Σύνοδος Κορυφής ΕΕ 2024: Στις 27 – 28 Ιουνίου ο δεύτερος γύρος συζητήσεων για τα ευρωπαϊκά αξιώματα

Να υπερκεράσουν τις διαφωνίες στα πρόσωπα που θα αναλάβουν τις κορυφαίες ευρωπαϊκές θέσεις θα επιχειρήσουν στις 27 – 28 Ιουνίου στις Βρυξέλλες οι ηγέτες της ΕΕ, που συγκλίνουν ως προς μια δεύτερη θητεία της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν στην Κομισιόν. Υπενθυμίζεται ότι στη χθεσινή άτυπη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών, δεν επήλθε συμφωνία, γεγονός που επιβεβαίωσε με δηλώσεις του και ο Σαρλ Μισέλ, τονίζοντας ωστόσο ότι έγινε μια πρώτη συζήτηση που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. «Δεν υπάρχει συμφωνία σε αυτό το στάδιο» δήλωσε σε δημοσιογράφους ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Ο ίδιος τόνισε ότι έγινε καλή πρώτη συζήτηση που κινήθηκε, όπως έκρινε, προς τη «σωστή κατεύθυνση», χωρίς ωστόσο να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες τόσο ως προς το πόσοι τάσσονται υπέρ της νυν προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο και για τους υπόλοιπους υποψηφίους για τα ευρωπαϊκά αξιώματα (πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την κοινή εξωτερική πολιτική).

«Είναι συλλογικό μας καθήκον να πάρουμε μια απόφαση μέχρι τα τέλη Ιουνίου», είπε στους δημοσιογράφους τα μεσάνυχτα της Δευτέρας. Πάντως, όπως σημείωσε, τα πολιτικά κόμματα έκαναν τις προτάσεις τους και «θα έχουμε την ευκαιρία τις επόμενες ημέρες να εργαστούμε περαιτέρω για να προετοιμάσουμε την τελική απόφαση». Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει αποφάσεις και για τις κατευθύνσεις του επόμενου νομοθετικού κύκλου, λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, όπως και για τη στρατηγική ατζέντα της επόμενης πενταετίας. Σύμφωνα με τον Guardian η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία οδήγησε την Επιτροπή κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού και του πολέμου στην Ουκρανία, είδε τις πιθανότητές της για μια δεύτερη θητεία να ενισχύονται καθώς το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο οποίο ανήκει κατέλαβε τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Οι υποψήφιοι

Πέραν της υποψηφιότητας Φον Ντερ Λάιεν για την Κομισιόν, επικρατέστερος για την αντικατάσταση του Σαρλ Μισέλ στο «τιμόνι» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχει εμφανιστεί ο Πορτογάλος πρώην πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα, και για τη θέση του Ζοζέπ Μπορέλ στην κεφαλή της ευρωπαϊκής διπλωματίας έχει προταθεί η Εσθονή πρωθυπουργός Κάγια Κάλλας. Η Κάγια Κάλας έχει προταθεί ως η εναλλακτική στη θέση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, θέση που σήμερα κατέχει ο Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ η Ρομπέρτα Μετσόλα, προερχόμενη και αυτή από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα υπέβαλε και τυπικά εκ νέου υποψηφιότητα για πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το ΕΛΚ φέρεται  επίσης να πρότεινε στους Σοσιαλιαδημοκράτες να χωριστεί κατά το ήμισυ η θητεία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου -2,5 έτη για δικό τους υποψήφιο και 2,5 έτη για υποψήφιο του ΕΛΚ. Η σχετική πρόταση προκάλεσε αντιδράσεις από την πλευρά των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), οι οποίοι επιζητούν πλήρη θητεία για τον Αντόνιο Κόστα, Οι διαβουλεύσεις «πάγωσαν» και, κατά την ίδια πηγή, άρχισαν οι έριδες, όπως ανέφερε το Politico.

