Η Ευρώπη ξανασκέφτεται τη θητεία. Και η Ιταλία ανοίγει τη συζήτηση.

Σε μια περίοδο όπου η ευρωπαϊκή ασφάλεια επανακαθορίζεται, η Ιταλία εισέρχεται δυναμικά σε έναν διάλογο που μέχρι πρόσφατα φαινόταν ξεπερασμένος: την πιθανή επιστροφή σε κάποια μορφή στρατιωτικής θητείας. Ο Ιταλός υπουργός Άμυνας Γκουίντο Κροζέτο, μιλώντας στη δημόσια τηλεόραση της RAI, δήλωσε ότι αν η Βουλή το αποφασίσει, η χώρα είναι έτοιμη να εξετάσει ένα νέο μοντέλο υπηρεσίας, ανάλογο με όσα συζητούνται ή εφαρμόζονται ήδη στη Γαλλία και τη Γερμανία. Όπως εξήγησε ο Κροζέτο, ετοιμάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο νόμου που δεν θα περιορίζεται απλώς στον αριθμό των στρατιωτών, αλλά θα αγγίζει τη συνολική οργάνωση και λειτουργία των ενόπλων δυνάμεων. Ενώ η Ιταλία διαθέτει αποκλειστικά επαγγελματικό στρατό από το 2005, ο υπουργός εκτιμά ότι η διεθνής συγκυρία επιβάλλει μια αναθεώρηση επιλογών που έγιναν πριν από 10 ή 15 χρόνια. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται άλλες ευρωπαϊκές χώρες που, υπό το βάρος της ρωσικής απειλής, επαναξιολογούν τα συστήματα άμυνάς τους — με ορισμένες να επαναφέρουν ακόμη και την υποχρεωτική θητεία.

Την ίδια στιγμή, η Γαλλία παρουσιάζει το δικό της νέο μοντέλο: ένα πρόγραμμα εθελουσίας στρατιωτικής υπηρεσίας δέκα μηνών, το οποίο ξεκινά το καλοκαίρι και απευθύνεται σε νέους 18 και 19 ετών. Ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι στόχος είναι να ενισχυθεί η αμυντική ετοιμότητα της χώρας μέσα από μια νέα σχέση των νέων με τον στρατό, σε μια εποχή που η Ρωσία διατηρεί υψηλό επίπεδο επιθετικότητας στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Το γαλλικό πρόγραμμα προβλέπει έναν μήνα βασικής εκπαίδευσης και εννέα μήνες υπηρεσίας σε στρατιωτική μονάδα, με αμοιβή τουλάχιστον 800 ευρώ τον μήνα και πλήρη κάλυψη διαμονής, σίτισης και εξοπλισμού. Η Γαλλία στοχεύει να στρατολογήσει 10.000 νέους μέχρι το 2030, ενώ παράλληλα ενισχύει τον αμυντικό της προϋπολογισμό, ο οποίος αναμένεται να φτάσει τα 64 δισ. ευρώ το 2027. Ανάλογες πρωτοβουλίες στοχεύουν και στην αύξηση των εφέδρων — από 40.000 σήμερα σε 100.000 έως το τέλος της δεκαετίας. Ωστόσο, οι δηλώσεις του νέου αρχηγού των γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγού Φαμπιέν Μαντόν, σκίασαν την επίσημη παρουσίαση. Ο Μαντόν προειδοποίησε ότι η χώρα πρέπει να είναι «έτοιμη ακόμη και να χάσει τα παιδιά της» σε περίπτωση σύγκρουσης με τη Ρωσία, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις σε όλο το πολιτικό φάσμα. Μέσα σε αυτό το κλίμα αυξημένης απειλής και ανασφάλειας, η Ιταλία εξετάζει πλέον σοβαρά το ενδεχόμενο να επαναφέρει κάποια μορφή θητείας, προσαρμοσμένη στις νέες ανάγκες. Η συζήτηση δεν αφορά μόνο την ενίσχυση του στρατεύματος, αλλά το πώς η Ευρώπη στο σύνολό της αναζητά νέους τρόπους αποτροπής σε μια εποχή κατά την οποία η ειρήνη δεν θεωρείται πλέον δεδομένη.