Το Νόμπελ Ειρήνης δεν θα κριθεί από τη συμφωνία της Γάζας

Η νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ ολοκλήρωσε τη Δευτέρα την τελευταία της συνεδρίαση για το φετινό Βραβείο Ειρήνης, γεγονός που σημαίνει ότι ο νικητής του 2025 είχε ήδη επιλεγεί πριν από την ιστορική συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα. Όπως επιβεβαίωσε σήμερα το Ινστιτούτο Νόμπελ, η απόφαση είχε ληφθεί αρκετές ημέρες πριν από τη σύναψη της συμφωνίας Ισραήλ–Χαμάς, η οποία πραγματοποιήθηκε υπό την έντονη αμερικανική πίεση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. «Η τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Νόμπελ πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο εκπρόσωπος του Ινστιτούτου, Έρικ Οσχάιμ, διευκρινίζοντας ότι δεν προβλέπεται καμία νέα συνεδρίαση πριν από την αυριανή ανακοίνωση του ονόματος του φετινού βραβευμένου. «Τα τελευταία βήματα έγιναν τη Δευτέρα, αλλά ποτέ δεν αποκαλύπτουμε πότε ακριβώς λαμβάνεται η τελική απόφαση», πρόσθεσε.

Η διαδικασία, όπως υπενθύμισε, ολοκληρώνεται συνήθως αρκετές ημέρες ή και εβδομάδες πριν από την επίσημη ανακοίνωση, ενώ η τελική συνεδρίαση έχει περισσότερο τυπικό χαρακτήρα. Ο φετινός νικητής του Νόμπελ Ειρήνης θα ανακοινωθεί αύριο, Παρασκευή, στις 12:00 ώρα Ελλάδας, ανάμεσα σε 338 υποψηφίους, φυσικά πρόσωπα και οργανισμούς από όλο τον κόσμο. Παρά τις πρόσφατες δηλώσεις και τις διπλωματικές κινήσεις του Τραμπ που οδήγησαν στην ιστορική εκεχειρία, η Επιτροπή επιμένει ότι η συμφωνία «δεν είχε καμία απολύτως επίδραση» στη φετινή απόφαση. Ο Νορβηγός ιστορικός και ειδικός στα Νόμπελ, Άσλε Σβέεν, εξήγησε ότι η επιλογή του βραβευμένου είχε ολοκληρωθεί πολύ πριν και τόνισε χαρακτηριστικά: «Ο Τραμπ δεν θα πάρει το βραβείο φέτος, είμαι απολύτως σίγουρος. Έχει αφήσει τον Νετανιάχου ελεύθερο να βομβαρδίζει τη Γάζα και έχει προσφέρει στρατιωτική στήριξη στο Ισραήλ».

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι, παρά τις εικασίες, η Επιτροπή δεν εξετάζει το ενδεχόμενο να «παγώσει» το βραβείο φέτος λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων. «Θα υπάρξει νικητής», επιβεβαίωσε ο Οσχάιμ, διαψεύδοντας τα σενάρια αναβολής. Την ίδια ώρα, η δημόσια συζήτηση φουντώνει μετά το θερμό εγκώμιο του Ισραηλινού Προέδρου Ισαάκ Χέρτσογκ προς τον Ντόναλντ Τραμπ, με αφορμή τον ρόλο του στην επίτευξη της συμφωνίας Ισραήλ–Χαμάς. Σε ανάρτησή του στο Χ (πρώην Twitter), ο Χέρτσογκ δήλωσε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος «αξίζει χωρίς αμφιβολία το Νόμπελ Ειρήνης», χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «μια ευκαιρία να αποκαταστήσουμε, να επουλώσουμε και να ανοίξουμε νέους ορίζοντες ελπίδας για την περιοχή μας».

Ο Τραμπ, από την πλευρά του, είχε εκφράσει ανοιχτά την επιθυμία του να τιμηθεί με το βραβείο, δηλώνοντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ πως «έχει ήδη βάλει τέλος σε αρκετούς πολέμους από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο» και ότι η μη απονομή του θα ήταν «προσβολή προς τις Ηνωμένες Πολιτείες». Πέρυσι, το Νόμπελ Ειρήνης απονεμήθηκε στην ιαπωνική οργάνωση Nihon Hidankyo, το δίκτυο των επιζώντων των ατομικών βομβών της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, ως φόρος τιμής στον αγώνα τους για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα. Είτε συμπεριληφθεί είτε όχι στο μέλλον ο Τραμπ ανάμεσα στους νομπελίστες, η σημερινή συγκυρία τον φέρνει ήδη στο επίκεντρο μιας παγκόσμιας συζήτησης: αν η συμφωνία της Γάζας αποδειχθεί βιώσιμη, πολλοί θεωρούν ότι το όνομά του θα μείνει συνδεδεμένο με τη μεγαλύτερη διπλωματική ανατροπή στη Μέση Ανατολή των τελευταίων δεκαετιών.