Πάπας – Λίβανος: Όσα έγιναν στη διήμερη επίσκεψη του Ποντίφικα

Ο Πάπας Λέων ΙΔ’ βρέθηκε στη Βηρυτό για μία επίσκεψη 48 ωρών στον Λίβανο, συναντήθηκε με τον πρόεδρο Ζοζέφ Αούν και εκφώνησε  ομιλία ενώπιον των αρχών και του διπλωματικού σώματος στο προεδρικό μέγαρο. Στην ομιλία του στάθηκε στην εσωτερική κατάσταση και στην ανάγκη για «ειρήνη» – λέξη που επανέλαβε 27 φορές – χωρίς να αναφερθεί στις περιφερειακές εντάσεις ή τους πρόσφατους ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Επίσης, κάλεσε τους Λιβανέζους να «μείνουν» στη χώρα τους στο πρίσμα της μαζικής μετανάστευσης αι απηύθυνε έκκληση για “συμφιλίωση” ώστε να ξεπεραστούν οι βαθιές πολιτικές και κοινοτικές αντιπαραθέσεις μέσα στη χώρα. «Μερικές φορές είναι πιο εύκολο να φύγει κανείς ή, πολύ απλά, πιο πρακτικό να πάει αλλού. Χρειάζεται πραγματικά θάρρος και διορατικότητα για να μείνει ή να επιστρέψει στη χώρα του», δήλωσε στην πρώτη του ομιλία προς τις αρχές του Λιβάνου.

Η μετανάστευση εκτός της χώρας έγινε πιο έντονη το 2019 όταν ήρθε σε άνοδο το φαινόμενο της οικονομικής κατάρρευσης με τους περισσότερους να είναι χριστιανοί. «Ξέρουμε ότι η αβεβαιότητα, η βία, η φτώχεια και πολλές άλλες απειλές προκαλούν εδώ, όπως και αλλού στον κόσμο, μια αιμορραγία (από τη φυγή) νέων και οικογενειών που αναζητούν ένα μέλλον αλλού, ακόμα κι αν τους προκαλεί μεγάλο πόνο που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους», πρόσθεσε ο Λέων ΙΔ’. Στην ομιλία του ενώπιον των αξιωματούχων, της κοινωνίας των πολιτών και του διπλωματικού σώματος, η οποία καταχειροκροτήθηκε, ο Αμερικανός πάπας κάλεσε τον Λίβανο που ταλανίζεται από τις κρίσεις να «ακολουθήσει το δύσκολο μονοπάτι της συμφιλίωσης» για να κλείσουν οι «προσωπικές και συλλογικές πληγές». «Εάν αυτές οι πληγές δεν επουλωθούν, εάν δεν εργαστούμε για τη γιατρειά της μνήμης, για μια προσέγγιση μεταξύ αυτών που έχουν υποστεί ζημιές και αδικίες, θα είναι δύσκολο να προχωρήσουμε προς την ειρήνη», προειδοποίησε.

Η χώρα έζησε έναν μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο (1975-1990) μετά τον οποίο δεν έγινε τίποτα για να γιατρευτεί η μνήμη ή να υπάρξει πραγματική συμφιλίωση. Ο τελευταίος πόλεμος με το Ισραήλ έχει βαθύνει τις αντιπαραθέσεις, με τη σιιτική Χεζμπολάχ να έχει ανοιχτό μέτωπο κατά του Ισραήλ από τον Οκτώβριο του 2023 σε ένδειξη υποστήριξης προς την παλαιστινιακή Χαμάς, προκαλώντας την αντίθεση μεγάλου μέρους των άλλων κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των χριστιανών.

Η δεύτερη μέρα στη Βηρυτό

Μέσα σε καταρρακτώδη βροχή, χιλιάδες πιστοί υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό τον πάπα Λέων κατά τη δεύτερη ημέρα της επίσκεψής του στον Λίβανο τη Δευτέρα (01.12.2025), με ορισμένους να ραίνουν ρύζι ως ένδειξη ευλογίας. Μια σπάνια εικόνα για τον Λίβανο, μια χώρα τραυματισμένη από χρόνια πολιτικών και οικονομικών κρίσεων, όπου —όπως λένε πολλοί Λιβανέζοι— η επίσκεψη του πάπα Λέων «έφερε πίσω ένα χαμόγελο που είχε χαθεί». Σημείο κορύφωσης της ημέρας ήταν η μεγάλη διαθρησκευτική συνάντηση κάτω από μια τεράστια «σκηνή της ειρήνης» στην Πλατεία των Μαρτύρων, στο κέντρο της Βηρυτού, έναν συμβολικό χώρο συλλογικής μνήμης. Μπροστά στους εκπροσώπους των δώδεκα χριστιανικών και των τεσσάρων μουσουλμανικών κοινοτήτων, ο πάπας απηύθυνε σαφές μήνυμα: «Παλέψτε κατά του μίσους, ξεπεράστε τη βία και απορρίψτε τον αποκλεισμό».

Νωρίτερα, ο Λέων ΙΔ΄ είχε επισκεφθεί το μοναστήρι της Ανάγια, βόρεια της Βηρυτού, όπου προσκύνησε στον τάφο του Αγίου Σαρμπέλ Μακλούφ, μιας εξέχουσας πνευματικής μορφής που τιμάται από Λιβανέζους όλων των κοινοτήτων.  Για πολλούς, η παρουσία του πάπα αποτελεί «ευλογία και μια αχτίδα ελπίδας», όπως είπε η 65χρονη Τερέζ Νταρουνί. Η επίσκεψη πραγματοποιείται ενώ ο Λίβανος φοβάται πιθανή κλιμάκωση των συγκρούσεων στα νότια σύνορά του: παρά τη συμφωνημένη εκεχειρία πριν από έναν χρόνο μεταξύ της φιλοϊρανικής Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, ο ισραηλινός στρατός έχει εντείνει τα πλήγματά του τις τελευταίες ημέρες. Σε αυτό το τεταμένο περιβάλλον, οι αρχές κήρυξαν διήμερη αργία για την επίσκεψη του πάπα, υπενθυμίζοντας ότι ο Λέων ΙΔ΄ είναι μόλις ο τρίτος ποντίφικας που πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στον Λίβανο, μετά τον Ιωάννη Παύλο Β΄ το 1997 και τον Βενέδικτο ΙΣΤ΄ το 2012.