Πάπας Φραγκίσκος Ελλάδα: Οι επισκέψεις στη χώρα μας και τα μηνύματα αλληλεγγύης

Ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου δεν σήμανε μόνο το τέλος μιας εποχής για τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, αλλά και το κλείσιμο ενός ξεχωριστού κεφαλαίου που συνδέθηκε στενά και με την Ελλάδα. Γιατί σε αυτό το κεφάλαιο υπήρχε έντονο ελληνικό φως: από τις επισκέψεις του σε τόπους προσφυγικού πόνου, μέχρι τα συγκινητικά λόγια στήριξης στους Έλληνες μέσα στις δυσκολίες. Ήταν ο Πάπας που μίλησε για την Ελλάδα με θαυμασμό και συγκίνηση, που δεν παρέλειψε να υψώσει τη φωνή του για λογαριασμό όσων η Ευρώπη συχνά ξέχασε.

Το 2016 στη Λέσβο: «Δεν είστε μόνοι σας»

Η πρώτη του ιστορική επίσκεψη στη χώρα μας έγινε τον Απρίλιο του 2016, στην καρδιά της προσφυγικής κρίσης. Η Λέσβος, σημείο-σύμβολο του ανθρώπινου ξεριζωμού, υποδέχτηκε τον Πάπα Φραγκίσκο μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Εκεί, μπροστά σε χιλιάδες πρόσφυγες στη Μόρια, μίλησε όχι ως ηγέτης, αλλά ως άνθρωπος: «Ήρθαμε να ακούσουμε τις ιστορίες σας και να ενώσουμε τη φωνή μας με τη δική σας. Μην χάνετε την ελπίδα σας. Ο ελληνικός λαός σας άνοιξε τις καρδιές και τα σπίτια του, παρ’ όλες τις δυσκολίες που περνά.» Η εικόνα του Πάπα να κάθεται στο ίδιο τραπέζι με οικογένειες προσφύγων και να τους ακούει σιωπηλά, σημάδεψε τη συλλογική μνήμη.

Επιστροφή το 2021: «Ευχαριστώ για τις θυσίες σας»

Πέντε χρόνια μετά, τον Δεκέμβριο του 2021, ο Πάπας επέστρεψε στη Μυτιλήνη. Ήθελε να δει τι είχε αλλάξει. Με δάκρυα στα μάτια, διαπίστωσε ότι η Ευρώπη δεν είχε προχωρήσει πολύ. «Είναι τραγικό. Ζούμε στην εποχή των τειχών και των συρματοπλεγμάτων. Η Μεσόγειος δεν πρέπει να είναι νεκροταφείο. Η πίστη δεν έχει να κάνει με φόβο, αλλά με συμπόνια. Αυτό είναι το ύφος του Θεού: τρυφερότητα.» Ο Πάπας εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στον ελληνικό λαό και τις τοπικές αρχές για την επιμονή τους στην ανθρωπιά. Μίλησε για «μια χώρα που δοκιμάζεται, αλλά δεν παραιτείται».

Κατά τη διάρκεια της ίδιας επίσκεψης, ο Φραγκίσκος βρέθηκε και στην Αθήνα. Από τον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, μέχρι το Μέγαρο Μουσικής, όπου τέλεσε Θεία Λειτουργία, ο λόγος του παρέμενε σταθερά προσανατολισμένος στο φως του ελληνικού πολιτισμού. «Χαίρομαι που βρίσκομαι σε αυτόν τον τόπο. Εδώ τέθηκαν τα θεμέλια του Δυτικού κόσμου. Χωρίς την Ελλάδα, δεν θα γνωρίζαμε τον άνθρωπο όπως τον γνωρίζουμε σήμερα.» Με μια βαθιά υπόκλιση στον Αριστοτέλη, λίγο πριν αποχωρήσει, άφησε πίσω του τη φράση: «Ο φίλος είναι ένας άλλος εαυτός».

Ο Πάπας που προσευχήθηκε για την Ελλάδα στις φλόγες

Το καλοκαίρι του 2023, όταν οι φονικές πυρκαγιές κατέκαψαν την Ελλάδα, ο Πάπας Φραγκίσκος δεν έμεινε σιωπηλός. Από την Πλατεία του Αγίου Πέτρου, έστειλε μήνυμα αλληλεγγύης: «Προσεύχομαι για τα θύματα των πυρκαγιών και εκφράζω την αλληλέγγυα εγγύτητά μου στον ελληνικό λαό.» Ήταν μια ακόμη απόδειξη ότι ο Πάπας αυτός δεν ξεχνούσε.

Ο Πάπας Φραγκίσκος δεν υπήρξε μόνο ένας μεταρρυθμιστής. Υπήρξε ένας πνευματικός ηγέτης που κοίταξε προς τον Νότο της Ευρώπης με ευγνωμοσύνη και προς την Ελλάδα με θαυμασμό. Είδε πίσω από τη στατιστική, πίσω από τα ποσοστά και τους αριθμούς, την ανθρώπινη ψυχή. Σήμερα, η Ελλάδα δεν τον αποχαιρετά απλώς. Τον ευχαριστεί.