Η Ελλάδα στο τραπέζι της ειρήνης

Στο αιγυπτιακό θέρετρο του Σαρμ ελ Σέιχ μεταβαίνει σήμερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, για να λάβει μέρος στη Σύνοδο της Ειρήνης, όπου θα υπογραφεί η συμφωνία για τη Γάζα. Η πρόσκληση που απηύθυνε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προς την Ελλάδα και την Κύπρο θεωρείται από το Μέγαρο Μαξίμου ένδειξη του διπλωματικού αποτυπώματος που έχει αποκτήσει η χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και της εμπιστοσύνης που απολαμβάνει η ελληνική εξωτερική πολιτική ως δύναμη σταθερότητας στην περιοχή. Ο πρωθυπουργός αναχωρεί το πρωί της Δευτέρας, αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα, και θα βρεθεί στην Αίγυπτο το μεσημέρι, ενόψει της έναρξης των εργασιών της Συνόδου. «Η Ελλάδα είναι παρούσα, συνομιλεί με όλους και είναι έτοιμη να συμβάλει ουσιαστικά, ώστε η συμφωνία αυτή να γίνει πράξη και όχι μια ακόμη διακήρυξη καλών προθέσεων», έγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην καθιερωμένη εβδομαδιαία ανάρτησή του, δίνοντας το στίγμα μιας πιο ενεργητικής ελληνικής παρουσίας στο μεταπολεμικό σκηνικό της Μέσης Ανατολής.

Η Αθήνα, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, έχει ήδη αποδείξει ότι μπορεί να στηρίξει ανθρωπιστικές επιχειρήσεις και να συμμετάσχει σε προγράμματα ανοικοδόμησης, είτε με τεχνική βοήθεια είτε με συμμετοχή ελληνικών επιχειρήσεων σε έργα υποδομής. Ο πρωθυπουργός, εξάλλου, υπενθύμισε τη διπλωματική ισορροπία που διατηρεί η χώρα: σταθερή φιλία με το Ισραήλ, με το οποίο η Ελλάδα διατηρεί στρατηγική συνεργασία, ανοιχτοί δίαυλοι με την Παλαιστινιακή Αρχή, αλλά και ισχυρές σχέσεις εμπιστοσύνης με τα κράτη του αραβικού κόσμου. Απαντώντας στην κριτική που δέχθηκε η κυβέρνηση για τη στάση της κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η παρουσία της Ελλάδας στο Σαρμ ελ Σέιχ είναι «μια ακόμη απάντηση σε όσους επιμένουν να βλέπουν τη χώρα φοβική και περιθωριακή». Στην ίδια ανάρτηση, έκανε αναφορά στον ρόλο του Ντόναλντ Τραμπ, επισημαίνοντας ότι «η διπλωματική επιτυχία της σημερινής συμφωνίας πιστώνεται στον πρόεδρο των ΗΠΑ, που κατάφερε να φέρει όλους τους κρίσιμους παράγοντες της περιοχής στο ίδιο τραπέζι». Ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η απελευθέρωση ομήρων, η κατάπαυση του πυρός και η δέσμευση για τήρηση της συμφωνίας αποτελούν το θεμέλιο μιας ιστορικής προσπάθειας που, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, δημιουργεί ρεαλιστική προοπτική ειρήνης.

Η ελληνική συμμετοχή δεν έχει μόνο συμβολική ή διπλωματική διάσταση. Στο εσωτερικό μέτωπο, το Μέγαρο Μαξίμου βλέπει σε τέτοιες πρωτοβουλίες ευκαιρία να ενισχύσει την εικόνα της κυβέρνησης ως σταθερού, υπεύθυνου παίκτη στη διεθνή σκηνή, κάτι που λειτουργεί συσπειρωτικά και για το εγχώριο ακροατήριο — ιδιαίτερα για τα πιο συντηρητικά στρώματα που επιζητούν μια Ελλάδα με αυτοπεποίθηση και ισχυρή φωνή. Οι σύμβουλοι του πρωθυπουργού θεωρούν ότι μια σταθερή παρουσία σε ζητήματα διεθνούς πολιτικής, μεταναστευτικής διαχείρισης και δημόσιας ασφάλειας περιορίζει τον χώρο για νέα κόμματα στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας, φράζοντας τον δρόμο σε σενάρια αποσχίσεων ή κινήσεων από πρώην στελέχη, όπως ο Αντώνης Σαμαράς.

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η πρόσφατη απόφαση για την αποκατάσταση του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, ένα θέμα που ο πρωθυπουργός επέλεξε να χειριστεί προσωπικά. Μετά τη λήξη της απεργίας πείνας του κ. Ρούτσι και την απομάκρυνση των πρόχειρων κατασκευών που είχαν στηθεί στην πλατεία Συντάγματος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι «ένα εθνικό σύμβολο δεν μπορεί να μετατρέπεται σε πεδίο διαμαρτυριών». Με νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί την ερχόμενη εβδομάδα, η ευθύνη για τη φροντίδα και τη λειτουργία του μνημείου θα ανατεθεί στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ενώ η αστυνομία θα συνεχίσει να έχει την αρμοδιότητα για την τήρηση της τάξης. Η κυβέρνηση θέλει έτσι να στείλει ένα μήνυμα αποφασιστικότητας και σεβασμού στους θεσμούς, απορρίπτοντας τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης περί «στρατιωτικοποίησης» του χώρου. Η κίνηση αυτή, που ήδη προκαλεί αντιδράσεις από κόμματα και συλλογικότητες, εκλαμβάνεται στο Μέγαρο Μαξίμου ως μια σαφής ένδειξη πολιτικού στίγματος: μια κυβέρνηση που συνδυάζει την εξωστρέφεια με την τάξη και την ασφάλεια, και έναν πρωθυπουργό που επιχειρεί να διατηρήσει τον έλεγχο τόσο στα διεθνή όσο και στα εσωτερικά μέτωπα.

Στο Σαρμ ελ Σέιχ, πάντως, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη νέα ισορροπία που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή. Πέρα από την Ελλάδα και την Κύπρο, παρόντες θα είναι οι ηγέτες του Κατάρ, της Ιορδανίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Σαουδικής Αραβίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ. Η κυπριακή συμμετοχή αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς συνδέεται άμεσα με την πρωτοβουλία «Αμαλθεία» — τον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο από την Κύπρο προς τη Γάζα, που εγκαινιάστηκε το 2024 και ενισχύθηκε το 2025. Ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης τόνισε ότι η παρουσία του προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη αποτελεί αναγνώριση του αναβαθμισμένου ρόλου της Λευκωσίας ως «γέφυρας συνεργασίας» ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Η Λευκωσία, υπογράμμισε, προβάλλει τη γεωγραφική εγγύτητα και τις επιχειρησιακές δυνατότητες της χώρας ως φυσικό κόμβο για την ευρωπαϊκή συμμετοχή στη μεταπολεμική ανοικοδόμηση.

Η Αθήνα και η Λευκωσία, συνεπώς, εμφανίζονται σε αυτή τη Σύνοδο όχι απλώς ως παρατηρητές, αλλά ως κράτη που μπορούν να μεταφέρουν την ευρωπαϊκή φωνή σε μια περιοχή που αναζητά σταθερότητα μετά από δεκαετίες συγκρούσεων. Για την ελληνική κυβέρνηση, η παρουσία του πρωθυπουργού στο Σαρμ ελ Σέιχ είναι ένα μήνυμα ισχύος και συνέπειας — ότι η Ελλάδα δεν παρακολουθεί απλώς τις εξελίξεις, αλλά συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωσή τους.