Τεκμαρτό εισόδημα, ελεύθεροι επαγγελματίες: Σε καθεστώς αναμονής

Σε καθεστώς αναμονής βρίσκονται χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, καθώς προχωρούν στην υποβολή των φετινών φορολογικών τους δηλώσεων, με το βλέμμα τους στραμμένο σε δύο κρίσιμα μέτωπα. Από τη μία, αναμένουν την πολυαναμενόμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με την προσφυγή τους κατά του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος – ενός μέτρου που ετησίως τους επιβαρύνει με περίπου 500 εκατ. ευρώ και έχει ενταχθεί από το οικονομικό επιτελείο στα «μόνιμα έσοδα» για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για στοχευμένες κοινωνικές παρεμβάσεις. Σε περίπτωση θετικής απόφασης, το υφιστάμενο πλαίσιο αναμένεται να ανατραπεί. Αν όμως το ανώτατο δικαστήριο απορρίψει τις αιτιάσεις τους, οι ελπίδες μετατίθενται για τον Σεπτέμβριο και τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου θα ανακοινωθούν τα νέα μέτρα για το 2026 και οι κατευθύνσεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2027–2028.

Σενάρια που κυκλοφορούν αναφέρουν ότι εξετάζεται μείωση των τεκμηρίων κατά τουλάχιστον 30%, κίνηση που ενισχύει τις προσδοκίες για μείωση ή ακόμη και κατάργηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος. Η δυναμική αυτή συνδέεται με την πλήρη αξιοποίηση των νέων ψηφιακών εργαλείων της ΑΑΔΕ – ηλεκτρονικά τιμολόγια, ψηφιακά δελτία αποστολής, ψηφιακά πελατολόγια και προσυμπληρωμένες δηλώσεις εισοδήματος και ΦΠΑ – τα οποία στοχεύουν στην αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Προσαρμογές και αυξήσεις στο τεκμαρτό εισόδημα

Εν τω μεταξύ, οι επαγγελματίες συνεχίζουν να υποβάλλουν δηλώσεις υπό το νέο –αυξημένο– όριο του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος, καθώς αυτό αναπροσαρμόστηκε λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού. Συγκεκριμένα, για το 2024, το ελάχιστο τεκμαρτό ανέρχεται σε 11.620 ευρώ (830 ευρώ × 14 μήνες), έναντι 10.920 ευρώ πέρυσι (780 ευρώ × 14 μήνες). Για όσους έχουν πολυετή επαγγελματική δραστηριότητα, εφαρμόζεται προσαύξηση 10% για κάθε επιπλέον τριετία πέραν της δεύτερης. Έτσι, ένας επαγγελματίας με επτά χρόνια δραστηριότητας, φέτος θα δει το τεκμήριό του να αυξάνεται κατά 1.162 ευρώ, από 1.092 ευρώ το 2023.

Οι δύο δρόμοι αμφισβήτησης

Όπως και πέρυσι, οι φορολογούμενοι έχουν δύο δυνατότητες για να αμφισβητήσουν το επιβαλλόμενο τεκμήριο:

1. Με επίκληση πραγματικών περιστατικών: Μπορούν να τεκμηριώσουν ότι λόγω ειδικών συνθηκών –όπως νοσηλεία, εγκυμοσύνη ή φυσικές καταστροφές– υπήρξε ουσιαστική μείωση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, προσκομίζοντας τα αντίστοιχα δικαιολογητικά. Ωστόσο, στην πράξη, οι αιτήσεις απορρίπτονται μαζικά από τις Διευθύνσεις Επίλυσης Διαφορών, κυρίως λόγω ελλιπούς ή αδύναμης τεκμηρίωσης.

2. Με αίτημα φορολογικού ελέγχου: Συμπληρώνοντας τους ειδικούς κωδικούς 443–444 στο έντυπο Ε1, μπορούν να ζητήσουν έλεγχο για να αποδείξουν ότι το τεκμαρτό ποσό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική οικονομική τους εικόνα. Η διαδικασία αυτή, ωστόσο, είναι σύνθετη και απαιτητική: συνοδεύεται από πλήρη έλεγχο όχι μόνο του επαγγελματία αλλά και των μελών της οικογένειάς του, καθώς και από την υποχρέωση πληρωμής του φόρου πριν από την ολοκλήρωση του ελέγχου, ο οποίος μπορεί να διαρκέσει έως και 12 μήνες.

Παράλληλα, όσοι επιλέξουν αυτή τη διαδρομή οφείλουν να συμπληρώσουν ειδικό ερωτηματολόγιο που καταγράφει αναλυτικά τα στοιχεία κινητής και ακίνητης περιουσίας του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Το ερωτηματολόγιο πρέπει να υποβληθεί στην πλατφόρμα myBusinessSupport έως τις 15 Σεπτεμβρίου, δηλαδή 60 ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων.