Γεραπετρίτης προς Φιντάν: «Θέματα κυριαρχίας δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση»

Σε ένα κλίμα μετρημένης αλλά σαφούς τοποθέτησης, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συναντήθηκε στο Λουξεμβούργο με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και το Κυπριακό, σε μια περίοδο όπου οι περιφερειακές ισορροπίες μεταβάλλονται με ταχύ ρυθμό. Ο κ. Γεραπετρίτης, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, επανέλαβε με σαφήνεια ότι για την Ελλάδα υπάρχει μία και μόνο διαφορά με την Τουρκία: η οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας. «Θέματα κυριαρχίας είναι εκτός συζήτησης», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι η ελληνική πλευρά παραμένει προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο και ειδικότερα στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι δύο υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και συμφώνησαν στη σημασία διατήρησης της εκεχειρίας στη Γάζα και πλήρους υλοποίησης της πρώτης φάσης του ειρηνευτικού σχεδίου που προωθείται σε διεθνές επίπεδο. Ο Έλληνας υπουργός εξέφρασε τη στήριξη της Αθήνας σε κάθε πρωτοβουλία που συμβάλλει στην ειρήνη και τη σταθερότητα, ενώ αναγνώρισε τον ρόλο της Τουρκίας ως περιφερειακού παράγοντα με επιρροή στις εξελίξεις της Ανατολικής Μεσογείου. Ο κ. Γεραπετρίτης παρουσίασε επίσης στον Τούρκο ομόλογό του την ελληνική πρόταση για τη δημιουργία ενός πολυμερούς σχήματος συνεργασίας μεταξύ πέντε παράκτιων χωρών της περιοχής —της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Τουρκίας και της Λιβύης— γνωστού ως πρωτοβουλία «5×5». Όπως τόνισε, η σύσταση ενός τέτοιου πλαισίου θα μπορούσε να λειτουργήσει ως γέφυρα διαλόγου σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η θαλάσσια ασφάλεια, οι ενεργειακές διασυνδέσεις και η πολιτική προστασία.

Ο Έλληνας ΥΠΕΞ υπογράμμισε ότι «η εποχή των περιφερειακών συνεργασιών έχει έρθει» και πως οι διχόνοιες μεταξύ κρατών δεν οδηγούν παρά σε αδιέξοδα. Εξήγησε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και την προώθηση μιας πιο ανθεκτικής και αυτόνομης Ευρώπης, ικανής να αντιμετωπίζει από μόνη της τις γεωπολιτικές προκλήσεις. Συζήτηση έγινε και για το Κυπριακό, ενόψει της άτυπης διευρυμένης συνάντησης που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του έτους. Ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι η ανάδειξη του Τουφάν Ερχιουρμάν ως νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον ελπίδας και προοπτικής, εφόσον υπάρξει πολιτική βούληση για επανεκκίνηση του διαλόγου στη βάση των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Παράλληλα, ο Έλληνας υπουργός υπογράμμισε τη σημασία της συνέχειας του διαλόγου μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, όχι ως αυτοσκοπό, αλλά ως μέσο διατήρησης της σταθερότητας και της αποκλιμάκωσης. Τόνισε ότι η Ελλάδα δεν επιδιώκει την αντιπαράθεση, αλλά ούτε θα δεχθεί αμφισβητήσεις επί θεμάτων κυριαρχίας ή κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η συνάντηση, που διήρκεσε περισσότερο απ’ ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί, εκτιμάται ότι συνέβαλε στη διατήρηση ενός ήπιου διαύλου επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών, σε μια περίοδο όπου η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου παραμένει γεμάτη ρευστότητα και αβεβαιότητα. Όπως επισημαίνουν διπλωματικοί κύκλοι, η ελληνική πλευρά προσέρχεται στις συνομιλίες με σταθερό προσανατολισμό: την προσήλωση στο διεθνές δίκαιο, την ενίσχυση των ευρωπαϊκών συμμαχιών και τη διατήρηση της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η επικοινωνία με την Τουρκία αποτελεί εργαλείο νηφαλιότητας και όχι υποχώρησης — με στόχο τη σταδιακή εμπέδωση εμπιστοσύνης και την αποφυγή κρίσεων που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις περιφερειακές ισορροπίες.