Επίσης, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος μάλιστα έχει αναλάβει ρόλο διαπραγματευτή μαζί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη για λογαριασμό του ΕΛΚ, δεν φαίνεται να ενθουσιάστηκε με την ιδέα για τον σοσιαλιστή Αντόνιο Κόστα στην κορυφή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς ζήτησε «δημόσιες διευκρινίσεις» σχετικά με το σκάνδαλο διαφθοράς που ανάγκασε τον Κόστα να αποχωρήσει από το αξίωμά του πέρυσι. Ο Κόστα, ο οποίος κέρδισε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, δεν έχει κατηγορηθεί για κάποιο έγκλημα, αλλά βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα σχετικά με τη φερόμενη άσκηση αθέμιτης επιρροής από τη σοσιαλιστική κυβέρνησή του. Ο Πίτερ Πελεγκρίνι, πρόεδρος της Σλοβακίας, ο οποίος αναπληρώνει τον πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος νοσηλεύεται σε νοσοκομείο μετά από απόπειρα δολοφονίας, δήλωσε ότι οι ηγέτες πρέπει να είναι «πολύ προσεκτικοί» σχετικά με το ποιος θα εκπροσωπεί την ΕΕ σε διεθνές επίπεδο.

Αρνείται ο Όρμπαν να αποδεχτεί την Φον ντε Λάιεν

«Πρέπει να έχουμε εκεί ένα πρόσωπο που θα είναι σε θέση να ηρεμήσει την κατάσταση, η οποία βρίσκεται τώρα εξαιρετικά υπό τεράστια ένταση», δήλωσε. Ο Πελεγκρίνι δεν κατονόμασε κανέναν, αλλά η επισήμανσή του θα μπορούσε να θεωρηθεί ως συγκαλυμμένη κριτική στην πρόταση για την Κάλλας, η οποία είναι σφοδρή πολέμιος της Ρωσίας, που μάλιστα εμφανίστηκε τον Φεβρουάριο και σε μητρώο των καταζητούμενων της Μόσχας, αντιμέτωπη με ποινικές κατηγορίες. Η Κάλας είναι ένθερμη υποστηρικτής της Ουκρανίας, πρωτοστατώντας στις προσπάθειες για την αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο ενώ έχει εξοργίσει τη Μόσχα πιέζοντας για την απομάκρυνση των σοβιετικών μνημείων. Η Ρωσία έχει νόμους που ποινικοποιούν την καταστροφή σοβιετικών μνημείων, την «αποκατάσταση των Ναζί» που περιλαμβάνουν ρήτρες που τιμωρούν τη βεβήλωση των πολεμικών μνημείων.

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, το κόμμα του οποίου αποβλήθηκε από το ΕΛΚ το 2022 λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου στη χώρα του, έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι δεν θα υποστηρίξει τη Φον ντερ Λάιεν. Σε ένα, επιθετικής φύσεως, μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά τη σύνοδο κορυφής, κατηγόρησε το ΕΛΚ ότι έκανε συμφωνία με τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους για να μοιράσουν τις κορυφαίες θέσεις μεταξύ τους. «Θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τη μετανάστευση και θα στείλουν ακόμη περισσότερα χρήματα και όπλα στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας», είπε. Η Φον ντερ Λάιεν, ωστόσο, μπορεί να διοριστεί χωρίς την ομόφωνη υποστήριξη των ηγετών της ΕΕ, τονίζει η βρετανική εφημερίδα, σημειώνοντας ωστόσο ότι πρέπει να κερδίσει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε: «Είμαι θετικός για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά δεν λέω ότι την υποστηρίζουμε». Πρόσθεσε ότι υπάρχει ένα ερώτημα σχετικά με το σύνολο του πακέτου θέσεων εργασίας.

Τα «παζάρια» συνεχίζονται

Καθώς τα «παζάρια» συνεχίζονται, ο Guardian επισημαίνει ότι η Φον ντερ Λάιεν κατηγορήθηκε ότι καθυστέρησε μια κρίσιμη έκθεση για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία για να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Τζόρτζια Μελόνι. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, η οποία είναι επίσης η επικεφαλής των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν έχει ακόμη δηλώσει αν θα υποστηρίξει τη Φον ντερ Λάιεν. Η Φον ντερ Λάιεν μπορεί να στραφεί στους ευρωβουλευτές του ECR της Μελόνι για να διασφαλίσει ότι θα λάβει αρκετές ψήφους στην ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούλιο.