ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας. Η δυναμική αυτή αφορά τόσο μεγάλες εταιρείες όσο και μικρότερες επιχειρήσεις. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της EINS, Πάρις Κοκορότσικος, δήλωσε ότι η Ελλάδα μπορεί να ωφεληθεί, αρκεί να κινηθεί στοχευμένα. Όπως ανέφερε, «πολλές ελληνικές εταιρείες είναι ήδη ανταγωνιστικές και δραστηριοποιούνται εξαγωγικά. Η αύξηση των προμηθειών στην Ευρώπη μπορεί να ενισχύσει τις ελληνικές εξαγωγές και να δώσει διέξοδο στην εγχώρια βιομηχανία την επόμενη μέρα».

Ωστόσο, σημείωσε ότι η διεθνής αξιοπιστία ξεκινά εντός συνόρων: «Στο εξωτερικό όλοι ρωτούν τι έχει πουλήσει μια εταιρεία στη δική της χώρα. Το proof of sale στην Ελλάδα είναι κρίσιμο για να ανοίξουν οι πόρτες των ευρωπαϊκών αγορών και των υπουργείων Άμυνας». Ο κ. Κοκορότσικος περιέγραψε επίσης τον ρόλο της EINS ως φορέα μεταφοράς τεχνολογίας, που βοηθά επιχειρήσεις να ενταχθούν στην αλυσίδα αξίας μεγάλων ευρωπαϊκών προμηθευτών, να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς του ΝΑΤΟ και να αποκτήσουν πρόσβαση στις προμηθευτικές αλυσίδες πολυεθνικών εταιρειών — μια διαδικασία που απαιτεί εξειδίκευση και συνεργασίες.

Η άμυνα ως νέος μοχλός ανάπτυξης για την Ευρώπη

Η σημερινή συζήτηση αφορά όχι μόνο την ασφάλεια, αλλά και το αναπτυξιακό μέλλον της Ευρώπης. Σε μια περίοδο επιβράδυνσης της οικονομίας, η διοχέτευση τρισεκατομμυρίων σε παραγωγή και τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει έναν από τους πιο ολοκληρωμένους σχεδιασμούς των τελευταίων δεκαετιών. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν τα κράτη-μέλη θα μετατρέψουν τις φιλοδοξίες σε συγκεκριμένα έργα, όπως νέες γραμμές παραγωγής, εργοστάσια και συμβόλαια. Αν αυτό επιτευχθεί, η άμυνα θα πάψει να είναι απλώς δημόσια δαπάνη και θα εξελιχθεί σε νέο κινητήριο μοχλό της ευρωπαϊκής ανάπτυξης.

Δείτε επίσης:

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Μέτρα για τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής άμυνας