Παραιτήσεις Ιαπωνία: Εργαζόμενοι θέλουν να φύγουν, αλλά… δε μπορούν

Οι εργαζόμενοι στην Ιαπωνία θέλουν, αλλά δεν μπορούν να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους. Και προσλαμβάνουν ειδικούς σε θέματα παραίτησης για το κάνουν για χάρη τους. Η Γιούκι Γουατανάμπε συνήθιζε να περνάει καθημερινά 12 ώρες κοπιάζοντας στο γραφείο. Και αυτό στην Ιαπωνία θεωρείται μια μικρή βάρδια. Μια τυπική εργάσιμη ημέρα από τις 9 το πρωί έως τις 9 το βράδυ είναι το ελάχιστο. «Το αργότερο που θα έφευγα (από το γραφείο) θα ήταν στις 11 μ.μ.», είπε η 24χρονη, η οποία εργαζόταν για μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρονικών πληρωμών της Ιαπωνίας. Τόσο έντονες ήταν οι απαιτήσεις που η Γουατανάμπε -η οποία χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο για να μιλήσει στο CNN, φοβούμενη ότι αυτό θα θέσει σε κίνδυνο τις μελλοντικές εργασιακές προοπτικές εργασίας της- άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Είχε «τρεμάμενα πόδια και προβλήματα στο στομάχι». Ήξερε ότι έπρεπε να παραιτηθεί, αλλά υπήρχε ένα «εμπόδιο στον δρόμο της»: η διαβόητη εργασιακή κουλτούρα της Ιαπωνίας από την κορυφή μέχρι τη βάση.

Εργαζόμενοι νέοι ζουν… στο πατρικό τους

Το να ζητάς να φύγεις από την εργασία στην ώρα σου ή να πάρεις λίγη άδεια μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο. Ακόμη πιο δύσκολο είναι να υποβάλεις μια παραίτηση, η οποία μπορεί να θεωρηθεί ως η απόλυτη μορφή ασέβειας στην τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, όπου οι εργαζόμενοι παραδοσιακά παραμένουν με έναν εργοδότη για δεκαετίες, αν όχι για μια ζωή. Στις πιο ακραίες περιπτώσεις, τα αφεντικά σκίζουν τις επιστολές παραίτησης και παρενοχλούν τους υπαλλήλους για να τους αναγκάσουν να παραμείνουν. Η Γουατανάμπε ήταν δυσαρεστημένη με την προηγούμενη δουλειά της, λέγοντας ότι ο πρώην προϊστάμενός της συχνά την αγνοούσε, με αποτέλεσμα να αισθάνεται άσχημα. Αλλά δεν τόλμησε να παραιτηθεί. «Δεν ήθελα ο πρώην εργοδότης μου να αρνηθεί την παραίτησή μου και να με κρατήσει να εργάζομαι περισσότερο», είπε στο CNN.

Βρήκε όμως τον τρόπο να βάλει τέλος στο αδιέξοδο. Απευθύνθηκε στη Momuri, μια υπηρεσία που βοηθά τους συνεσταλμένους υπαλλήλους να παρατήσουν τα εκφοβιστικά αφεντικά τους. Στην τιμή ενός φανταχτερού δείπνου, πολλοί Ιάπωνες εργαζόμενοι προσλαμβάνουν αυτές τις εταιρείες διαμεσολάβησης για να τους βοηθήσουν να παραιτηθούν χωρίς άγχος. Η εν λόγω βιομηχανία προϋπήρχε της Covid. Όμως, η δημοτικότητά της αυξήθηκε μετά την πανδημία, αφού τα χρόνια εργασίας στο σπίτι ώθησαν ακόμη και μερικούς από τους πιο πιστούς Ιάπωνες εργαζόμενους να αναλογιστούν την καριέρα τους, σύμφωνα με ειδικούς στο ανθρώπινο δυναμικό. Δεν υπάρχει επίσημος υπολογισμός στον αριθμό των «εταιρειών παραίτησης» που έχουν εμφανιστεί σε ολόκληρη τη χώρα, αλλά αυτοί που τις διευθύνουν μπορούν να επιβεβαιώσουν την αύξηση της ζήτησης.

