Αθήνα και Γάζα στο ίδιο γεωπολιτικό κάδρο

Η αυθημερόν επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στα Ιεροσόλυμα και τη Ραμάλα τη Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου, σε συνδυασμό με την προγραμματισμένη τριμερή συνάντηση κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, αποκτά ιδιαίτερο πολιτικό και γεωστρατηγικό βάρος. Πραγματοποιείται σε μια περίοδο αυξημένης αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο, με ανοιχτά μέτωπα ασφάλειας, έντονες περιφερειακές ανακατατάξεις και την Τουρκία να επανέρχεται συστηματικά σε αναθεωρητική ρητορική. Η Αθήνα, η Λευκωσία και το Τελ Αβίβ επιδιώκουν, μέσα από τη δημόσια στάση και τις συντονισμένες κινήσεις των ηγετών τους, να καταστήσουν σαφές ότι η μεταξύ τους συνεργασία δεν είναι συγκυριακή, αλλά δομική και πολυεπίπεδη. Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι το μήνυμα προς την Άγκυρα είναι σαφές: η τριμερής συνεργασία εδράζεται στο διεθνές δίκαιο, στη θεσμική συνεργασία και στη σταθερότητα, περιορίζοντας τα περιθώρια μονομερών παρεμβάσεων και αμφισβητήσεων στην περιοχή. Στην αποστολή θα συμμετέχει και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, υπογραμμίζοντας τη βαρύτητα των συνομιλιών.

Κεντρικό θέμα στην ατζέντα των επαφών θα είναι και η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη ημέρα μιας περιοχής που έχει πληγεί βαθιά από συγκρούσεις και ανθρωπιστικές κρίσεις. Η Ελλάδα επιχειρεί να εδραιώσει τον ρόλο της ως αξιόπιστος συνομιλητής όχι μόνο του Ισραήλ, αλλά και του αραβικού κόσμου, ενισχύοντας τη διπλωματική της εμβέλεια σε ζητήματα ασφάλειας, ανθρωπιστικής σταθεροποίησης και περιφερειακής ισορροπίας. Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα έχει ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή στη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης που προβλέπεται στο σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα.

Η δύναμη αυτή θα έχει ως αποστολή την επιτήρηση της εκεχειρίας, την ασφάλεια των συνόρων της περιοχής και την εκπαίδευση παλαιστινιακών δυνάμεων ασφαλείας, με στόχο τη σταδιακή αποκατάσταση της τάξης και της θεσμικής λειτουργίας. Παράλληλα, και η Κύπρος εξετάζει σοβαρά τη συμμετοχή της, όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος, θέτοντας ωστόσο σαφή όρια που συνδέονται με τις επιχειρησιακές δυνατότητες της χώρας και τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή. Η Λευκωσία προσανατολίζεται κυρίως σε συνεισφορά σε επίπεδο εκπαίδευσης και διοίκησης, ενισχύοντας τον ρόλο της στον τομέα της περιφερειακής ασφάλειας.

Η τελική μορφή και σύνθεση της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης αναμένεται να καθοριστεί από το Συμβούλιο Ειρήνης υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ, με τις σχετικές αποφάσεις να ανακοινώνονται στις αρχές του επόμενου έτους. Καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία θα διαδραματίσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και το Κατάρ, ενώ έχουν ήδη απευθυνθεί προσκλήσεις συμμετοχής σε περίπου 70 χώρες, με στόχο τη συγκρότηση δύναμης περίπου 10.000 στρατιωτών. Αν και η Τουρκία συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, η αντίθεση του Ισραήλ στη συμμετοχή της περιορίζει σημαντικά τη δυνατότητα της Άγκυρας να επηρεάσει τον σχεδιασμό και τις εξελίξεις.Αθήνα Την ίδια στιγμή, η Κύπρος ενισχύει σταθερά το γεωπολιτικό της αποτύπωμα. Η πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στη Λευκωσία χαρακτηρίστηκε ιστορική και σηματοδότησε την είσοδο των διμερών σχέσεων σε μια νέα, στρατηγική φάση. Σε συνδυασμό με ενεργειακά έργα υποδομής, όπως ο σχεδιαζόμενος σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου εντός της κυπριακής ΑΟΖ, η Κύπρος αναδεικνύεται σε κρίσιμο ενεργειακό και γεωστρατηγικό κόμβο, στενά διασυνδεδεμένο με την Ελλάδα και το Ισραήλ.