Δολοφονία Γαρυφαλλιάς Φολέγανδρος: Ισόβια και στο Εφετείο στον δολοφόνο

Καμία χαραμάδα επιείκειας δεν άφησε το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Αιγαίου στον Δημήτρη Βέργο, τον δολοφόνο της Γαρυφαλλιάς Ψαρράκου, για το έγκλημα που συγκλόνισε τη χώρα τον Ιούλιο του 2021 στη Φολέγανδρο. Με απόφαση που ανακοινώθηκε το μεσημέρι της Πέμπτης 11 Δεκεμβρίου, το δικαστήριο έκρινε ομόφωνα ένοχο τον κατηγορούμενο για ανθρωποκτονία από πρόθεση σε ήρεμη ψυχική κατάσταση και του επέβαλε εκ νέου την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, χωρίς αναγνώριση κανενός ελαφρυντικού. Το δικαστήριο συντάχθηκε πλήρως με την πρόταση του εισαγγελέα, απορρίπτοντας τόσο τον ισχυρισμό περί βρασμού ψυχικής ορμής όσο και όλους τους ισχυρισμούς περί μειωμένου καταλογισμού λόγω ψυχικής νόσου. Απορρίφθηκαν επίσης τα αιτήματα της υπεράσπισης για αναγνώριση σύννομου πρότερου βίου και καλής διαγωγής κατά τον χρόνο κράτησης, κλείνοντας κάθε δρόμο για μείωση της πρωτόδικης ποινής.

Η τακτική της υπεράσπισης και οι διατυπώσεις που χρησιμοποιήθηκαν μέσα στη δικαστική αίθουσα προκάλεσαν έντονη αντίδραση στην οικογένεια της Γαρυφαλλιάς. Η φράση του επικεφαλής της υπεράσπισης ότι «αντί για μνημόσυνο στη Γαρυφαλλιά, θα κάνουμε μνημόσυνο στην αλήθεια» προκάλεσε λιποθυμικό επεισόδιο σε μέλος της οικογένειας, επιτείνοντας το ήδη φορτισμένο κλίμα. Στην εκτενή αγόρευσή του, ο εισαγγελέας της έδρας αποδόμησε βήμα-βήμα τον ισχυρισμό ότι ο Βέργος βρισκόταν σε ψυχωσικό επεισόδιο και άρα δεν είχε πλήρη επίγνωση των πράξεών του. Υπενθύμισε ότι σε προηγούμενες εντάσεις με πρώην σύντροφό του, αλλά και σε δύσκολες προσωπικές καταστάσεις –όπως μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη– ο κατηγορούμενος είχε αντιδράσει με ψυχραιμία, χωρίς σημάδια απορρύθμισης, γεγονός που, κατά τον εισαγγελέα, ακυρώνει το επιχείρημα περί αδυναμίας ελέγχου της συμπεριφοράς του.

Ο εισαγγελέας στάθηκε και σε κρίσιμες πραγματολογικές λεπτομέρειες: τόνισε ότι για να ανασυρθεί η Γαρυφαλλιά από τη θάλασσα χρειάστηκαν τρία άτομα, άρα δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός ότι ο κατηγορούμενος την έβγαλε μόνος του. Για το όχημα σημείωσε ότι δεν «εκτροχιάστηκε» τυχαία, αλλά βγήκε από την πορεία του επειδή αυτό ήθελε ο ίδιος, καθώς ο δρόμος ήταν σε ευθεία και ανηφορικός. Παράλληλα, εξήγησε ότι η παρανοειδής διαταραχή, ακόμη κι αν γίνει δεκτό ότι υφίσταται, δεν αναιρεί την ικανότητα του ατόμου να αντιλαμβάνεται τον άδικο χαρακτήρα των πράξεών του. Υπενθύμισε ότι ο Βέργος υπηρέτησε κανονικά στον στρατό, εργαζόταν, είχε κοινωνικές σχέσεις και συντροφικούς δεσμούς – στοιχεία που δείχνουν λειτουργικότητα και όχι ανικανότητα προς καταλογισμό.

Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στη φράση-κραυγή της Γαρυφαλλιάς «τι κάνεις, βοήθεια», την οποία χαρακτήρισε «κλειδί» για την κατανόηση της σκηνής του εγκλήματος. Κατά τον εισαγγελέα, ο κατηγορούμενος περιέγραψε με σαφήνεια όλα τα στάδια της πράξης, πριν και μετά, γεγονός που δείχνει ότι δεν βρισκόταν σε παροξυσμό, αλλά είχε επίγνωση και έλεγχο των κινήσεών του. «Δόλος σημαίνει γνωρίζω τι προκαλεί η πράξη μου», υπογράμμισε, επιμένοντας ότι ο Βέργος ενήργησε σε ήρεμη ψυχική κατάσταση, χωρίς «βρασμό» και χωρίς ψύχωση. Από την πλευρά του, στην απολογία του, ο κατηγορούμενος προσπάθησε να στηρίξει την υπερασπιστική γραμμή περί «κενών μνήμης» και ψυχικής κατάρρευσης τις ημέρες πριν από τη δολοφονία. Μίλησε για ψυχωτικά συμπτώματα, για την αίσθηση ότι τους παρακολουθούσε drone και ότι «έβραζε μέσα του». Την κρίσιμη στιγμή όμως του εγκλήματος δήλωσε ότι «δεν θυμάται» πώς το αυτοκίνητο βγήκε από την πορεία του ούτε πώς βρέθηκε η Γαρυφαλλιά στη θάλασσα, ενώ αντίθετα θυμάται λεπτομερώς γεγονότα πριν και μετά το φονικό.

Σε ερώτηση του εισαγγελέα για το τι πιστεύει ότι τελικά συνέβη, απάντησε με τη φράση: «Πιστεύω, όπως λέει και ο Paulo Coelho στον “Αλχημιστή”, ότι όλο το σύμπαν συνωμότησε για να γίνει», προκαλώντας αίσθηση στην αίθουσα. Ο ίδιος αμφισβήτησε και την αρχική του ομολογία («θύμωσα και τη σκότωσα»), υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν τότε σε τέτοια κατάσταση που «ό,τι και να του έλεγαν, θα έλεγε ναι». Το δικαστήριο, ωστόσο, δεν πείστηκε. Το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Αιγαίου, μετά από έξι συνεδριάσεις σε κλίμα ιδιαίτερα φορτισμένο, με την οικογένεια της Γαρυφαλλιάς παρούσα σε κάθε βήμα της διαδικασίας, κατέληξε ομόφωνα: ένοχος για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως σε ήρεμη ψυχική κατάσταση, ισόβια κάθειρξη, χωρίς κανένα ελαφρυντικό.

Σε ανακοίνωσή του, το δικηγορικό γραφείο συνεργατών του αείμνηστου Αλέξη Κούγια, που είχε αναλάβει την υπόθεση από την πρώτη στιγμή και τη συνέχισε μετά τον θάνατό του, εξέφρασε απόλυτη ικανοποίηση για την απόφαση, κάνοντάς λόγο για «ηθική δικαίωση» της μνήμης της Γαρυφαλλιάς. Ο συνεργάτης του γραφείου, Αλέξης Μαυραϊδής, εκπροσώπησε την οικογένεια στο ακροατήριο, ενώ στην ανακοίνωση τονίζεται ο σεβασμός στη «γενναιότητα, αξιοπρέπεια και ευπρέπεια» των γονιών και των αδελφών της, που ξαναβίωσαν στο δικαστήριο τον εφιάλτη της απώλειας.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο γεγονός ότι η απόφαση εκδόθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2025, μία ημέρα μετά τα γενέθλια της Γαρυφαλλιάς, η οποία θα έκλεινε τα 30 της χρόνια. Η Γαρυφαλλιά περιγράφεται ως «εξαίρετο πλάσμα», ένα νέο κορίτσι που «σκόρπιζε χαρά και αγάπη», με όνειρα και μια ζωή μπροστά της που δεν πρόλαβε να ζήσει. Όπως υπογραμμίζεται, η δικαστική κρίση δεν μπορεί να απαλύνει τον πόνο της οικογένειας, αλλά στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι η κοινωνία και η Δικαιοσύνη δεν ανέχονται τη βία εις βάρος των γυναικών. Η υπόθεση της Γαρυφαλλιάς, που έγινε σύμβολο στη δημόσια συζήτηση για τις γυναικοκτονίες, θεωρείται πλέον ένα ακόμη κρίσιμο βήμα στη διεκδίκηση πραγματικής λογοδοσίας για τα εγκλήματα αυτά – και ένα ηχηρό «όχι» σε κάθε προσπάθεια συγκάλυψης πίσω από προσχηματικές ψυχιατρικές δικαιολογίες.