Το τρενάκι του Πηλίου: Ένα ζωντανό σύμβολο ιστορίας που ταξιδεύει μέσα στη φύση

Στα καταπράσινα μονοπάτια του Πηλίου, εκεί όπου το βουνό συναντά τη θάλασσα και η παράδοση συνομιλεί με τη νεότερη ιστορία της Θεσσαλίας, κινείται ένας σιδηροδρομικός θρύλος. Ο «Μουτζούρης», το γνωστό τρενάκι του Πηλίου, αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα σύμβολα της περιοχής – όχι απλώς ως μέσο μεταφοράς, αλλά ως πολιτιστικό αποτύπωμα μιας άλλης εποχής. Η κατασκευή του ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα και ολοκληρώθηκε το 1903, έπειτα από σχεδόν μια δεκαετία επίπονων έργων υπό την επίβλεψη του Εβαρίστο ντε Κίρικο, πατέρα του μεγάλου ζωγράφου Τζιόρτζιο ντε Κίρικο. Η σύνδεσή του με την τέχνη δεν είναι τυχαία· το τρενάκι εμφανίζεται σε έργα του γιου του, σαν απόηχος ενός τοπίου που σημάδεψε την ευρωπαϊκή πρωτοπορία. Η στενή γραμμή των μόλις 60 εκατοστών – η μικρότερη στην Ελλάδα και από τις πιο στενές παγκοσμίως – αποτελεί τεχνικό επίτευγμα της εποχής και καθιστά το ταξίδι μια μοναδική εμπειρία. Από τα Άνω Λεχώνια έως τις Μηλιές, σε διαδρομή 15 χιλιομέτρων και διάρκεια περίπου μιάμισης ώρας, το τρένο διασχίζει πλαγιές, γεφύρια και πυκνή βλάστηση, με ολιγόλεπτη στάση στην Άνω Γατζέα. Η εικόνα είναι σχεδόν κινηματογραφική: πέτρινες κατοικίες, κήποι που γέρνουν προς το Αιγαίο, γκρίζοι ασβεστόλιθοι και λαξευμένες γέφυρες που μαρτυρούν την αρχιτεκτονική παράδοση του Πηλίου.

Στην πορεία του συναντάται η εντυπωσιακή πεντάτοξη γέφυρα Καλόρεμα, δείγμα της χαρακτηριστικής τοπικής λιθοδομής, ενώ λίγο πιο πέρα ο συρμός περνά από τη μεταλλική γέφυρα του Ταξιάρχη – γνωστή και ως γέφυρα ντε Κίρικο – ένα σημείο που συχνά αποτυπώνεται σε φωτογραφίες όσων επιλέγουν αυτό το ταξίδι. Το τέρμα της διαδρομής βρίσκεται στις Μηλιές, όπου ο παραδοσιακός σταθμός σηματοδοτεί την είσοδο στο χωριό και την αρχή του καλντεριμιού που οδηγεί στην πλατεία και την ιστορική εκκλησία. Το τρενάκι σταμάτησε τις τακτικές διαδρομές του το 1971, για να επανέλθει το 1996 και να μετατραπεί ξανά σε αγαπημένη διαδρομή επισκεπτών και ντόπιων. Σήμερα λειτουργεί ως ζωντανό μουσείο πάνω σε ράγες, μεταφέροντας τους ταξιδιώτες όχι μόνο στον προορισμό, αλλά και πίσω στον χρόνο. Η πρόσβαση στον σταθμό των Άνω Λεχωνίων, μόλις 12 χιλιόμετρα από το Βόλο, είναι εύκολη είτε με λεωφορείο είτε με αυτοκίνητο, ενώ ειδική σήμανση οδηγεί στον χώρο στάθμευσης μπροστά από τον σταθμό. Σε κάθε του διαδρομή ο «Μουτζούρης» θυμίζει ότι η μηχανική πρόοδος μπορεί να συνυπάρξει με τη φυσική γαλήνη. Όσοι επιβιβάζονται στα μικρά ξύλινα βαγόνια δεν αναζητούν ταχύτητα, αλλά χρόνο – αυτόν που κυλά αργά, μέσα σε δάση καστανιάς και πλατάνων, ανάμεσα σε θρύλους, ποτάμια και πέτρινες καμάρες. Ένα ταξίδι μικρό σε χιλιόμετρα, μεγάλο σε εμπειρίες.