Μητσοτάκης Παρίσι – Ισραήλ: Μπαράζ διπλωματικών επαφών

Μπαράζ διπλωματικών επαφών ξεκινά σήμερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με αφετηρία το Παρίσι και κατάληξη την Ιερουσαλήμ, σε ένα τετραήμερο εντατικής κινητικότητας που στοχεύει στην εδραίωση της ελληνικής παρουσίας στη γεωπολιτική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου. Η αρχή γίνεται σήμερα στη γαλλική πρωτεύουσα, με τη συμμετοχή του Έλληνα πρωθυπουργού στη Σύνοδο για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ουκρανία, ύστερα από πρόσκληση του Εμανουέλ Μακρόν. Η Αθήνα επιδιώκει να επιβεβαιώσει τη θέση της στο ευρωπαϊκό στρατόπεδο των πρωταγωνιστών και να συμβάλει ενεργά στην αναζήτηση μιας συνολικής ειρηνευτικής λύσης για τον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία, την ώρα που επανεκκινούν διεθνώς οι επαφές μεταξύ Δύσης, Κιέβου και Μόσχας. Η παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη γαλλική πρωτεύουσα συνδυάζεται και με μια σημαντική τετραμερή συνάντηση κορυφής μεταξύ Ελλάδας, Γαλλίας, Κύπρου και Λιβάνου. Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση αυτού του σχήματος σε ανώτατο επίπεδο, και πραγματοποιείται σε μια περίοδο ραγδαίων εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Όπως υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές, η τετραμερής αποτυπώνει τη σταθερή διπλωματική παρουσία της Ελλάδας ως παράγοντα ασφάλειας και συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή, ενώ ενισχύει τις γέφυρες επικοινωνίας με το Λίβανο – χώρα στην οποία ο κ. Μητσοτάκης ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που μετέβη μετά την επίτευξη της εκεχειρίας, τον περασμένο Δεκέμβριο.

Ιεροσόλυμα: Συνάντηση με Νετανιάχου και εμβάθυνση στρατηγικών σχέσεων

Η κορύφωση του διπλωματικού κύκλου έρχεται την Κυριακή, με την επίσημη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Ισραηλινό ομόλογό του Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Η συνάντηση αναμένεται να καλύψει όλο το φάσμα των διμερών σχέσεων, με αιχμή του δόρατος την αμυντική συνεργασία, τις ενεργειακές εξελίξεις και τις περιφερειακές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Συρία. Η ελληνική πλευρά επιδιώκει τη στρατηγική εμβάθυνση των δεσμών με το Ισραήλ, όχι μόνο για λόγους ασφάλειας, αλλά και διότι ο κ. Νετανιάχου διαθέτει ισχυρούς διαύλους επικοινωνίας με τον Ντόναλντ Τραμπ, ενδεχόμενη επιστροφή του οποίου στον Λευκό Οίκο μεταβάλλει τα δεδομένα στην Ουάσιγκτον. Διπλωματικές εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η κυβέρνηση επενδύει στο τριγωνικό σχήμα Αθήνας – Ιερουσαλήμ – Ουάσιγκτον, θεωρώντας ότι η γεωστρατηγική αξία της Ελλάδας ενισχύεται μέσα από τέτοιες πολυμερείς ισορροπίες. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Νετανιάχου φέρεται διατεθειμένος να διαδραματίσει ρόλο «γέφυρας» με την αμερικανική πλευρά, ειδικά σε ζητήματα όπως η πρόσβαση της Ελλάδας στον Λευκό Οίκο.

F-35, Συρία και «μπλόκο» στην Τουρκία

Κρίσιμο ζήτημα στη συνάντηση θεωρείται και η τουρκική επιδίωξη να επανενταχθεί στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35. Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, το Ισραήλ διατηρεί διαμετρικά αντίθετες θέσεις από την Άγκυρα ως προς τη Συρία, και εκτιμάται ότι θα θέσει βέτο στην αμερικανική υποστήριξη προς την Τουρκία για την επιστροφή της στο πρόγραμμα. Διπλωματική πηγή επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι η άρση του εμπάργκο δεν θα κριθεί στον Λευκό Οίκο, αλλά στις επιτροπές της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων, όπου και διαμορφώνονται οι τελικές αποφάσεις.

Επαφές Γεραπετρίτη με τις αμερικανικές επιτροπές

Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε σειρά επαφών με τους προέδρους των αρμόδιων επιτροπών και από τα δύο κόμματα. Στόχος της ελληνικής διπλωματίας είναι η οικοδόμηση διακομματικών σχέσεων εμπιστοσύνης στο αμερικανικό Κογκρέσο, προκειμένου να ενισχυθεί η στρατηγική θέση της χώρας σε μείζονα ζητήματα, όπως τα εξοπλιστικά και η ενεργειακή ασφάλεια.

Chevron και Ανατολική Μεσόγειος

Παράλληλα, διπλωματικό βάρος αποκτά και η εντεινόμενη εμπλοκή της Chevron στις ενεργειακές έρευνες νοτίως της Κρήτης και δυτικά της Πελοποννήσου. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η αμερικανική πολυεθνική «επιβεβαιώνει στην πράξη την ελληνική ΑΟΖ», αναγνωρίζοντας την κυριαρχία της χώρας σε κρίσιμες περιοχές που αμφισβητούνται από την Τουρκία. Η νέα φάση ενδιαφέροντος ερμηνεύεται από την Αθήνα ως σημαντικό γεωπολιτικό σήμα από την πλευρά της Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα ενόψει της πιθανής αλλαγής ηγεσίας στον Λευκό Οίκο. Όπως επισημαίνει ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, το ενδιαφέρον της Chevron αποτελεί ένδειξη ύπαρξης «σημαντικών φυσικών πόρων, καθοριστικών για την Ελλάδα, την περιοχή και την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια». Αξιοσημείωτο είναι ότι και η Λιβύη, στην πρόσφατη δημοπράτηση θαλάσσιων οικοπέδων στη δική της ΑΟΖ, δεν υιοθέτησε το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά ακολούθησε τη μέση γραμμή, στέλνοντας επίσης μήνυμα σεβασμού στα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.