«Breaking the Oligarchs’ Grip»: Τα συμπεράσματα του Διεθνούς Συνεδρίου στην Αθήνα 2025

Η Αθήνα αναδείχθηκε σε παγκόσμιο βήμα διαλόγου και δράσης, φιλοξενώντας το πρώτο διεθνές συνέδριο με τίτλο «Breaking the Oligarchs’ Grip: The Athens Dialogues». Το διήμερο 11 και 12 Οκτωβρίου 2025, η ελληνική πρωτεύουσα έστειλε ένα ηχηρό και συντονισμένο μήνυμα για την ανάγκη περιορισμού της αυξανόμενης επιρροής των ολιγαρχών στην παγκόσμια τάξη. Το συνέδριο, μια κορυφαία πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με το Κέντρο Μελέτης Ολιγαρχών και το Ίδρυμα Ανδρέα Παπανδρέου, συγκέντρωσε περισσότερους από 60 εκπροσώπους: ακαδημαϊκούς, πολιτικούς, ειδικούς– από όλες τις ηπείρους, οι οποίοι αντάλλαξαν απόψεις και χάραξαν στρατηγικές.

Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στους δύο βασικούς άξονες: στην εις βάθος κατανόηση του φαινομένου και στην αναζήτηση πρακτικών τρόπων για να «σπάσει» η εξουσία και η πολιτική επιρροή των ολιγαρχών.

Η Δημοκρατία ως ασπίδα

Ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, ήταν σαφής ως προς την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθηθεί. «Το θέμα είναι πώς μπορεί πραγματικά να “σπάσει” η αντίληψη των Ολιγαρχών; Η απάντηση βρίσκεται στην ενίσχυση της Δημοκρατίας και της δύναμης των πολλών», τόνισε ο Δήμαρχος. Στην ομιλία του, παρουσίασε ένα ολιστικό πλέγμα μέτρων που στοχεύουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας:

• Θεσμική Θωράκιση: Ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, πλήρης ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και αυστηροποίηση της νομοθεσίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς.
• Οικονομική Δικαιοσύνη: Απαιτείται έλεγχος των πολυεθνικών, «σπάσιμο των καρτέλ» (με την ενεργειακή κρίση να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα), καθώς και δικαιότερη φορολογία και αναδιανομή του πλούτου για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων.
• Αποκέντρωση Εξουσίας: Μεταφορά αρμοδιοτήτων και αποκέντρωση της εξουσίας σε τοπικό επίπεδο, μια κίνηση που περιορίζει τη συγκέντρωση της πολιτικής επιρροής.

Η σημασία της γνώσης

Ο πρώην Πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επιτυχία του συνεδρίου, επισημαίνοντας ωστόσο ότι ο αγώνας απαιτεί νέες προσεγγίσεις. «Για να το πετύχουμε, πρέπει να τους κατανοήσουμε βαθύτερα και να διαμορφώσουμε νέες, πιο αποτελεσματικές πολιτικές. Η πολιτική όπως τη γνωρίζαμε δεν επαρκεί πλέον», ανέφερε ο κ. Παπανδρέου.

Την αναγκαιότητα για στρατηγική βασισμένη στην έρευνα υπογράμμισαν και οι εκπρόσωποι του Κέντρου Μελέτης Ολιγαρχών. Ο David Lingelbach και η Valentina Rodríguez Guerra τόνισαν πως «η παγκόσμια τάξη των ολιγαρχών έχει ουσιαστικά αντικαταστήσει το σύστημα κανόνων που ίσχυε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο». Η λύση, σύμφωνα με τους ίδιους, βρίσκεται στην ανάπτυξη μιας στρατηγικής που θα βασίζεται στη γνώση του ποιοι είναι, τι τους δημιουργεί και πώς δρουν.

Μια σύνδεση με την ιστορία

Το συνέδριο δεν ήταν απλώς μια συζήτηση για το μέλλον, αλλά και μια σύνδεση με την ιστορία. Στο πλαίσιο των εργασιών, οι διοργανωτές τίμησαν την ημέρα της Απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Ναζί στις 12 Οκτωβρίου 1944, στην Ακρόπολη, υπενθυμίζοντας πως ο αγώνας για την ελευθερία και τη Δημοκρατία είναι διαρκής. Η επιτυχία του «Athens Dialogues» σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας, μόνιμης πρωτοβουλίας. Ήδη, σχεδιάζεται το επόμενο διεθνές συνέδριο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί δια ζώσης στην Αθήνα την άνοιξη του 2026, καθιερώνοντας την πόλη ως παγκόσμιο φάρο στον διάλογο για τη Δημοκρατία και την Αντιολιγαρχική Δράση.