«Δεν μπορώ να το κάνω άλλο»

Ο Σιόρι Καγουαμάτα, διευθυντής επιχειρήσεων της Momuri, είπε ότι μόνο τον περασμένο χρόνο είχαν έως και 11.000 επαφές με πελάτες. Ευρισκόμενη στο Μινάτο, μια από τις πιο πολυσύχναστες επιχειρηματικές περιοχές του Τόκιο, η εταιρεία ξεκίνησε το 2022 με ένα όνομα που επιδιώκει να έχει απήχηση στην αβοήθητη πελατεία της – “Momuri” σημαίνει «δεν μπορώ να το κάνω άλλο» στα ιαπωνικά. Με κόστος 22.000 γιεν (περίπου 135 ευρώ) – ή 12.000 γιεν για όσους εργάζονται με μερική απασχόληση – δεσμεύεται να βοηθήσει τους υπαλλήλους να υποβάλουν τις παραιτήσεις τους, να διαπραγματευτούν με τις εταιρείες τους και να παρέχουν συστάσεις σε δικηγόρους σε περίπτωση που ανακύψουν νομικές διαφορές. «Κάποιοι άνθρωποι έρχονται σε εμάς αφού η επιστολή παραίτησής τους σκίστηκε τρεις φορές, και οι εργοδότες δεν τους άφησαν να τα παρατήσουν ακόμα κι αν γονατίσουν στο έδαφος ικετεύοντας», είπε, σε μια άλλη απεικόνιση της κουλτούρας στο χώρο εργασίας που είναι μέρος της Ιαπωνίας.

«Μερικές φορές λαμβάνουμε κλήσεις από ανθρώπους που κλαίνε, που μας ρωτούν αν μπορούν να παραιτηθούν από τη δουλειά τους με βάση τον ΦΧΨ (λόγο). Τους λέμε ότι αυτό είναι εντάξει, και ότι η παραίτηση από τη δουλειά τους είναι εργατικό δικαίωμα», πρόσθεσε. Μερικοί εργαζόμενοι παραπονιούνται ότι τα αφεντικά τους παρενοχλούν εάν προσπαθήσουν να παραιτηθούν, είπε, πηγαίνοντας και στα διαμερίσματά τους για να χτυπήσουν επανειλημμένα το κουδούνι της πόρτας τους, αρνούμενοι να φύγουν. Σε μια άλλη παραίτηση, αυτό που θα ήταν μια απλή απόφαση πήρε μια παράξενη τροπή. Το άτομο που ήθελε να παραιτηθεί σύρθηκε σε ναό στο Κιότο από το αφεντικό του. «Είπαν στον (εργαζόμενο) να πάει στον ναό Onmyoji γιατί “ήταν καταραμένος”», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Καγουαμάτα σχολίασε ότι οι άνθρωποι που τον προσεγγίζουν συχνά εργάζονται για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, με πιο ευάλωτους εκείνους στη βιομηχανία τροφίμων, ακολουθούμενες από την υγειονομική περίθαλψη και την πρόνοια. Η Ιαπωνία έχει από καιρό αυτή την κουλτούρα. Εργαζόμενοι σε διάφορους τομείς αναφέρουν ώρες τιμωρίας και μεγάλη πίεση από τους προϊσταμένους τους, με την επιχείρηση να είναι στο απυρόβλητο. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας, 54 άνθρωποι πέθαναν από εγκεφαλικές και καρδιακές παθήσεις που προκλήθηκαν από την εργασία και τούς χορηγήθηκε αποζημίωση το 2022, η οποία στην πραγματικότητα αποτελεί σημαντική μείωση από τους 160 που καταγράφηκαν πριν από δύο δεκαετίες. Ωστόσο, ο αριθμός των ατόμων που υποβάλλουν αιτήσεις για εργασιακό στρες αυξάνεται, φτάνει τους 2.683 από 341 την ίδια χρονική περίοδο.

Πηγή: cnn.com