Χελώνα Καρέττα: 6.100 φωλιές στον Κυπαρισσιακό κόλπο

Ο Κυπαρισσιακός Κόλπος ζει μία από τις πιο ελπιδοφόρες χρονιές του, καθώς το 2025 καταγράφει αριθμό-ρεκόρ για τη θαλάσσια χελώνα Καρέττα-Καρέττα στην Ελλάδα και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Περίπου 6.100 φωλιές εντοπίστηκαν στις αμμώδεις παραλίες του, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση 74% σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων δώδεκα ετών. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΑΡΧΕΛΩΝ, η επιτυχία αυτή αποτελεί καρπό μιας συστηματικής, αδιάλειπτης προσπάθειας τριών δεκαετιών, από το 1992, για την προστασία των φωλιών, των αυγών και των νεοσσών. Ο Κυπαρισσιακός Κόλπος, μαζί με τον Κόλπο του Λαγανά στη Ζάκυνθο, συγκεντρώνει πλέον πάνω από το 57% των φωλιών Καρέττα που καταγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθιστώντας την περιοχή έναν από τους σημαντικότερους πυρήνες αναπαραγωγής του είδους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η φετινή καταγραφή επιβεβαιώνει την αργή αλλά σταθερή ανάκαμψη του πληθυσμού, χάρη στη μεθοδική εργασία ερευνητών και εθελοντών. Περισσότεροι από 90 εθελοντές από την Ελλάδα και το εξωτερικό εργάστηκαν στο πεδίο από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο, προστατεύοντας φωλιές και συλλέγοντας δεδομένα. Παράλληλα, 5.800 πολίτες και επισκέπτες συμμετείχαν σε δράσεις ενημέρωσης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, μέσω ξεναγήσεων, σχολικών παρουσιάσεων και καθαρισμών παραλιών. Ιδιαίτερη σημασία είχε και η δορυφορική παρακολούθηση δύο χελωνών στο πλαίσιο του έργου LIFE MareNatura, η οποία συμβάλλει στη χαρτογράφηση των μεταναστευτικών διαδρομών και των περιοχών τροφοληψίας τους, ενισχύοντας τα επιστημονικά δεδομένα για τη διατήρηση του είδους.

Ωστόσο, πίσω από το θετικό αυτό μήνυμα, ο ΑΡΧΕΛΩΝ προειδοποιεί ότι οι ανθρωπογενείς πιέσεις στην περιοχή παραμένουν έντονες. Παραβιάσεις της νομοθεσίας, ανεξέλεγκτη τουριστική δραστηριότητα, φθορά των οικοτόπων και ελλιπής εποπτεία απειλούν να ανατρέψουν τα κέρδη δεκαετιών. Για τον λόγο αυτό, η οργάνωση απευθύνει επείγουσα έκκληση προς την Πολιτεία για άμεση δράση.

Μεταξύ των αιτημάτων περιλαμβάνονται:

• Η άμεση εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη θαλάσσια χελώνα Καρέττα, που έχει εγκριθεί από το 2021 αλλά παραμένει ανενεργό.

• Η θεσμική κατοχύρωση και διαχείριση της Προστατευόμενης Περιοχής του Κυπαρισσιακού Κόλπου, με επαρκή χρηματοδότηση και μόνιμη παρουσία φορέα διαχείρισης.

• Η ενσωμάτωση της περιοχής στο υπό δημιουργία Θαλάσσιο Πάρκο του Ιονίου Πελάγους, ώστε να διασφαλιστεί ενιαία και αποτελεσματική προστασία των οικοτόπων.

Όπως τονίζει η Παναγιώτα Θεοδώρου, συντονίστρια Θεσμικών και Νομικών Θεμάτων του ΑΡΧΕΛΩΝ, «η ανάκαμψη του πληθυσμού της Καρέττα είναι ένα εθνικό επίτευγμα, αποτέλεσμα δεκαετιών προσπαθειών. Όμως παραμένει ένα εύθραυστο αποτέλεσμα που απαιτεί συνεχή φροντίδα, θεσμική στήριξη και σταθερή χρηματοδότηση». Από την πλευρά της, η Πέλη Τσούση, υπεύθυνη του Προγράμματος Κυπαρισσιακού Κόλπου, επισημαίνει τη σημασία της συνεργασίας πολιτών, λιμενικών και τοπικών αρχών, υπογραμμίζοντας πως η ουσιαστική προστασία «δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στον εθελοντισμό, αλλά χρειάζεται αποφασιστική παρέμβαση της Πολιτείας». Ο ΑΡΧΕΛΩΝ ευχαριστεί όλους όσοι συμμετέχουν ενεργά στη διάσωση και καταγραφή των θαλάσσιων χελωνών, επιμένοντας ότι η φετινή χρονιά δεν αποτελεί απλώς μια επιτυχία της περιβαλλοντικής δράσης, αλλά ένα μήνυμα ευθύνης: πως η ισορροπία ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση παραμένει εύθραυστη και απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση.