Dress code στα αεροπλάνα: Ο Αμερικανός Υπουργός Μεταφορών ζητά από τους ταξιδιώτες… να ντυθούν καλύτερα

Η νέα καμπάνια του Υπουργείου Μεταφορών των ΗΠΑ, με πρωταγωνιστή τον Σον Ντάφι, θα μπορούσε να είχε περάσει απαρατήρητη ως ένα ακόμη μήνυμα υπέρ της ευγένειας στα αεροπορικά ταξίδια. Ωστόσο, μέσα σε λίγες ώρες από την παρουσίασή της, το διαδίκτυο πήρε φωτιά. Ο λόγος; Η προτροπή του υπουργού προς τους Αμερικανούς να «κουμπωθούν», να ντύνονται καλύτερα και να αποφεύγουν παντόφλες και πιτζάμες στα αεροδρόμια, άγγιξε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο νεύρο της αμερικανικής ταξιδιωτικής πραγματικότητας. Η καμπάνια «Η Χρυσή Εποχή των Ταξιδιών Ξεκινά από Εσένα» κυκλοφόρησε λίγες ημέρες πριν από την πιο πολυσύχναστη περίοδο της Ημέρας των Ευχαριστιών των τελευταίων 15 ετών. Το βίντεο συνδυάζει εικόνες «χρυσής εποχής» των αερομεταφορών —καλοχτενισμένοι επιβάτες της δεκαετίας του ’50 και του ’60, ήρεμοι τερματικοί σταθμοί— με σημερινές οθόνες χαοτικών σκηνών: επιβάτες να τσακώνονται, πόδια να απλώνονται στους διαδρόμους, καβγάδες με αεροσυνοδούς. Το μήνυμα; «Ντυθείτε με σεβασμό». Η απάντηση, όμως, δεν ήταν αυτή που περίμενε το Υπουργείο.

Η πλειονότητα των χρηστών στα κοινωνικά δίκτυα κατηγόρησε τον Ντάφι ότι αγνοεί τα πραγματικά προβλήματα: τις καθυστερήσεις, τις ακυρώσεις, τους υπερπλήρεις τερματικούς, τα επίπεδα άγχους στα ταξίδια και το γεγονός ότι οι επιβάτες συχνά καταλήγουν να κοιμούνται στο πάτωμα των αεροδρομίων. «Δεν μπορείς να ζητάς dress code όταν οι συνθήκες θυμίζουν λεωφορείο και όχι ταξίδι», σχολίασε χαρακτηριστικά μια χρήστρια. Κάποιος άλλος απάντησε: «Όταν υπάρχει πιθανότητα να κοιμηθώ στο πάτωμα λόγω καθυστερήσεων, θα φοράω ό,τι θέλω». Η αλήθεια είναι ότι τα περιστατικά απείθαρχων επιβατών πράγματι αυξάνονται. Από το 2021 έχουν καταγραφεί 13.800 επεισόδια, ενώ ένας στους πέντε αεροσυνοδούς έχει δεχθεί σωματική επίθεση. Σε διεθνές επίπεδο, το 2024 σημειώθηκε ένα περιστατικό ανά 395 πτήσεις. Το κλίμα γίνεται πιο δύσκολο κάθε χρόνο. Ωστόσο, οι ιστορικοί της αεροπορίας υπενθυμίζουν ότι η νοσταλγία για τη «χρυσή εποχή» των ταξιδιών είναι παραπλανητική. Τότε οι αεροπειρατείες ήταν συχνότερες, το κάπνισμα επιτρεπόταν παντού, οι κανόνες εμφάνισης των αεροσυνοδών ήταν εξαντλητικοί, τα εισιτήρια πανάκριβα και τα θανατηφόρα δυστυχήματα πολύ συχνότερα. Σήμερα, οι πτήσεις είναι πιο ασφαλείς από ποτέ — αλλά και πολύ πιο μαζικές.

Την ίδια στιγμή, οι ίδιες οι αεροπορικές δείχνουν να πηγαίνουν στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που προτείνει ο Ντάφι. Από την Australia Bonza μέχρι τη United, η τάση είναι προς πιο χαλαρούς και ανθρώπινους ενδυματολογικούς κανόνες: unisex στολές, ορατά τατουάζ, άνετα ρούχα, ακόμη και πιλότοι που πετούν με σαγιονάρες στις Μαλδίβες. Παρά τις επικρίσεις, κάποιοι θεώρησαν λογικό το κάλεσμα για στοιχειώδη ευγένεια. «Δεν με νοιάζει τι φοράς, αρκεί να είσαι ευγενικός», ανέφερε ένας χρήστης. Πράγματι, η ευγένεια παραμένει βασικό συστατικό μιας ασφαλούς πτήσης. Όμως αυτό που ανησυχεί τους περισσότερους είναι πως η καμπάνια μοιάζει να αγγίζει το «περίβλημα» και όχι το πρόβλημα. Και το πρόβλημα είναι βαθύτερο: υπερπληθυσμός στα αεροδρόμια, ακυρώσεις που αγγίζουν τα όρια κρίσης, πληρώματα εξουθενωμένα, υποδομές περασμένων δεκαετιών και η απουσία εναλλακτικών — όπως ένα σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο. Για τους επικριτές, ο Ντάφι ασχολείται με το πώς ντύνονται οι επιβάτες, τη στιγμή που η αμερικανική αεροπορική εμπειρία διαμορφώνεται από αναμονές, αγωνία και πρόσθετα τέλη. Κι έτσι, η καμπάνια που ήθελε να δώσει ένα μήνυμα ευγένειας κατέληξε να γίνει σύμβολο μιας ευρύτερης απογοήτευσης για ένα σύστημα που εδώ και χρόνια λειτουργεί οριακά.