Αλβανοί μετανάστες: Νέα διπλωματική θύελλα Λονδίνου – Τιράνων

Μία ακόμη σκληρή αντιπαράθεση ξέσπασε ανάμεσα στο Λονδίνο και τα Τίρανα, μετά τις δηλώσεις της υπουργού Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Σαμπάνα Μαχμούντ, για οικογένειες Αλβανών αιτούντων άσυλο. Η υπουργός, επιχειρώντας να αναδείξει τις καθυστερήσεις στην πολιτική επιστροφών της Βρετανίας, επικαλέστηκε τις «700 αλβανικές οικογένειες» με απορριφθείσες αιτήσεις που εξακολουθούν να διαμένουν σε δομές με δημόσια χρηματοδότηση. Η συγκεκριμένη αναφορά προκάλεσε την άμεση και οργισμένη αντίδραση του πρωθυπουργού της Αλβανίας, Έντι Ράμα, ο οποίος με δημόσια τοποθέτησή του στο X άφησε αιχμές για ρατσιστική στοχοποίηση μιας εθνοτικής ομάδας και για επικίνδυνη πολιτική χρήση στερεοτύπων στο δημόσιο διάλογο της Βρετανίας. Ο Ράμα υπογράμμισε ότι «η επίσημη πολιτική δεν μπορεί να καθοδηγείται από εθνοτικά στερεότυπα», τονίζοντας ότι η Μεγάλη Βρετανία –με την ιστορική της παράδοση στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα– οφείλει να αποφεύγει ρητορικές που στιγματίζουν συλλογικά έναν συμμαχικό λαό.

Ο Αλβανός πρωθυπουργός δεν περιορίστηκε στην κριτική, αλλά μίλησε με σαφείς υπαινιγμούς για δημαγωγική εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών. Χαρακτήρισε τις 700 οικογένειες «στατιστική σταγόνα στον ωκεανό των βρετανικών προκλήσεων μετά το Brexit», υπονοώντας ότι η στοχοποίησή τους έχει περισσότερο επικοινωνιακή παρά ουσιαστική βάση. Παράλληλα, σημείωσε ότι η αναφορά της Μαχμούντ συνιστά «ανησυχητική και άσεμνη άσκηση πολιτικής εκμετάλλευσης». Η αντίδραση ήρθε σε ένα περιβάλλον όπου οι σχέσεις Αλβανίας–Ηνωμένου Βασιλείου έχουν ήδη επιβαρυνθεί από προηγούμενες αντιπαραθέσεις του Ράμα με τον Κιρ Στάρμερ και τον Νάιτζελ Φάρατζ, με αφορμή τις μεταναστευτικές ροές και τις αναφορές για Αλβανούς διακινητές. Ο Ράμα έχει κατ’ επανάληψη καταγγείλει ότι η βρετανική πολιτική σκηνή χρησιμοποιεί την αλβανική κοινότητα ως «βολικό αποδιοπομπαίο θύμα» σε περιόδους αυξημένης πίεσης στο μεταναστευτικό.

Παρά τη σκληρή φρασεολογία, ο Αλβανός πρωθυπουργός φρόντισε να επαναβεβαιώσει τη δέσμευση των Τιράνων στη συνεργασία με το Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως είπε, η Αλβανία παραμένει «ένας από τους πιο ενεργούς συμμάχους της Βρετανίας» στα ζητήματα ελέγχου της μετανάστευσης στα Βαλκάνια, από την αστυνόμευση των συνόρων έως την ανταλλαγή πληροφοριών για οργανωμένα κυκλώματα. Ωστόσο, η επισήμανση που προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση ήταν η προειδοποίηση Ράμα πως η συνεχής στοχοποίηση Αλβανών μπορεί να εκθέσει την κοινότητα σε αυξημένους κινδύνους και να ανοίξει χώρο για εξτρεμιστικές ομάδες. Κάλεσε το Λονδίνο «να αναζητήσει τρόπους εμβάθυνσης της συνεργασίας με την Αλβανία» αντί να καλλιεργεί ένα κλίμα καχυποψίας απέναντι στους Αλβανούς πολίτες που ζουν στη Βρετανία.

Το περιστατικό έρχεται σε μια συγκυρία όπου η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δέχεται εντεινόμενες πιέσεις για τη μετανάστευση, με την κοινή γνώμη να απαιτεί αυστηρότερο έλεγχο και τα κόμματα να ανταγωνίζονται σε σκληρή ρητορική. Οι δηλώσεις της Μαχμούντ, αν και βασίστηκαν σε κοινοβουλευτικά στοιχεία, έδειξαν πόσο λεπτή είναι η ισορροπία ανάμεσα σε μια πολιτική ασφάλειας και σε μια πολιτική που κινδυνεύει να αγγίξει τα όρια της στοχοποίησης. Η νέα αυτή σύγκρουση επιβεβαιώνει το εύθραυστο κλίμα γύρω από το μεταναστευτικό στη βρετανική πολιτική σκηνή, αλλά και τη διάθεση του Ράμα να υπερασπιστεί σθεναρά την εικόνα της χώρας του — ακόμη και όταν αυτό συνεπάγεται συγκρούσεις με κορυφαίους Ευρωπαίους ή Βρετανούς αξιωματούχους.