Συλλογικές συμβάσεις Κεραμέως: Ιστορική συμφωνία κυβέρνησης και κοινωνικών εταίρων

Μια συμφωνία που χαρακτηρίζεται ήδη «ορόσημο» για τα εργασιακά δεδομένα της χώρας υπεγράφη μεταξύ της κυβέρνησης και του συνόλου των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων, ανοίγοντας τον δρόμο για ενίσχυση και ουσιαστική επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, παρουσίασε τη συμφωνία σε συνέντευξη Τύπου, μαζί με τους εκπροσώπους ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ και ΣΒΕ. Η κ. Κεραμέως τόνισε ότι πρόκειται για την πρώτη φορά που όλοι οι εταίροι και η Πολιτεία συνυπογράφουν μια συμφωνία τέτοιου εύρους και σημασίας. Όπως είπε, ο νέος μηχανισμός θα οδηγήσει σε αύξηση των μισθών και των παροχών για τους εργαζόμενους, σε σταθερό και προβλέψιμο εργασιακό περιβάλλον, και σε πιο καθαρούς κανόνες για τις επιχειρήσεις. Παράλληλα, σημείωσε ότι με τη συμφωνία καταργούνται οριστικά μνημονιακοί περιορισμοί που ίσχυαν εδώ και πάνω από μία δεκαετία.

Η συμφωνία βασίζεται σε τρεις πυλώνες που επαναδιαμορφώνουν το τοπίο των Συλλογικών Συμβάσεων:

1. Ευκολότερη και ευρύτερη επέκταση των Συλλογικών Συμβάσεων

Ο μηχανισμός επέκτασης των ΣΣΕ ενισχύεται σημαντικά:

• Το κατώτατο ποσοστό κάλυψης μειώνεται από 50% σε 40%.

• Όταν μια σύμβαση υπογράφεται και από Εθνικούς Κοινωνικούς Εταίρους, η επέκταση γίνεται χωρίς να εξετάζεται το ποσοτικό κριτήριο.

• Η ΓΣΕΕ αποκτά τη δυνατότητα να συνυπογράφει κλαδικές συμβάσεις, εφόσον της ζητηθεί.

• Απλοποιούνται οι διαδικασίες εγγραφής στα μητρώα ΓΕΜΗΣΟΕ και ΓΕΜΗΟΕ, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη δυνατότητα επέκτασης.

2. Πλήρης προστασία των εργαζομένων μετά τη λήξη μιας σύμβασης

Απόλυτη ανατροπή του καθεστώτος που ίσχυε από το 2012:

• Οι όροι μιας σύμβασης συνεχίζουν να ισχύουν ακέραιοι για τρεις μήνες μετά τη λήξη της.

• Μετά την τρίμηνη παράταση, παραμένουν σε πλήρη ισχύ μέχρι να υπογραφεί νέα σύμβαση.

• Καταργείται το καθεστώς «μερικής μετενέργειας» της μνημονιακής περιόδου.

• Οι εργαζόμενοι που προσλαμβάνονται μέσα στο διάστημα της παράτασης καλύπτονται επίσης.

Με αυτή τη ρύθμιση εξασφαλίζεται ότι κανένας εργαζόμενος δεν μένει «στο κενό» ανάμεσα σε συμβάσεις.

3. Γρηγορότερη επίλυση διαφορών μέσω ΟΜΕΔ

Για πρώτη φορά δημιουργείται μηχανισμός προελέγχου για τις προϋποθέσεις μονομερούς προσφυγής στη μεσολάβηση και τη διαιτησία:

• Συστήνεται τριμελής επιτροπή στον ΟΜΕΔ.

• Καταργείται ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας, ώστε οι διαφορές να λύνονται άμεσα.

• Παραμένει φυσικά η δυνατότητα δικαστικής προσβολής των αποφάσεων.

Περισσότεροι εργαζόμενοι, πιο δίκαιοι όροι, περισσότερη σταθερότητα

Η νέα συμφωνία θεωρείται ότι:

• επεκτείνει την κάλυψη των Συλλογικών Συμβάσεων σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων,

• ενισχύει τους μισθούς,

• θωρακίζει τους νεοπροσλαμβανόμενους,

• εξαλείφει πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ επιχειρήσεων,

• εξασφαλίζει καθαρούς και ενιαίους κανόνες στην αγορά εργασίας.

Στις δηλώσεις της, η κ. Κεραμέως υπογράμμισε τη σημασία του διαλόγου, αναφέροντας πως η συμφωνία αυτή αποδεικνύει ότι μπορούν να υπάρξουν συναινέσεις που ωφελούν τους εργαζόμενους, τους εργοδότες και συνολικά την κοινωνία. Το σχέδιο δράσης θα παρουσιαστεί τον Δεκέμβριο, ενώ η συμφωνία αναμένεται να πάρει νομοθετική μορφή στις αρχές του 2026.