Ακτιβιστές Γάζα: Οι Πορτογάλοι καλούνται να πληρώσουν οι ίδιοι τα έξοδα του επαναπατρισμού τους

Οι τέσσερις Πορτογάλοι ακτιβιστές που συμμετείχαν στην ανθρωπιστική αποστολή προς τη Γάζα και συνελήφθησαν από το Ισραήλ, καλούνται τώρα να πληρώσουν οι ίδιοι τα έξοδα του επαναπατρισμού τους. Η απόφαση αυτή του πορτογαλικού Υπουργείου Εξωτερικών προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με την επικεφαλής του κόμματος Bloco de Esquerda, Μαριάνα Μορτάγκουα, να σχολιάζει δηκτικά πως θα πληρώσει το εισιτήριο, «αγοράζοντας την απόδειξη ότι υπάρχουν υπουργοί χωρίς θάρρος». Οι Μορτάγκουα, Σοφία Απαρίσιο, Μιγκέλ Ντουάρτε και Ντιόγκο Σάβες, που είχαν επιβιβαστεί στον στολίσκο Gaza Freedom Flotilla, επέστρεψαν την Κυριακή στη Λισαβόνα, ύστερα από τη σύλληψή τους από τις ισραηλινές αρχές. Λίγες ημέρες αργότερα, έλαβαν επιστολή από τις προξενικές υπηρεσίες με την οποία τους γνωστοποιήθηκε το συνολικό κόστος των πτήσεων και ζητήθηκε η καταβολή του ποσού, βάσει των κανονισμών που προβλέπουν ότι η ευθύνη ανήκει στους ίδιους τους πολίτες. Το υπουργείο, υπό τον Πάουλο Ρανγκέλ, διευκρίνισε πως τα εισιτήρια προπληρώθηκαν «για πρακτικούς υλικοτεχνικούς λόγους» και τώρα ζητείται η επιστροφή των χρημάτων.
Η Μορτάγκουα, από τα πλέον προβεβλημένα πρόσωπα της αριστερής αντιπολίτευσης, αντέδρασε με οξύτητα. Μέσα από ανάρτησή της στα κοινωνικά δίκτυα κατηγόρησε την κυβέρνηση για έλλειψη ηθικής στάσης απέναντι σε μια καθαρά ανθρωπιστική αποστολή, γράφοντας ότι «μια αξιοπρεπής κυβέρνηση θα έστελνε το λογαριασμό στη γενοκτονία». Το ποσό που απαιτείται δεν έχει αποκαλυφθεί, ωστόσο το ζήτημα έλαβε ήδη πολιτικές διαστάσεις, προκαλώντας δημόσια συζήτηση γύρω από το πώς η Πορτογαλία αντιμετωπίζει πολίτες που συλλαμβάνονται κατά τη διάρκεια διεθνών ακτιβιστικών δράσεων. Η νομοθεσία της χώρας προβλέπει ότι οι προξενικές αρχές οφείλουν να στηρίζουν τους πολίτες τους στο εξωτερικό, ειδικά σε περιπτώσεις σύλληψης ή κράτησης, ωστόσο το ζήτημα των οικονομικών υποχρεώσεων εξαρτάται από τη φύση της αποστολής. Σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης ή φυσικών καταστροφών, το κράτος καλύπτει το κόστος. Όταν όμως πρόκειται για πρωτοβουλίες ιδιωτικού ή εθελοντικού χαρακτήρα, όπως η συγκεκριμένη αποστολή, τα έξοδα μπορούν να μετακυλιστούν στους ίδιους τους συμμετέχοντες.
Ο ειδικός στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο, Φρανσίσκο Περέιρα Κουτίνιο, εξήγησε στο Euronews ότι η αποστολή των τεσσάρων δεν είχε επίσημο ή διπλωματικό χαρακτήρα, άρα η κυβέρνηση δεν φέρει ευθύνη για τις σχετικές δαπάνες. «Αν δεν πρόκειται για κρατική αποστολή, το κράτος δεν υποχρεούται να πληρώσει για ό,τι κάνουν οι πολίτες στο εξωτερικό», σημείωσε, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για εθελοντική ενέργεια και όχι για κυβερνητική αποστολή. Το περιστατικό προκάλεσε ευρύτερη πολιτική αντιπαράθεση στη Λισαβόνα. Η αντιπολίτευση κατηγορεί τον υπουργό Εξωτερικών για παθητικότητα απέναντι στο Ισραήλ, ενώ φιλοπαλαιστινιακές οργανώσεις καταγγέλλουν ότι η στάση της κυβέρνησης Ρανγκέλ προσβάλλει το ανθρωπιστικό πνεύμα της αποστολής. Από την άλλη πλευρά, το υπουργείο υποστηρίζει πως «οι κανόνες είναι σαφείς» και ότι δεν είναι δυνατόν να επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι με το κόστος ατομικών πρωτοβουλιών που δεν τελούν υπό κυβερνητική αιγίδα.
Ποια είναι η αντίδρασή σας;






