Η Κοινωνική Ασφάλιση ως καθήκον

Γράφει η Ευτυχία Παπούλια

Κοινωνιολόγος

Μπορείς να είσαι νέος χωρίς λεφτά, αλλά δεν μπορείς να είσαι γέρος χωρίς λεφτά.

Τενεσί Ουίλιαμς

Έχει 29 χρόνια διαφορά ηλικίας από τον άνδρα της κι ενώ αυτή η ωριμότητα κάποτε φαινόταν γοητευτική, τώρα νιώθει δυστυχισμένη. Όταν τον γνώρισε ήταν 21 ετών και έβλεπε πάνω του μια αρρενωπότητα που πίστευε πως θα κρατούσε για πάντα. Εκείνη διατηρούσε έντονη την λάμψη της εφηβείας της που γοητεύει έναν μεσήλικα σε βαθμό που του στερεί την διορατικότητα να …φοβηθεί μακροπρόθεσμες επιπτώσεις όπως μια απιστία, την οποία εκείνη παρόλο που την θεωρούσε ως το μεγαλύτερο κακό που μπορεί να συμβεί σε μια σχέση δεν την απέκλειε …για τον εαυτό της, εκείνος ‘έπαιζε’ με απόλυτη πειστικότητα τον ρόλο του συντρόφου και του πατέρα, κάτι στο οποίο προφανώς υστερούσε ο κανονικός της πατέρας. Ένας ιδανικός συνδυασμός που καλύπτει συναισθηματικά μια νέα γυναίκα.

Όμως, φροντίζοντας τον πατέρα της όταν εκείνος αρρώστησε, που πιθανόν να ήταν και… μικρότερος απ’ τον σύζυγό της, κατάλαβε πόσο καταστροφικό είναι για μια νέα γυναίκα με τρία παιδιά να φροντίζει ηλικιωμένους ανθρώπους, ακόμη κι αν αυτοί είναι οι ίδιοι οι γονείς της ή και ο σύζυγός της. Υποχρεώσεις δηλαδή, που κάποιος ηθικός κώδικας της κοινωνίας επιβάλλει σχεδόν καταναγκαστικά στα παιδιά, κυρίως απέναντι στους γονείς τους αλλά και σε άλλα συγγενικά τους πρόσωπα.

Υποχρεώσεις που δεν θα έπρεπε να προκύπτουν απέναντι σε πρόσωπα , όσο αγαπημένα μας κι αν είναι, γιατί τα πρόσωπα αυτά δεν ενδιαφέρθηκαν να καλύψουν τις ανάγκες της τρίτης ηλικίας τους πριν, αλλά και κατά την διάρκεια του έγγαμου βίου. Γιατί συμβαίνει οι γονείς, κατά μια σύμπτωση, να έχουν ανάγκη την βοήθεια των παιδιών τους όταν εκείνα έχουν δημιουργήσει την δική τους οικογένεια και είναι πλέον πρακτικά αδύνατο να τους παράσχουν οποιαδήποτε βοήθεια αν δεν έχουν οι ίδιοι μεριμνήσει γι’ αυτήν την δύσκολη περίοδο της ζωής τους. Κι εδώ, αναδεικνύεται η μεγαλύτερη υποχρέωση απέναντι στον εαυτό μας, για να μην μεταφέρουμε προβλήματά μας στα παιδιά μας αργότερα.

Είναι το χρέος της κοινωνικής μας ασφάλισης, κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, όπου η αποφυγή αυτής της υποχρέωσης παρέχει μεν μαύρο χρήμα σε εργαζόμενους και εργοδότες, στερεί όμως μελλοντικά από τον εργαζόμενο μια αξιοπρεπή σύνταξη. Αλλά και από το κράτος τη δυνατότητα για καλύτερες υπηρεσίες σε όλους τους πολίτες δηλαδή και στους συνεπείς στις ασφαλιστικές υποχρεώσεις τους. Κι από αυτήν την άποψη, οι γονείς δεν θα πρέπει να καθοδηγούνται από τα συναισθήματά τους και να προσφέρουν πολλά στα παιδιά τους, πολλές φορές πριν εκείνα εξαντλήσουν τις δικές τους δυνάμεις να τα αποκτήσουν, προσδοκώντας μάλιστα σε μελλοντική ανταπόδοση απ’ την πλευρά τους και φέρνοντάς τα μπροστά σε σοβαρές δυσκολίες και ηθικά διλήμματα.

Οι νέοι θα πρέπει από την πρώτη στιγμή που μπαίνουν στον χώρο της εργασίας, έστω και περιστασιακά, το πρώτο μέλημά τους να είναι η κοινωνική ασφάλισή τους και δευτερευόντως τα χρήματα που θα κερδίζουν. Βέβαια το κράτος έτσι κι αλλιώς παρέχει σε όλους ανεξαιρέτως τις υπηρεσίες του. Σίγουρα δεν είναι και οι καλύτερες, όπως άλλωστε καταγγέλλει διαχρονικά η κάθε αντιπολίτευση, θα ήταν όμως σε ένα βαθμό, αν όλοι οι πολίτες, κυρίως οι νέοι, έδιναν έμφαση σε αυτήν την ανάγκη, το καθήκον, την υποχρέωση της κοινωνικής ασφάλισης πρωτίστως απέναντι στον εαυτό τους και φυσικά απέναντι στο κράτος και την κοινωνία. Όσοι νέοι εργάζονται αδιαφορώντας γι’ αυτή τους την υποχρέωση, είναι συνυπεύθυνοι για την αδυναμία της Πολιτείας να προσφέρει πιο ποιοτικές υπηρεσίες στον χώρο της υγείας, αλλά και καλύτερες αμοιβές στους ίδιους και συντάξεις στην δύσκολη ηλικία τους αργότερα.

Το ‘μαύρο χρήμα’ στο οποίο εύκολα ενδίδουν σήμερα πολλοί νέοι για πρόσκαιρα κέρδη, θα έχει επιπτώσεις και για τους ίδιους, γιατί δεν θα μπορούν να συντηρήσουν όσα αποκτήσουν περιστασιακά με την μαύρη εργασία, όταν αυτή σταματήσει να προσφέρεται απ’ τους εργοδότες, γιατί και οι ίδιοι αυτοί θα αντιληφθούν αυτή την αναγκαιότητα.

Τα Ασφαλιστικά Ταμεία επισημαίνουν άλλωστε σε όλους τους εργαζόμενους πως οι εισφορές τους είναι ένας είδος αποταμίευσης που θα τους επιτρέπει στην τρίτη ηλικία να ζουν μια αξιοπρεπή ζωή οι ίδιοι και να μην φέρνουν σε δύσκολη θέση τα παιδιά τους, με ο, τι αυτό συνεπάγεται για την οριστική συναισθηματική ρήξη μαζί τους, ακριβώς σε αυτήν την φάση της ζωής τους που οι ηλικιωμένοι έχουν την ανάγκη αυτής της συναισθηματικής σχέσης με τα παιδιά τους.  Γι’ αυτό και θα πρέπει να φροντίσουν ώστε να μην μεταφέρουν δικά τους προβλήματα στα παιδιά τους. Κι  αυτό, δεν αφορά μόνο σε θέματα οικονομικά αλλά ακόμη και σε πολύ προσωπικά όπως είναι η υποχρέωσή τους να φροντίζουν σχολαστικά ακόμη και την υγεία τους.