Μεταναστευτικό Ελλάδα: Το σχόλιο του υφυπουργού ΥΠΕΞ των ΗΠΑ

Ως υπόδειγμα ρεαλιστικής μεταρρύθμισης του διεθνούς συστήματος ασύλου χαρακτήρισε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Christopher Landau, τη μεταναστευτική πολιτική της Ελλάδας και ειδικότερα τον νόμο Πλεύρη για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Μιλώντας σε πάνελ με θέμα «Παγκόσμιο σύστημα ασύλου προσφύγων: Τι πήγε στραβά και πώς να το διορθώσετε», στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο Landau υπογράμμισε ότι τα κράτη πρέπει να καθορίζουν τα δικά τους πλαίσια ασύλου και όχι να εξαρτώνται από τις κατευθύνσεις διακρατικών οργανισμών. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε την ελληνική νομοθεσία που επιβάλλει την επιστροφή απορριφθέντων αιτούντων ασύλου εντός 14 ημερών, επικροτώντας τη σαφήνεια και την αποφασιστικότητα του μέτρου. «Διάβασα πρόσφατα ότι η Ελλάδα ψήφισε έναν νόμο σύμφωνα με τον οποίο οι αιτούντες άσυλο, όταν απορρίπτεται η αίτησή τους από το δικαστικό σύστημα, υποχρεούνται να επιστρέψουν εντός δύο εβδομάδων. Και είδα αντιδράσεις που το θεωρούσαν παράνομο. Αναρωτήθηκα τότε: ποιο είναι το νόημα μιας δικαστικής διαδικασίας, αν όταν κάποιος χάνει, η απόφαση δεν εφαρμόζεται;», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός αξιωματούχος.

Ο Landau τόνισε ότι «φυσικά και πρέπει να επιστρέψει». «Αν το άτομο μπορεί να παραμένει στη χώρα παρότι η αίτησή του απορρίφθηκε, τότε όλη η διαδικασία είναι απλώς ένα θέατρο», σημείωσε, εκφράζοντας τη στήριξη των ΗΠΑ σε χώρες που επιχειρούν να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία των θεσμών ασύλου. Ο Αναπληρωτής ΥΠΕΞ των ΗΠΑ επισήμανε ότι το παγκόσμιο σύστημα ασύλου έχει καταστεί αντικείμενο κατάχρησης, καθώς πολλοί το χρησιμοποιούν για λόγους που δεν σχετίζονται με την προστασία από διώξεις. «Αν πράγματι θέλουμε να διασώσουμε το δικαίωμα στο άσυλο, πρέπει πρώτα να το προστατεύσουμε από εκείνους που το εκμεταλλεύονται», υπογράμμισε. Σύμφωνα με τον Landau, η διεθνής κοινότητα χρειάζεται μια ειλικρινή, ρεαλιστική συζήτηση για το πώς θα διατηρηθεί το άσυλο ως θεσμός ανθρωπιστικής προστασίας, χωρίς να υπονομεύεται από όσους το χρησιμοποιούν για παράνομους σκοπούς. «Η διαδικασία πρέπει να είναι σύντομη, αξιόπιστη και δεσμευτική», είπε, «ώστε να προστατεύεται το κύρος των χωρών που σέβονται τον νόμο».

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο Landau χαρακτήρισε τη συζήτηση «την αρχή μιας σοβαρής διεθνούς αναθεώρησης», ευχαριστώντας τους συνομιλητές του και υπογραμμίζοντας ότι η ελληνική προσέγγιση αποτελεί θετικό παράδειγμα εξισορρόπησης ανθρωπισμού και νομιμότητας. Η παρέμβασή του θεωρήθηκε ιδιαίτερα σημαντική πολιτική στήριξη προς την Αθήνα, καθώς ήρθε σε μια περίοδο που ο ελληνικός νόμος είχε προκαλέσει επικρίσεις από ορισμένους ευρωπαϊκούς και διεθνείς κύκλους.