Ελληνοτουρκικά: Με σταθερό βηματισμό, αλλά χωρίς μεγάλες προσδοκίες οι συναντήσεις

Με συνεχείς συναντήσεις σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο εξελίσσεται εντός Μαΐου ο κύκλος επαφών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, αν και οι προσδοκίες για ουσιαστική πρόοδο στα χρόνια προβλήματα που χωρίζουν τις δύο πλευρές παραμένουν περιορισμένες. Χθες, στη Θεσσαλονίκη, πραγματοποιήθηκε νέος γύρος συνομιλιών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), με επικεφαλής τον Έλληνα πρέσβη Θεοχάρη Λαλάκο και τον Τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών Μεμέτ Κεμάλ Μποζάι. Οι δύο αποστολές συμφώνησαν να ενισχύσουν τις στρατιωτικές ανταλλαγές επισκέψεων και να συνεχίσουν τις επαφές σε ανώτατο στρατιωτικό επίπεδο. Στο ίδιο πλαίσιο, ορίστηκε ότι η επόμενη συνάντηση του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Δημήτρη Χούπη με τον Τούρκο ομόλογό του Μετίν Γκιουράκ θα πραγματοποιηθεί στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις 14-15 Μαΐου. Παράλληλα, ανανεώθηκε η δέσμευση για επισκέψεις στρατιωτικών μονάδων Ελλάδας και Τουρκίας εντός του 2025, ενώ έγινε και μια πρώτη συζήτηση για τη διαμόρφωση ανάλογου προγράμματος το 2026. Ωστόσο, παρά το κλίμα διαλόγου, χθες σημειώθηκε παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας από ζεύγος τουρκικών F-16 στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο, εντός του FIR Αθηνών, κατά τη διάρκεια άσκησης στα ανοιχτά της Φοινίκης, ανατολικά του Καστελλόριζου – το πρώτο αντίστοιχο περιστατικό από τα τέλη Ιανουαρίου.

Διπλωματικές επαφές ενόψει – Στο επίκεντρο το τετ α τετ Γεραπετρίτη–Φιντάν

Ο επόμενος σημαντικός σταθμός στο διπλωματικό ημερολόγιο είναι η συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν. Η συνάντηση αναμένεται να λάβει χώρα στις 14-15 Μαΐου, στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια, αν και υπάρχει ανοιχτό ενδεχόμενο να συναντηθούν νωρίτερα, στις 7-8 Μαΐου στη Βαρσοβία, στο πλαίσιο της άτυπης συνόδου (Gymnich) των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στην οποία συμμετέχουν κατά περίπτωση και εκπρόσωποι τρίτων χωρών. Η διπλωματική κινητικότητα αποκτά αυξημένη σημασία, καθώς επιδιώκεται να δημιουργηθεί το κατάλληλο κλίμα για μια επόμενη συνάντηση σε ανώτατο επίπεδο, ανάμεσα στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Παράλληλα, προετοιμάζεται και η σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) στην Άγκυρα. Παρότι η επικείμενη σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, στα τέλη Ιουνίου, προσφέρει μια ευκαιρία για συνάντηση κορυφής, στην Αθήνα επικρατεί η εκτίμηση ότι είναι προτιμότερο να έχει προηγηθεί το ΑΣΣ. Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά επαναβεβαιώνει τη σταθερή της θέση απέναντι στις τουρκικές πιέσεις, ειδικά όσον αφορά τις έρευνες για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Κύπρου, διαμηνύοντας ότι το έργο θα προχωρήσει κανονικά.

Πρώτη επίσημη επίσκεψη Γεραπετρίτη στην Κωνσταντινούπολη

Στο μεταξύ, αύριο ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη για την πρώτη του επίσκεψη ως υπουργός Εξωτερικών. Συνοδευόμενος από την υφυπουργό Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, θα επισκεφθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο και θα έχει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Το πρόγραμμά του περιλαμβάνει επίσης επαφές με μέλη της ελληνικής ομογένειας, ενώ δεν αποκλείεται να επισκεφθεί και τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Αν και το ζήτημα της επαναλειτουργίας της Σχολής ανήκει πρωτίστως στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου και της τουρκικής κυβέρνησης, η Αθήνα διατηρεί σταθερή τη στήριξή της στις σχετικές προσπάθειες.